شعر (ابهام‌زدایی)

شعر عنوانی برای هر یک از کتابهای ذیل است:

• مناقب فاطمی در شعر فارسی نوشته پژوهشگر فرهنگ و ادبیات شیعی؛ احمد احمدى بيرجندى

• مناقب علوی در آیینه شعر فارسی مجموعه‌اى از اشعار شاعران قدیم و جدید درباره امیرمؤمنان على(ع) است.

• مناقب علوی در شعر فارسی تألیف مرحوم احمد احمدى بيرجندى، مجموعه كتاب‌هايى درباره اشعار شاعران فارسى‌گوى درباره اهل‌بيت عليهم‌السلام تنظيم و جمع‌آورى كرده كه اين اثر يكى از آنهاست.

• كاروان شعر عاشورا اثر محمدعلی مجاهدی (پروانه)، مجموعه‌ای است که در آن، اشعاری از شاعران گذشته و حال، در قالب غزل، قصیده، دوبیتی، شعر سپید و شعر نیمایی، در مدح و منقبت اهل‌بیت(ع)، به‌ویژه امام حسین(ع) و قیام عاشورا، گرد آمده است.

• مدایح رضوی(ع) در شعر فارسی تألیف مرحوم احمد احمدى بيرجندى، اين كتاب كه با همكارى سيد على نقوى‌زاده تنظيم شده است، و در آن اشعارى درباره فضائل و مراثى امام رضا عليه‌السلام از 72 شاعر قديم و جديد جمع آورى و ارائه شده است.

• مناقب و مراثی اهل‌بیت علیهم‌السلام‌ تألیف مرحوم احمد احمدى بيرجندى، در اين كتاب اشعارى درباره فضائل و مراثى امام حسين(ع) تا امام حسن عسکری(ع) به استثناى امام رضا(ع) و به اضافه حضرت زينب(س) آمده است.

• دانشنامه شعر عاشورایی انقلاب حسینی در شعر شاعران عرب و عجم تألیف مرضیه محمدزاده، دربرگیرنده زندگی شاعران عرب و غیر عرب و نمونه‌هایی از اشعار و مراثی آنان است.

• سیمای مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه در آئینه شعر فارسی اثر فارسى از محمدعلى مجاهدى 1322ه.ش متخلص به پروانه است. موضوع اصلى اين كتاب دامنه دار، بررسى ابعاد مختلف شعر مهدوى در زبان فارسى است.

• نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر يكى از مهم‌ترين آثار در زمينه شناسايى شاعران شيعى است. اين اثر را شريف ضياءالدين يوسف بن يحيى حسنى يمنى صنعانى (درگذشته 1121ق)، پديد آورده است. او در مجموع، موفق شده تعداد 198 شاعر شيعه را به ترتيب الفباء به جويندگان حقيقت معرفى كند.

• حدائق السحر فی دقائق الشعر اثر امیر رشیدالدین محمد عمری بلخی، معروف به وطواط، یکی از شاهکارهای نثر فارسی و از مهم‌ترین کتب ادبی است که به این زبان نوشته شده است.

• تلخيص كتاب الشعر اثر ابن رشد (متوفای 595ق/1199م)، تلخیصی است از کتاب «بوطیقا» که هشتمین بخش از مجموعه آثار ارسطو در علم منطق که «ارگانون» نام دارد.

• تطور مشكلة الفصاحة و التحليل البلاغي و موسيقي الشعر اثر دكتر فخرالدين قباوه، كتابى است پيرامون فصاحت و بلاغت و شعر عربى كه به زبان عربى و در سال 1997م، نوشته شده است.

• درباره هنر شعر اثر ارسطو، با ترجمه سهیل محسن افنان، کتابی است درباره شعر که تحت عناوین «فن شعر»، «هنر شاعری»، «بوطیقا»، «نامه ارسطاطالیس درباره هنر شعر»، «ارسطو و فن شعر»، توسط مترجمین و ناشرین متفاوت، در سال‌های مختلف، منتشر شده است.

• مولانا و شعر نوشته‌ی استاد کاظم محمّدی کتابی است نقدی ـ تحلیلی‌ که اختصاصاً به جنبه‌های شعر و شاعری مولانا می‌پردازد و به این که آیا او شاعر بود یا دفعتاً شاعر شد می‌پردازد.

• گلچین شعر حج توسط سعيد سمنانيان و الهه منفرد گردآورى شده است. در اين اثر كوشش شده است كه با غور در آثار شاعران روزگاران گذشته و حاضر، تصويرى گويا از كعبه و مراسم حج در بيان و تصويرگرى‌هاى متنوع شاعران فراهم گردد.

• حج در آیینه شعر فارسی تأليف محمد شجاعى، مجموعه سه جلدى است كه در برنامه تنها جلد اول آن ارائه شده است.

• شعر الکميت بن زيد الأسدي مجموعه كامل اشعار كميت بن زيد اسدى است كه توسط دكتر داود سلّوم در چهار مجلد گردآورى شده است.

• الشعر و الشعراء اثر ابن قتيبه، شرح حالى است از برخى از شعراى جاهلى و دوران اسلامى كه به زبان عربى و در اوايل قرن سوم هجرى نوشته شده است.

• غريب القرآن في شعر العرب در حقيقت مجموعه سؤالاتى است كه نافع بن ازرق از ابن عباس (متوفى 68ق) درباره توضيح برخى از واژه‌هاى قرآن، پرسيده و ابن عباس براى توضيح و روشن شدن آنها به اشعار عرب استشهاد نموده و معناى آنها را بيان كرده است.

• تفسير غريب القرآن بالشعر العربي اثر حمدی الشیخ (معاصر)، ارائه مستند مجموعه پاسخ‌ها و شواهد شعری است که ابن عباس در توضیح و تأیید معانی الفاظ دشوار قرآن کریم به نافع بن ازرق گفته است.

• فاطمه زهرا سلام‌الله‌عليها در شعر فارسی اثر محمد صحتی سردرودی، مجموعه‌ای است از اشعار فارسی در مدح و مرثیه حضرت زهرا(س)، از ولادت تا شهادت آن حضرت.

• تفکر شیعه و شعر دوره صفوی تأليف اسحاق طغيانى، از جمله آثار تاريخ تشيع است كه به بررسى ميزان بروز تفكر شيعى در شعر دوره صفوى پرداخته است.

• الصناعتین؛ الكتابة و الشعر اثر ابوهلال حسن بن عبدالله بن سهل عسكرى، كتابى است در مورد شعر و كتابت كه به زبان عربى و در سال 394ق، نوشته شده است.

• المعجم المفصل في علم العروض و القافية و فنون الشعر نوشته امیل بدیع یعقوب(متولد1950م) در دانش عروض، قافیه و فنون شعر است.

• شواهد الشعر في کتاب سيبويه نوشته خالد عبدالکريم جمعه، پایان‌نامه دکترا در رشته ادبیات عربی در دانشگاه قاهره و پذیرفته‌شده با درجه عالی سال 1980م، است که با تلاش ۴ساله برای نگارش این اثر، موفق شده تمامی استشهادهای شعری؛ سیبویه (140 -180ق) را در الکتاب گزارش کند، اصالتش را بسنجد و سرانجام به روش‌شناسی آن بپردازد.

• العمدة في صناعة الشعر و نقده به زبان عربى، در قرن پنجم هجرى، توسط ابوعلى، حسن بن رشيق قيروانى، در فن شعر و بررسى آن تأليف گرديده است.

• اشعار حکیم کسایی مروزی و تحقیقی در زندگانی و آثار او تألیف مهدی درخشان، مشتمل بر بررسی زندگانی و اشعار پراکنده باقی‌مانده از کسایی مروزی است که به زبان فارسی در یک جلد منتشر شده است.

• شعر الأخطل أبی‌مالك غیاث بن غوث التغلبی گردآورده صنعة السُّکَّری، مجموعه اشعار غیاث بن غوث تغلبی (۱۹-۹۰ق.)، مشهور به اخطل، شاعر ماهر مسیحی، هجوگوی دوره اموی و ستایشگر امویان (از جمله معاویه، یزید و حجاج بن یوسف ثقفی) است.

• جلوه‌های ولایت در شعر فارسی (تا سده نهم) گردآورده صنعة السُّکَّری، زیر نظر احمد احمدی بیرجندی، کتابی است به زبان فارسی که در آن، به معرفی شاعرانی پارسی‌زبانی پرداخته شده است که در موضوعات مرتبط با تشیع، شعر سروده‌اند.

• شعر شیعی و شعرای شیعه در عصر اول عباسی اثر محمد شيخ الرئيس کرمانى، تحقيق و بررسى در شعر شيعى و شاعران شيعه در عصر اوّل عبّاسى است كه به زبان فارسى در سال 1388ش منتشر شده است.

• زمزم یاد؛ اشعار مسابقه بزرگ شعر حج اثر مركز تحقيقات حج است كه در آن، مجموعه‌اى از اشعار شاعران سراسر كشور درباره حج گردآورى شده است.

• پلی میان شعر هجایی و عروضی فارسی در قرون اول هجری ترجمه آهنگین از دو جزو قرآن مجید عنوان کتابی است یک جلدی به زبان فارسی، در ترجمه آهنگین شماری از آیات قرآن که به اهتمام احمدعلی رجایی چاپ شده است.

• قرآن مجید با ترجمه شعری (قرآن نامه) با نام «قرآن‌نامه»، ترجمه فارسى قرآن به‌گونه منظوم است و توسط اميد مجد صورت گرفته است.

• المعجم المفصل فی شواهد النحو الشعریة نوشتۀ امیل بدیع یعقوب(1950) فرهنگ‌نامه‌ای در شرح شواهد شعری دانش نحو بوده که در سه مجلد شکل یافته است.