قاطعة اللجاج في تحقیق حق الخراج: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '،ص' به '، ص'
جز (جایگزینی متن - 'رده:25 دی الی 24 بهمن' به '')
جز (جایگزینی متن - '،ص' به '، ص')
خط ۹۷: خط ۹۷:
وی در ابتدا خراج را این گونه تعریف می‌کند: مبلغی از نقود (طلا و نقره) که مثل اجرت از زمین گرفته می‌شود و سپس مقاسمه را قسمتی از حاصل کشاورزی و زراعت که به عنوان اجرت از زمین گرفته می‌شود.
وی در ابتدا خراج را این گونه تعریف می‌کند: مبلغی از نقود (طلا و نقره) که مثل اجرت از زمین گرفته می‌شود و سپس مقاسمه را قسمتی از حاصل کشاورزی و زراعت که به عنوان اجرت از زمین گرفته می‌شود.


پس از تعریف این دو، در رابطه با میزان آن این گونه می‌نویسد: و مرجع ذلک الی نظر الامام حسب ما تقتضیه مصلحة المسلمین و لیس له فی نظر الشرع- مقدار معین لا تجوز الزیادة و لا النقصان منه<ref>قاطعة اللجاج فی تحقیق حل الخراج،علی بن حسین بن عبدالعالی عاملی کرکی،ص ۷۰</ref>
پس از تعریف این دو، در رابطه با میزان آن این گونه می‌نویسد: و مرجع ذلک الی نظر الامام حسب ما تقتضیه مصلحة المسلمین و لیس له فی نظر الشرع- مقدار معین لا تجوز الزیادة و لا النقصان منه<ref>قاطعة اللجاج فی تحقیق حل الخراج،علی بن حسین بن عبدالعالی عاملی کرکی، ص ۷۰</ref>


از دیگر خصوصیات کتاب تعیین مصادیق زمین‌های مفتوحة عنوة است وی در صفحۀ ۶۱ به تعیین مصادیق آن پرداخته و زمین‌های مکه، عراق، شام، خراسان و بعضی از زمین‌های ایران و بحرین را از انفال دانسته است.
از دیگر خصوصیات کتاب تعیین مصادیق زمین‌های مفتوحة عنوة است وی در صفحۀ ۶۱ به تعیین مصادیق آن پرداخته و زمین‌های مکه، عراق، شام، خراسان و بعضی از زمین‌های ایران و بحرین را از انفال دانسته است.
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
وی حتی حدود این زمین‌ها را مشخص نموده مثلاًدر صفحۀ ۶۳<ref>قاطعة اللجاج فی تحقیق حل الخراج،علی بن حسین بن ۶۳</ref> در مورد زمین‌های عراق به نقل از ابوعبیده نظر عثمان بن حنیف را این گونه ذکر نموده است: و هی ما بین عبادان و موصل طولا و بین القادسیة و حلوان عرضا.
وی حتی حدود این زمین‌ها را مشخص نموده مثلاًدر صفحۀ ۶۳<ref>قاطعة اللجاج فی تحقیق حل الخراج،علی بن حسین بن ۶۳</ref> در مورد زمین‌های عراق به نقل از ابوعبیده نظر عثمان بن حنیف را این گونه ذکر نموده است: و هی ما بین عبادان و موصل طولا و بین القادسیة و حلوان عرضا.


یا در صفحۀ ۶۹<ref>قاطعة اللجاج عبدالعالی عاملی کرکی،ص فی تحقیق حل الخراج،علی بن حسین بن عبدالعالی عاملی کرکی، ص۶۹</ref> به نقل از شرح نهایه قطب‌الدین راوندی می‌نویسد: ان الارضین هی من اقصی خراسان الی کرمان و خوزستان و همدان و قزوین و ما حوالیها اخذت بالسیف.
یا در صفحۀ ۶۹<ref>قاطعة اللجاج عبدالعالی عاملی کرکی، ص فی تحقیق حل الخراج،علی بن حسین بن عبدالعالی عاملی کرکی، ص۶۹</ref> به نقل از شرح نهایه قطب‌الدین راوندی می‌نویسد: ان الارضین هی من اقصی خراسان الی کرمان و خوزستان و همدان و قزوین و ما حوالیها اخذت بالسیف.


از دیگر نظریات وی حکم زمین‌های احیاء شده و زمین‌های موات است. وی در زمان غیبت در مورد زمین‌های احیاء شده در صورتی که سلطان جائر فقط حکومت را اداره کند گرفتن زمین و پرداخت خراج را که در راه مصالح مردم صرف شود مجاز می‌داند.
از دیگر نظریات وی حکم زمین‌های احیاء شده و زمین‌های موات است. وی در زمان غیبت در مورد زمین‌های احیاء شده در صورتی که سلطان جائر فقط حکومت را اداره کند گرفتن زمین و پرداخت خراج را که در راه مصالح مردم صرف شود مجاز می‌داند.