سپانلو، محمدعلی

سپانلو، محمد علی

نام	سپانلو، محمد علی
نام‎های دیگر
نام پدر
متولد	29 آبان‌ماه سال 1319ش
محل تولد	تهران
رحلت	۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۴ش
اساتید
برخی آثار	دیوان عارف قزوینی سیاحت نامه ابراهیم بیگ
کد مؤلف	AUTHORCODE02531AUTHORCODE

محمدعلى سپانلو (1319-1394ش)، معروف به شاعر تهران، شاعر، منتقد ادبى، مترجم، پژوهشگر، استاد دانشگاه و عضو کانون نویسندگان

ولادت

سپانلو متولد 29 آبان‌ماه سال 1319ش در تهران بود.

 تحصیلات

وی در همین شهر تحصیل می‌کند و پیش از آنکه از مدرسه دارالفنون دیپلم بگیرد، نخستین شعرها و داستان‌هایش در مجلات  پایتخت چاپ شد. وقتی که در سال 1342 از دانشکده حقوق دانشگاه تهران بیرون آمد، نخستین کتاب شعر و نخستین  ترجمه اش را از زبان فرانسه به چاپ رسانده بود.

او از رشته حقوق که در آن فارغ التحصیل شده استفاده‌ای نکرده و شاید معلومات حقوقی خود را بیشتر در زمینه نقد یا مباحثات ادبی به کار برده باشد پس از دانشکده سالها به کار خود در بخش خصوصی پرداخت و همزمان به پژوهش و نگارش و تدریس ادبیات ادامه داد. حاصل تلاش او نزدیک به پنجاه کتاب، اعم از شعر، داستان، ترجمه و تحقیق در ادبیات معاصر ایران، به خصوص داستان نویس است. سپانلو در سینما نیز فعالیت داشته است و از جمله در چند فیلم ایرانی بازی کرده و فیلم نامه‌هایی نوشته است.

سپانلو از نخستين اعضاى كانون نويسندگان ايران است.

وى فعاليت ادبى‌اش را در دهه1340ش شروع كرد و با منظومه پياده‌روها شهرت يافت. از ميان اشعار او، به ويژه منظومه «خانم زمان» اقبال عمومى يافت. او از سن ژان پرس، آلبر كامو، گراهام گرين و گيوم آپولينر، آثارى را ترجمه كرده است.

در بيست سالِ گذشته، او به عنوانِ يكى از چند نماينده‌ى معدودِ ادبياتِ معاصرِ فارسى در بسيارى از گردهمايى‌هاى بين‌المللى در اروپا و امريكا شركت كرده است و سهمِ بزرگى در معرفىِ ادبياتِ ايران به جهانيان دارد. بسيارى از آثارِ او تا به حال به زبان‌هاى انگليسى، آلمانى، فرانسه، هلندى، عربى، و سوئدى ترجمه شده است. ضمناً سپانلو از معدود شاعران و نويسندگانِ ايرانى است كه در دنياىِ ادبياتِ غرب نيز شناخته شده و توانسته است نشان شواليه‌ى نخلِ آكادمىِ فرانسه (بزرگ‌ترين نشانِ فرهنگى كشورِ فرانسه) و جايزه‌ى ماكس ژاكوب (بزرگ‌ترين جايزه‌ى شعرِ فرانسه) را دريافت كند. وى مقالات و تحقيقات متعددى هم در زمينه ى شعر و داستان دارد.

وفات

محمدعلی سپانلو چند سالی از سرطان ریه رنج می‌برد. وی از روز سه‌شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴ در پی ناراحتی ریوی و تنفسی در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان سجاد تهران بستری شد و سرانجام شامگاه دوشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۴شمسی در سن ۷۵ سالگی بر اثر عارضه ریوی و تنفسی در بیمارستان سجاد تهران درگذشت.

آثار

1. مجموعه اشعار

   1. آه … بیابان  – ۱۳۴۲
   2. خاک  –۱۳۴۴
   3. رگبارها -۱۳۴۶
   4. پیاده‌روها  –۱۳۴۷
   5. سندباد غایب  –۱۳۵۲
   6. هجوم -۱۳۵۶ 
   7. نبض وطنم را می‌گیرم  –۱۳۵۷
   8. خانم زمان –۱۳۶۶
   9. ساعت امید–۱۳۶۸
   10. خیابان‌ها، بیابان‌ها  –۱۳۷۱
   11. فیروزه در غبار  –۱۳۷۷
   12. پاییز در بزرگراه  –۱۳۷۹
   13. ژالیزیانا  –۱۳۸۱

2. سایر تألیفات

   1. مردان (مجموعه ۵ قصه)  –۱۳۴۹
   2. بازآفرینی واقعیت : مجموعه ۲۷ قصه از ۲۷ نویسنده معاصر ایران  –۱۳۴۹
   3. نویسندگانِ پیشروِ ایران (تاریخچه رمان، قصه کوتاه، نمایشنامه و نقد ادبی در ایران معاصر)  –۱۳۶۲
   4. چهار شاعرِ آزادی : جستجوی در سرگذشت و آثار عارف , عشقی, بهار , فرخی یزدی (چاپ ۱۹۹۴ (میلادی) , استکهلم)  –۱۳۷۷
   5. تعلق و تماشا
   6. هزار و یک شعر (آنتولوژی شعر نو فارسی در قرن بیستم)، انتشارات کاروان
   7. قصهٔ قدیم – ۱۱۱ قصه از سرچشمه‌های ایران و اسلام انتشارات کاروان
   8. شعر رقصان شمس، انتشارات کاروان

3. ترجمه

   1. آن‌ها به اسب‌ها شلیک می‌کنند. نوشتهٔ هوراس مک‌کوی.
   2. مقلدها –نوشته گراهام گرین
   3. شهربندان – نوشته آلبر کامو
   4. عادلها –نوشته آلبر کامو
   5. کودکی یک رییس نوشته سارتر
   6. دهلیز و پلکان –اشعار یانیس ریتسوس
   7. گیوم آپولینر در آیینه آثارش –اشعار و زندگی‌نامه گیوم آپولین

منابع مقاله

1. ر.ک. پایگاه خبری راه برترینها
2. ر.ک. مردان پارس

وابسته‌ها

دیوان عارف قزوینی

سیاحت نامه ابراهیم بیگ