۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
الشقائق النعمانیة في علماء الدولة العثمانیة (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۴
، ۳۰ مهٔ ۲۰۲۳جایگزینی متن - 'نه ای' به 'نهای'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نه ای' به 'نهای') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR14273J1.jpg | | تصویر =NUR14273J1.jpg | ||
| عنوان =الشقائق | | عنوان =الشقائق النعمانیة في علماء الدولة العثمانیة | ||
| عنوانهای دیگر =العقد المنظوم في ذکر أفاضل الروم | | عنوانهای دیگر =العقد المنظوم في ذکر أفاضل الروم | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =14273 | ||
| کتابخوان همراه نور =14273 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الشقائق النعمانیة في علماء الدولة العثمانیة'''، تألیف [[طاش کبریزاده، احمد بن مصطفی|احمد بن مصطفی بن خلیل]]، مشهور به [[طاش کبریزاده، احمد بن مصطفی|طاش کبری زاده]] (متوفی 968ق)، شرح حال علما و دانشمندان در عهد سلاطین عثمانی به زبان عربی است. | |||
'''الشقائق النعمانیة | |||
این کتاب اولین اثری است که به تاریخ علما و مشایخ ترکان عثمانی پرداخته است. در انتهای این مجلد اثر دیگری با نام «العقد المنظوم فی ذکر أفاضل الروم» نوشته علی بن لآلی بالی آیدینی (992-934ق) آمده است. این کتاب ادامه «الشقائق النعمانیة» شمرده میشود و شامل شرح حال آن گروه از علما، دانشمندان و متصوفه مملکت عثمانی است که پس از سال 968ق (تاریخ اتمام کتاب «الشقائق النعمانیة») تا سال 989ق درگذشتهاند.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/501 ر.ک: متن کتاب، ص501]</ref> | این کتاب اولین اثری است که به تاریخ علما و مشایخ ترکان عثمانی پرداخته است. در انتهای این مجلد اثر دیگری با نام «العقد المنظوم فی ذکر أفاضل الروم» نوشته علی بن لآلی بالی آیدینی (992-934ق) آمده است. این کتاب ادامه «الشقائق النعمانیة» شمرده میشود و شامل شرح حال آن گروه از علما، دانشمندان و متصوفه مملکت عثمانی است که پس از سال 968ق (تاریخ اتمام کتاب «الشقائق النعمانیة») تا سال 989ق درگذشتهاند.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/501 ر.ک: متن کتاب، ص501]</ref> | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در اولین طبقه از کتاب چنین میخوانیم که سلطان غازی با عالم زمان خود که معروف به اده بالی بوده است، در امور سلطنت مشورت میکرده و در مسائل شرعی به او مراجعه میکرده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1967/42 ر.ک: انصاری قمی، حسن، ص42]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/6 متن کتاب، ص6]</ref> | در اولین طبقه از کتاب چنین میخوانیم که سلطان غازی با عالم زمان خود که معروف به اده بالی بوده است، در امور سلطنت مشورت میکرده و در مسائل شرعی به او مراجعه میکرده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1967/42 ر.ک: انصاری قمی، حسن، ص42]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/6 متن کتاب، ص6]</ref> | ||
یکی از علمای دومین طبقه، علاءالدین اسود (علی بن عمر، مشهور به قره خواجه) است. وی پیش از عهد تیمور به ایران آمد و پس از کسب دانش در زمان سلطان اورخان (حک: 761727ق) به عثمانی بازگشت. اورخان، سرپرستی مدرسه ازنیق را که از نخستین مدارس عثمانی بود به او واگذاشت. یکی از مشهورترین شاگردان این مدرسه، شمسالدین محمد معروف به ملا فناری بود و تمام علمایی که بعد از او در عثمانی درخشیدهاند پیرو مکتب وی بشمار میآیند؛ عالمانی چون خضر بیک، سنان پاشا، | یکی از علمای دومین طبقه، علاءالدین اسود (علی بن عمر، مشهور به قره خواجه) است. وی پیش از عهد تیمور به ایران آمد و پس از کسب دانش در زمان سلطان اورخان (حک: 761727ق) به عثمانی بازگشت. اورخان، سرپرستی مدرسه ازنیق را که از نخستین مدارس عثمانی بود به او واگذاشت. یکی از مشهورترین شاگردان این مدرسه، شمسالدین محمد معروف به ملا فناری بود و تمام علمایی که بعد از او در عثمانی درخشیدهاند پیرو مکتب وی بشمار میآیند؛ عالمانی چون خضر بیک، سنان پاشا، مصلحالدین قسطلانی، علاءالدین عربی و هوجازاده (خواجه زاده) از تربیت یافتگان این مکتب هستند. اسود در 800ق درگذشت.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2504/61 ر.ک: حیدرزاده، توفیق، ص61]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/9 متن کتاب، ص9]</ref> | ||
از جمله علمایی که در طبقه سوم کتاب ذکر شده شمسالدین محمد بن حمزه فناری است. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] از استادش محییالدین کافیجی لقب فناری را نسبت به صنعت فنار (ساخت چراغ یا فنر) دانسته است. همچنین از پدرش از جدش نقل میکند که وی به خاطر انتساب به قریه فنار به فناری معروف شده است. همچنین میگوید که استادش کافیجی ملازم فناری بوده و بسیار از او ستایش میکرده است. ابن حجر هم او را در علوم عربیه، علم معانی و بیان و قرائات معروف میدانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/17 ر.ک: متن کتاب، ص17]</ref>[[طاش کبریزاده، احمد بن مصطفی|طاش کبری زاده]] میگوید که فناری در حد یک وزیر برای سلطان بایزید مطرح بوده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1967/42 ر.ک: انصاری قمی، حسن، ص42]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/17 متن کتاب، ص17-18]</ref> | از جمله علمایی که در طبقه سوم کتاب ذکر شده شمسالدین محمد بن حمزه فناری است. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] از استادش محییالدین کافیجی لقب فناری را نسبت به صنعت فنار (ساخت چراغ یا فنر) دانسته است. همچنین از پدرش از جدش نقل میکند که وی به خاطر انتساب به قریه فنار به فناری معروف شده است. همچنین میگوید که استادش کافیجی ملازم فناری بوده و بسیار از او ستایش میکرده است. ابن حجر هم او را در علوم عربیه، علم معانی و بیان و قرائات معروف میدانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/17 ر.ک: متن کتاب، ص17]</ref>[[طاش کبریزاده، احمد بن مصطفی|طاش کبری زاده]] میگوید که فناری در حد یک وزیر برای سلطان بایزید مطرح بوده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1967/42 ر.ک: انصاری قمی، حسن، ص42]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/17 متن کتاب، ص17-18]</ref> | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
علاءالدین علی اصفهانی (متوفی 933ق)، وی نیز پس از تحصیل در ایران به عثمانی کوچ نمود و در آن سامان نخست قاضی و بعد معلّم مدارس قیلوجه و گالیپولی شد. صاحب شقائق النعمانیة از او با عنوان «فاضلا و عارفا بالمعقول و المنقول» یاد کرده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2504/70 ر.ک: حیدرزاده، توفیق، ص70]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/270 متن کتاب، ص270]</ref> | علاءالدین علی اصفهانی (متوفی 933ق)، وی نیز پس از تحصیل در ایران به عثمانی کوچ نمود و در آن سامان نخست قاضی و بعد معلّم مدارس قیلوجه و گالیپولی شد. صاحب شقائق النعمانیة از او با عنوان «فاضلا و عارفا بالمعقول و المنقول» یاد کرده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2504/70 ر.ک: حیدرزاده، توفیق، ص70]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/270 متن کتاب، ص270]</ref> | ||
مظفرالدین علی شیرازی، از جمله شاگردان میر صدرالدین شیرازی و جلالالدین دوانی محسوب میشد و داماد دوانی نیز بود. پس از ظهور شاه اسماعیل به عثمانی رفت و مدتی را در مدرسه مصطفی پاشا تدریس نمود. وی در علم حساب، هیئت، هندسه و منطق تبحر داشت. مؤلف به کتابیاز او در هندسه اشاره میکند که در آن، حواشی | مظفرالدین علی شیرازی، از جمله شاگردان میر صدرالدین شیرازی و جلالالدین دوانی محسوب میشد و داماد دوانی نیز بود. پس از ظهور شاه اسماعیل به عثمانی رفت و مدتی را در مدرسه مصطفی پاشا تدریس نمود. وی در علم حساب، هیئت، هندسه و منطق تبحر داشت. مؤلف به کتابیاز او در هندسه اشاره میکند که در آن، حواشی عالمانهای در حلّ مشکلات کتاب اقلیدس نوشته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18134/1/199 ر.ک: متن کتاب، ص199]</ref> | ||
پس از نگارش کتاب «الشقائق النعمانیة» فضلای عثمانی چندین ذیل بر آن نوشتند که اطلاعات ارزشمندی از تاریخ علمای مسلمانان را در بر دارد. کتاب «العقد المنظوم فی ذکر أفاضل الروم»، از جمله این ذیلهاست. مؤلف آن علی بن لآلی بالی بن محمد، که ملقب به «منق» و متخلص به «جوهری» بوده، از ادبا و مورخان حنفی مذهب قرن دهم هجری قمری است.<ref>ر.ک: انوشه، حسن، ص690</ref>او از قضات دولت عثمانی بوده و در عصر «سلطان مراد خان سوم»، فرزند «سلطان سلیم خان» میزیسته است. | پس از نگارش کتاب «الشقائق النعمانیة» فضلای عثمانی چندین ذیل بر آن نوشتند که اطلاعات ارزشمندی از تاریخ علمای مسلمانان را در بر دارد. کتاب «العقد المنظوم فی ذکر أفاضل الروم»، از جمله این ذیلهاست. مؤلف آن علی بن لآلی بالی بن محمد، که ملقب به «منق» و متخلص به «جوهری» بوده، از ادبا و مورخان حنفی مذهب قرن دهم هجری قمری است.<ref>ر.ک: انوشه، حسن، ص690</ref>او از قضات دولت عثمانی بوده و در عصر «سلطان مراد خان سوم»، فرزند «سلطان سلیم خان» میزیسته است. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[العقد المنظوم فی ذکر أفاضل الروم (ذیل الشقائق النعمانیة فی علماء الدولة العثمانیة)]] | [[العقد المنظوم فی ذکر أفاضل الروم (ذیل الشقائق النعمانیة فی علماء الدولة العثمانیة)]] | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۵: | ||
[[رده:سرگذشتنامهها]] | [[رده:سرگذشتنامهها]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشتنامههای فردی]] | ||
[[رده:علماء و ائمه]] | [[رده:علماء و ائمه]] | ||