مثنوی ملاصدرا: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۸۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ ژوئن ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'صـ' به 'ص'
جز (جایگزینی متن - 'بـ' به 'ب')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'صـ' به 'ص')
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
| پدیدآورندگان
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده)
[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده)
[[فیضی، مصطفی]] (به کوشش)
[[فیضی، مصطفی]] (به کوشش)
|زبان
|زبان
| زبان = عربی - فارسی
| زبان = عربی - فارسی
| کد کنگره = 1376 2م 6391 ‏PIR‎‏  
| کد کنگره = 1376 2م 6391 ‏PIR‎‏  
| موضوع =شعر عرفانی - قرن 11ق. - شعر فارسی - قرن 11ق. - صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ۹۷۹ - ۱۰۵۰ق.
| موضوع =شعر عرفانی - قرن 11ق. - شعر فارسی - قرن 11ق. - صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ۹۷۹ - ۱۰۵۰ق.
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = کتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی (ره)
| ناشر = کتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی(ره)
| مکان نشر = ایران - قم
| مکان نشر = ایران - قم
| سال نشر = 1376ش - 1417ق
| سال نشر = 1376ش - 1417ق
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}
}}


'''مثنوی ملاصدرا''' عنوان کتابی است از صدرالدین محمد شیرازی که اشعار وی در آن آمده است. این کتاب یک جلدی به زبان فارسی است و به تصحیح مصطفی فیضی کاشانی، رسیده. فیضی کاشانی مقدمه بسیار موسّعی بر آن نوشته است که تقریبا نیمی از کتاب را اشغال کرده است.
'''مثنوی ملاصدرا'''، عنوان کتابی است از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالدین محمد شیرازی]] که اشعار وی در آن آمده است. این کتاب یک جلدی به زبان فارسی است و به تصحیح [[فیضی، مصطفی|مصطفی فیضی کاشانی]]، رسیده است. [[فیضی، مصطفی|فیضی کاشانی]] مقدمه بسیار موسّعی بر آن نوشته است که تقریبا نیمی از کتاب را اشغال کرده است.


==ساختار==
==ساختار==
کتاب حاوی مقدمه سید محمود مرعشی(متولی و رئیس کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی)، مقدمه مصطفی فیضی(مصحح)، و محتوای مطالب  در ضمن بیان اشعار ملاصدرا است.
کتاب، حاوی مقدمه سید محمود مرعشی (متولی و رئیس کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی)، مقدمه [[فیضی، مصطفی|مصطفی فیضی]] (مصحح) و متن اشعار ملاصدرا است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
ملاّصدرا در كنار تأليف و نگارش آثـار مـهم در فلسفه اسلامى چون‌ »اسـفار‌ اربعه«، »شواهد الربوبية«، »المبدأ و المعاد« و »شرح هداية الاثيرية« به تنظيم مطالب ذوقى نيز عنايت داشته و مجموعه‏اى از اشعار خويش را با مضامين عرفانى و حكمى براى طالبان علوم فلسفى به يادگار‌ گذاشته‌ است. رباعيات مـلاّصدرا چندين سال پيش به همت سيد حسين نصر به همراه رساله سه اصل به چاپ رسيده و اكنون با تلاش و سعى جناب آقاى فيضى كاشانى از‌ نواده‏هاى‌ دخترى ملاّصدرا، مثنوى ملاّصدرا در دسترس علاقه‏مندان قـرار گرفته است.
[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در کنار تألیف و نگارش آثار مهم در فلسفه اسلامى چون‌ «[[الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة|اسفار‌ اربعه]]»، «[[شواهد الربوبیه]]»، «[[المبدأ و المعاد (صدر المتألهين)|المبدأ و المعاد]]» و «[[شرح الهداية الاثيرية|شرح هدایه اثیریه]]»، به تنظیم مطالب ذوقى نیز عنایت داشته و مجموعه‌‏اى از اشعار خویش را با مضامین عرفانى و حکمى براى طالبان علوم فلسفى به یادگار‌ گذاشته‌ است. رباعیات ملاّصدرا چندین سال پیش به همت [[نصر، سید حسین|سید حسین نصر]] به‌همراه رساله سه اصل به چاپ رسیده و اکنون با تلاش و سعى جناب آقاى [[فیضی، مصطفی|فیضى کاشانى]] از‌ نواده‌‏هاى‌ دخترى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]]، مثنوى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در دسترس علاقه‏‌مندان قرار گرفته است.


چـاپ جديد مثنوى ملاّصدرا از يك مقدمه مفصل (مصحح) و حدود 2150 بيت تشكيل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ در‌ بيان‌ زنـدگى ملاّصدرا و نحوه تحصيل و تدريس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاريخى و رجالى فراهم آورده اسـت. در بخش ديگرى از مقدمه، افكار ملاّصدرا در خصوص معاد جسمانى، حركت جوهرى و مسائل‌ ديگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پايان مصحح به استناد اشـعار‌ ‌ ‌فيض‌ كاشانى مكان فوت ملاّصدرا را بر خلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته اسـت. خـاندان مـلاّصدرا و بزرگان علمى اين‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاريخى مهم در اين‌ مقدمه به‏شمار مى‏روند كه به اين شكل مرتب و منظم در نوشته ديگرى مندرج نبوده است و از مزاياى چاپ‌ جـديد‌ مثنوى‌ ملاّصدرا است.
چاپ جدید مثنوى ملاّصدرا از یک مقدمه مفصل مصحح و حدود 2150 بیت تشکیل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ را در‌ بیان‌ زندگى ملاّصدرا و نحوه تحصیل و تدریس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاریخى و رجالى فراهم آورده است. در بخش دیگرى از مقدمه، افکار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در خصوص معاد جسمانى، حرکت جوهرى و مسائل‌ دیگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پایان مصحح به استناد اشعار‌ ‌فیض‌ کاشانى مکان فوت ملاّصدرا را برخلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته است. خاندان [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدر]]<nowiki/>ا و بزرگان علمى این‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاریخى مهم در این‌ مقدمه بشمار مى‌‏‌روند که به این شکل مرتب و منظم در نوشته دیگرى مندرج نبوده است و از مزایاى چاپ‌ جدید‌ مثنوى‌ ملاصدرا است.


مـجموعه اشـعار ملاّصدرا در قالب مثنوى بيانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرينش و نعت پيامبر و ائمه، سير و سلوك معنوى و مذمت اهل ريا مى‏باشد. در قسمت ديگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ انديشه‏هاى فلسفى و اعتقادات دينى خويش را درخصوص علم الهى، علم مكاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غايت‌ ايجاد اشيا، كه از مباحث اصلى الهيّات عقلانى به‏شمار مى‏روند، به شكل منظوم بيان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى، و قيامت و حشر آخرت كه مسائلى از فرجام‏شناسى فلسفى در‌ حكمت‌ مـتعاليه صـدرالمتألّهين محسوب مى‏شوند، ابياتى از اشعار را شامل مى‏شوند.
مجموعه اشعار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در قالب مثنوى بیانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرینش و نعت پیامبر و ائمه، سیر و سلوک معنوى و مذمت اهل ریا مى‌‏باشد. در قسمت دیگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ اندیشه‌‏هاى فلسفى و اعتقادات دینى خویش را در خصوص علم الهى، علم مکاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غایت‌ ایجاد اشیا، که از مباحث اصلى الهیات عقلانى بشمار مى‌‏‌روند، به شکل منظوم بیان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى و قیامت و حشر آخرت که مسائلى از فرجام‏‌شناسى فلسفى در‌ حکمت‌ متعالیه صدرالمتألّهین محسوب مى‌‏شوند، ابیاتى از اشعار را شامل مى‌‏شوند.


ملاّصدرا با بيان‌ اهل‌ كشف‌ و اوصاف آنان مثنوى خود را ختم نموده و به سبك حكماى الهى نظير ابن‏سينا و شيخ‌ اشراق‌، طريق فلسفى را توأم با سـلوك عرفانى ساخته و هر كدام از اينان را‌ بدون‌ ديگرى‌ ناقص دانسته است.<ref>ر.ک: حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا» ص47</ref>
[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] با بیان‌ اهل‌ کشف‌ و اوصاف آنان مثنوى خود را ختم نموده و به سبک حکماى الهى نظیر ابن‏ سینا و شیخ‌ اشراق‌، طریق فلسفى را توأم با سلوک عرفانى ساخته و هرکدام از اینان را‌ بدون‌ دیگرى‌ ناقص دانسته است<ref>ر.ک: حقدار، علی‌اصغر، ص47</ref>.


مصحح کتاب در مقدمه می‌نویسد: این دیوان برای اولین بار به چاپ می‌رسد و این نسخه شامل 2150 بیت مثنوی است که ملاصدرا آنها را در بحر رمل هموزن مثنوی مولانا سروده است. برخی از نمونه‌های اشعاری که مصحح نیز برگزیده و در مقدمه ارائه کرده است...<ref>ر.ک: مقدمه مصحح کتاب، ص87</ref>
مصحح کتاب در مقدمه می‌نویسد: این دیوان برای اولین بار به چاپ می‌رسد و این نسخه شامل 2150 بیت مثنوی است که [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] آنها را در بحر رمل هم‌وزن مثنوی مولانا سروده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص87</ref>.


پس از پایان محتوای اشعار، می‌خوانیم: ما در این مجموعه مثنوی که احتمالا بسیار بیشتر از این تعداد 2150 بیت بوده است علاوه بر اینکه تمام نظرات فلسفی و حکمی و کلامی خود را بیان داشته و آفرینش جهان و انسان را از آغاز تا انجام مشروحا مورد پژوهش قرار داده‌اند، این مجموعه را باید کتاب اخلاق و رفتار اسلامی نامید که آن فیلسوف و حکیم عارف غرض از حکمت و فلسفه و دین و قرآن و آمدن پیامبران را تنها برای اصلاح اخلاقی جوامع دانسته است و بس. بدین مشخصه است که ملاصدرا همه جا جامعه اسلامی روزگار خود را مورد نقد و انتقاد قرار داده تا جایی که گوید فساد مردم و پیشوایانشان در زینه‌است که گویا دوره آخرالزمان است که عارف و عامی و عالم و جاهل جز ریا و دروغ و فساد و ظلم و ستم که همه و همه مربوط به جهان مادی است به هیچ دیگر نمی‌اندیشند و جهان و حیات ابدی خود را به کلی فراموش کرده‌اند.<ref>ر.ک: کتاب، ص206</ref>
پس از خاتمه یافتن اشعار، بیان شده است که: اما در این مجموعه مثنوی که احتمالا بسیار بیشتر از این تعداد 2150 بیت بوده است، علاوه بر اینکه تمام نظرات فلسفی و حکمی و کلامی خود را بیان داشته و آفرینش جهان و انسان را از آغاز تا انجام مشروحا مورد پژوهش قرار داده‌اند، این مجموعه را باید کتاب اخلاق و رفتار اسلامی نامید که آن فیلسوف و حکیم عارف غرض از حکمت و فلسفه و دین و قرآن و آمدن پیامبران را تنها برای اصلاح اخلاقی جوامع دانسته است و بس. بدین مشخصه است که [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] همه جا جامعه اسلامی روزگار خود را مورد نقد و انتقاد قرار داده تا جایی که گوید فساد مردم و پیشوایانشان در زینه‌‌ای است که گویا دوره آخرالزمان است که عارف و عامی و عالم و جاهل جز ریا و دروغ و فساد و ظلم و ستم که همه و همه مربوط به جهان مادی است، به هیچ دیگر نمی‌اندیشند و جهان و حیات ابدی خود را به‌کلی فراموش کرده‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص206</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
در صفحه 5 کتاب، رونوشت یک برگ از نسخه اصلی کتاب به خط ملاصدرا ارائه شده است. پاورقیهای کتاب از مصحح است و حاوی مطالب دقیق و مفیدی در شرح محتوای مطالب است. فهرست مطالب کتاب در انتهای آن پس از فهرست سوره‌ها و آیات قرآن کریم آمده است که آن هم پس از محتوای مطالب ذکر شده است.
در صفحه 5 کتاب، رونوشت یک برگ از نسخه اصلی کتاب به خط [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ارائه شده است.
 
پاورقی‌های کتاب از مصحح است و حاوی مطالب دقیق و مفیدی در شرح محتوای مطالب است.
 
فهرست مطالب کتاب در انتهای آن، پس از فهرست سوره‌ها و آیات قرآن کریم آمده است.


==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references />


==منبع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمه مصحح و محتوای مطالب.
# مقدمه مصحح و متن کتاب.
# حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا»، نشریه میراث شهاب، پاییز 1376 - شماره 3 صفحه(از صفحه 45 تا 47).
#[[:noormags:1236705| حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا»، میراث شهاب، پاییز 1376، شماره 9 (3 صفحه از 45 تا 47)]].


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]]
[[رده:مقالات بازبینی شده آذر 01]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1401]]