معيار الاختيار في ذكر المعاهد و الديار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '،ذ' به '، ذ'
جز (جایگزینی متن - '»د' به '» د')
جز (جایگزینی متن - '،ذ' به '، ذ')
 
(۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR02274J1.jpg|بندانگشتی|معيار الإختيار في ذکر المعاهد و الديار]]
| تصویر =NUR02274J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =معيار الإختيار في ذکر المعاهد و الديار
|+ |
| عنوان‌های دیگر =کتاب معیار الاختیار فی ذکر المعاهد و الدیار
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|معيار الإختيار في ذکر المعاهد و الديار
[[شبانه، محمد کمال]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|کتاب معیار الاختیار فی ذکر المعاهد و الدیار
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[شبانه، محمد کمال]] (محقق)


[[ابن خطیب، محمد بن عبدالله]] (اهتمام)
[[ابن خطیب، محمد بن عبدالله]] (اهتمام)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏DT‎‏ ‎‏167‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏7
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
آفریقای شمالی - سرگذشت‌نامه
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏DT‎‏ ‎‏167‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏7
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|آفریقای شمالی - سرگذشت نامه


اندلس - سرگذشت نامه
اندلس - سرگذشت‌نامه


مصر - سرگذشت نامه
مصر - سرگذشت‌نامه


مغرب - سرگذشت نامه
مغرب - سرگذشت‌نامه
|-
| ناشر =
|ناشر  
مکتبة الثقافةالدينية
|data-type='publisher'|مکتبة الثقافة الدينية
| مکان نشر =قاهره - مصر
|-
| سال نشر = 1423 ق  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|قاهره - مصر
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1423 هـ.ق  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE2274AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02274AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| شابک =977-341-066-8
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02274
| کتابخوان همراه نور =02274
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}


==معرفى كتاب==
'''معيار الاختيار في ذكر المعاهد و الديار''' کتابى است از [[ابن خطیب، محمد بن عبدالله|ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن سعيد بن عبدالله بن سعيد بن على بن احمد سلمانى]]، مشهور به «ذوالرياستين» وزير، طبيب، مورخ و فقيه مالكى اندلسى و با تحقیق دکتر [[شبانه، محمد کمال|محمد کمال شبانه]]


این کتاب كه به شكل«مقامات ادبى» نگارش يافته است.«مقامة» داستانى مسجّع است كه غالباً  مشتمل بر پند و اندرز يا نكاتى مليح و زيبا مى‌باشد.اديبان با پرداختن داستانهايى از اين دست مهارت لغوى و فنى خويش را اظهار مى‌نمايند.اما [[ابن خطیب، محمد بن عبدالله|ابن خطیب]] در اين كتاب به معرفى و توصيف مهمترين شهرهاى اندلس و مغرب از لحاظ موقعيت جغرافيايى و اوضاع اجتماعى و تاريخى در قرن هشتم هجرى(نيمه قرن چهاردهم ميلادى) به شيوه‌اى ادبى و فنى مى‌پردازد.


«معيار الاختيار في ذكر المعاهد و الديار» کتابى است كه به شكل«مقامات ادبى» نگارش يافته است.«مقامة» داستانى مسجّع است كه غالبا مشتمل بر پند و اندرز يا نكاتى مليح و زيبا مى‌باشد.اديبان با پرداختن داستانهايى از اين دست مهارت لغوى و فنى خويش را اظهار مى‌نمايند.اما ابن خطيب در اين كتاب به معرفى و توصيف مهمترين شهرهاى اندلس و مغرب از لحاظ موقعيت جغرافيايى و اوضاع اجتماعى و تاريخى در قرن هشتم هجرى(نيمه قرن چهاردهم ميلادى)به شيوه‌اى ادبى و فنى مى‌پردازد.از اين رو كتاب ابن خطيب از نوع معمول مقامات همانند مقامات حريرى و همدانى،[[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و دمياطى ونظاير ايشان نيست.نويسنده كتاب را با توصيف «جبل الفتح» یا همان جبل الطارق‌آغاز مى‌كند.اما شهرهاى اندلسى ديگرى كه ابن خطيب به توصيف آنها مى‌پردازدعبارتند از:اسطبونة، مربلة، سهيل، مالقة،قمارش،طبرنش،قنتورية، برشانة،أورية، بطة، وادى آش،غرناطة،ذكوان،قرطمة و غيره.
از اين رو كتاب [[ابن خطیب، محمد بن عبدالله|ابن خطیب]] از نوع معمول مقامات همانند مقامات حريرى و همدانى، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و دمياطى ونظاير ايشان نيست.نویسنده كتاب را با توصيف «جبل الفتح» یا همان جبل الطارق‌آغاز مى‌كند.اما شهرهاى اندلسى ديگرى كه ابن خطیب به توصيف آنها مى‌پردازدعبارتند از:اسطبونة، مربلة، سهيل، مالقة، قمارش، طبرنش، قنتورية، برشانة، أورية، بطة، وادى آش، غرناطة، ذكوان، قرطمة و غيره.


از شهرهاى مغرب هم كه در اين كتاب معرفى و توصيف شده‌اند مى‌تواند به:بادس‌بستة،طنجة،أصيلا،أنفا، سلا،أزمور، تيط، رباط أسفى، مراكش،أغمات،فاس، سجلماسة و غساسة اشاره كرد.مضمون و محتواى‌كتاب به صورت محاوره و گفتگو تنظيم يافته و مؤلف طى دو مجلس به معرفى شهرهاى‌اندلس و مغرب مى‌پردازد.
از شهرهاى مغرب هم كه در اين كتاب معرفى و توصيف شده‌اند مى‌تواند به:بادس‌بستة، طنجة، أصيلا، أنفا، سلا، أزمور، تيط، رباط أسفى، مراكش، أغمات، فاس، سجلماسة و غساسة اشاره كرد.مضمون و محتواى‌كتاب به صورت محاوره و گفتگو تنظيم يافته و مؤلف طى دو مجلس به معرفى شهرهاى‌اندلس و مغرب مى‌پردازد.




خط ۵۶: خط ۴۶:




چنانكه اشاره شد،كتاب در قالب داستان و قصه نگارش يافته و قصه ازجمله دقيق‌ترين فنون ادبى و مشكل‌ترين آنها از جهت تركيب و ساختار است.ازطرف ديگر،قصه و داستان،در ميان ساير فنون ادبى، از اقبال عمومى بيشترى‌برخوردار است.
چنانكه اشاره شد، كتاب در قالب داستان و قصه نگارش يافته و قصه ازجمله دقيق‌ترين فنون ادبى و مشكل‌ترين آنها از جهت تركيب و ساختار است.ازطرف ديگر، قصه و داستان، در ميان ساير فنون ادبى، از اقبال عمومى بيشترى‌برخوردار است.




خط ۶۳: خط ۵۳:




ابن خطيب «معيار الاختيار»را ضمن اثر بزرگ ادبى خود؛يعنی «ريحانة الكتاب و نجعة المنتاب» که هنوز به صورت مخطوط در كتابخانه‌ها نگهدارى مى‌شود،آورده است.از اين رو در معرفى نسخ خطی «معيار الاختيار» به معرفى نسخه‌هاى خطی «ريحانة الكتاب»مى‌پردازيم.
[[ابن خطیب، محمد بن عبدالله|ابن خطیب]] «معيار الاختيار» را ضمن اثر بزرگ ادبى خود؛ یعنی «ريحانة الكتاب و نجعة المنتاب» که هنوز به صورت مخطوط در كتابخانه‌ها نگهدارى مى‌شود، آورده است.از اين رو در معرفى نسخ خطی «معيار الاختيار» به معرفى نسخه‌هاى خطی «ريحانة الكتاب» مى‌پردازيم.
# نسخه‌های «دار الكتب المصرية» قاهرة به شماره 19875.
# نسخۀ «اسكوريال» مادريد به شماره 554 از فهرست غزيرى.
# نسخۀ «كتابخانه واتيكان» رم به شماره 252.
# نسخه «كتابخانه ملّى الجزاير» به شماره 181.
# نسخۀ «كتابخانه عمومى قرويين»فاس به شماره 40-565
# نسخۀ «كتابخانۀ عمومى رباط»(قسم المخطوطات و المحفوظات» به شماره 331 ك‌نسخه حاضر نيز توسط دكتر [[شبانه، محمد کمال|محمد كمال شبانة]] مورد تحقيق و پژوهش قرار گرفته و در قطع وزيرى با جلد شوميز به همراه برخى تصاوير در 198 صفحه در سال 1423 ه‍-2002‌م توسط انتشارات «مكتبة الثقافةالدينية» قاهره به چاپ رسيده است.نوبت چاپ كتاب نامعلوم است.


1-نسخه‌های «دار الكتب المصرية» قاهرة به شماره 19875.
==منابع مقاله==
# مقدمۀ محقق دكتر محمد كمال شبانة و نيز متن كتاب
# دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، جلد سوم، مدخل:ابن خطیب، مقاله:يوسف‌رحيم‌لو
# المعجم الوجيز، مدخل، قام


2-نسخۀ«اسكوريال»مادريد به شماره 554 از فهرست غزيرى.
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
3-نسخۀ«كتابخانه واتيكان»رم به شماره 252.
 
4-نسخه «كتابخانه ملّى الجزاير» به شماره 181.


5-نسخۀ«كتابخانه عمومى قرويين»فاس به شماره 40-565
[[رده:تاریخ]]
 
6-نسخۀ«كتابخانۀ عمومى رباط»(قسم المخطوطات و المحفوظات» به شماره 331 ك‌نسخه حاضر نيز توسط دكتر محمد كمال شبانة مورد تحقيق و پژوهش قرار گرفته و در قطع وزيرى با جلد شوميز به همراه برخى تصاوير در 198 صفحه در سال 1423 ه‍-2002 م توسط انتشارات«مكتبة الثقافة الدينية» قاهره به چاپ رسيده است.نوبت چاپ كتاب نامعلوم است.
 
 
 
==منابع==
 
 
1-مقدمۀ محقق دكتر محمد كمال شبانة و نيز متن كتاب
 
2-دائرة المعارف بزرگ اسلامى،جلد سوم، مدخل:ابن خطيب، مقاله:يوسف‌رحيم‌لو
 
3-المعجم الوجيز، مدخل،قام
 
&
== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/2938 مطالعه کتاب معيار الإختيار في ذکر المعاهد و الديار در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]