تفسیر أبي‌الجارود و مسنده: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR37416J1.jpg | عنوان = تفسیر أبي الجارود و مسنده | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = علی‌زاده، علی‌شاه (نويسنده) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /ز9ت7 93 BP | موضوع = |ناشر | ناشر = مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث...» ایجاد کرد)
     
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''تفسير أبي‌الجارود و مسنده'''، تألیف ابـوالجارود زیـاد بن منذر بنیان‌گذار فرقه جارودیه (نیمه اول سده 2ق) است. تفسیر ابی‌الجارود مشتمل بر روایات منقول از امام باقر(ع) است؛ لذا بیشتر به تفسیر امام باقر(ع) شهرت داشته است<ref>ر.ک: بهرامیان، علی، ج5، ص291</ref>.‏ مسند ابی‌الجارود نیز حاوی روایات کلامی و فقهی منقول از امام باقر(ع) است. این کتاب توسط علی‌شاه علی‌زاده (معاصر) استخراج و تحقیق شده است.
    '''تفسير أبي‌الجارود و مسنده'''، تألیف ابوالجارود زیاد بن منذر بنیان‌گذار فرقه جارودیه (نیمه اول سده 2ق) است. تفسیر ابی‌الجارود مشتمل بر روایات منقول از امام باقر(ع) است؛ لذا بیشتر به تفسیر امام باقر(ع) شهرت داشته است<ref>ر.ک: بهرامیان، علی، ج5، ص291</ref>.‏ مسند ابی‌الجارود نیز حاوی روایات کلامی و فقهی منقول از امام باقر(ع) است. این کتاب توسط علی‌شاه علی‌زاده (معاصر) استخراج و تحقیق شده است.


    در‌ مـنابع‌، صدها حدیث و خـبر تـفسیری که سند آنها بـه امـام باقر(ع) منتهی می‌گردد نقل شده است، اما مجموعه‌ای مدون به ایشان‌ نسبت‌ داده نـشده، جـز تفسیری که‌ در‌ منابع به روایت ابـوالجارود از ایـشان است<ref>ر.ک: جرار، ماهر، ص23</ref>‏. ابن ندیم، نجاشی و شیخ طوسی، تفسیر ابی‌الجارود را مشتمل بر احادیثی دانسته‌اند که زیاد بن منذر از امام باقر(ع) نقل کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص46</ref>‏. نـخستین اشـاره بـه این تفسیر اشاره‌ای در الفهرست ابن ندیم‌ است. ابن ندیم از تألیف کتاب خود در 377ق/987م، فراغت یـافته و در ایـن تـاریخ کـتاب خـود را‌ بـه‌ دست کسی‌ برای استنساخ سپرده است و بر آن یادداشته‌ای تا 340 ق/951م، افزوده است و این بدان معناست‌ که کتاب ابوالجارود در تفسیر به روایت او از ابوجعفر باقر(ع)‌ حداقل‌ از‌ میانه قرن چهارم قمری مـعروف بوده است. نقل قول‌های فراوانی از تفسیر ابوالجارود در ضمن تفسیر القمی ‌‌تألیف‌ علی بن ابراهیم متوفی حدود 307ق/919م، آمده است<ref>ر.ک: جرار، ماهر، ص23</ref>‏.
    در‌ منابع‌، صدها حدیث و خبر تفسیری که سند آنها به امام باقر(ع) منتهی می‌گردد نقل شده است، اما مجموعه‌ای مدون به ایشان‌ نسبت‌ داده نشده، جز تفسیری که‌ در‌ منابع به روایت ابوالجارود از ایشان است<ref>ر.ک: جرار، ماهر، ص23</ref>‏. ابن ندیم، نجاشی و شیخ طوسی، تفسیر ابی‌الجارود را مشتمل بر احادیثی دانسته‌اند که زیاد بن منذر از امام باقر(ع) نقل کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص46</ref>‏. نخستین اشاره به این تفسیر اشاره‌ای در الفهرست ابن ندیم‌ است. ابن ندیم از تألیف کتاب خود در 377ق/987م، فراغت یافته و در این تاریخ کتاب خود را‌ به‌ دست کسی‌ برای استنساخ سپرده است و بر آن یادداشته‌ای تا 340 ق/951م، افزوده است و این بدان معناست‌ که کتاب ابوالجارود در تفسیر به روایت او از ابوجعفر باقر(ع)‌ حداقل‌ از‌ میانه قرن چهارم قمری معروف بوده است. نقل قول‌های فراوانی از تفسیر ابوالجارود در ضمن تفسیر القمی ‌‌تألیف‌ علی بن ابراهیم متوفی حدود 307ق/919م، آمده است<ref>ر.ک: جرار، ماهر، ص23</ref>‏.


    با وجود اینکه بخش اعظمی از روایاتی که ابوالجارود نقل کرده با مبادی امامیه در تفسیر موافق است، اما تعدادی از روایات آن جای بحث و مناقشه دارد؛ چراکه ظاهر آنها با دیدگاه اهل‌بیت(ع) موافق نیست و باید آنها را توجیه کرد<ref>ر.ک: مدخل، ص8</ref>‏. درهرحال، انتشار این کتاب به این معنا نیست که همه روایات ذکرشده در آن مورد تأیید است؛ به‌ویژه روایاتی که در قسمت آخر آن آمده و «مسند ابی‌الجارود» نامیده شده است؛ چراکه امثال این روایات فراوان در آن ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>‏.
    با وجود اینکه بخش اعظمی از روایاتی که ابوالجارود نقل کرده با مبادی امامیه در تفسیر موافق است، اما تعدادی از روایات آن جای بحث و مناقشه دارد؛ چراکه ظاهر آنها با دیدگاه اهل‌بیت(ع) موافق نیست و باید آنها را توجیه کرد<ref>ر.ک: مدخل، ص8</ref>‏. درهرحال، انتشار این کتاب به این معنا نیست که همه روایات ذکرشده در آن مورد تأیید است؛ به‌ویژه روایاتی که در قسمت آخر آن آمده و «مسند ابی‌الجارود» نامیده شده است؛ چراکه امثال این روایات فراوان در آن ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>‏.

    نسخهٔ ‏۲۷ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۷

    تفسیر أبي الجارود و مسنده
    تفسیر أبي‌الجارود و مسنده
    پدیدآورانعلی‌زاده، علی‌شاه (نويسنده)
    ناشرمؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1392ش - 1434ق
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ز9ت7 93 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تفسير أبي‌الجارود و مسنده، تألیف ابوالجارود زیاد بن منذر بنیان‌گذار فرقه جارودیه (نیمه اول سده 2ق) است. تفسیر ابی‌الجارود مشتمل بر روایات منقول از امام باقر(ع) است؛ لذا بیشتر به تفسیر امام باقر(ع) شهرت داشته است[۱].‏ مسند ابی‌الجارود نیز حاوی روایات کلامی و فقهی منقول از امام باقر(ع) است. این کتاب توسط علی‌شاه علی‌زاده (معاصر) استخراج و تحقیق شده است.

    در‌ منابع‌، صدها حدیث و خبر تفسیری که سند آنها به امام باقر(ع) منتهی می‌گردد نقل شده است، اما مجموعه‌ای مدون به ایشان‌ نسبت‌ داده نشده، جز تفسیری که‌ در‌ منابع به روایت ابوالجارود از ایشان است[۲]‏. ابن ندیم، نجاشی و شیخ طوسی، تفسیر ابی‌الجارود را مشتمل بر احادیثی دانسته‌اند که زیاد بن منذر از امام باقر(ع) نقل کرده است[۳]‏. نخستین اشاره به این تفسیر اشاره‌ای در الفهرست ابن ندیم‌ است. ابن ندیم از تألیف کتاب خود در 377ق/987م، فراغت یافته و در این تاریخ کتاب خود را‌ به‌ دست کسی‌ برای استنساخ سپرده است و بر آن یادداشته‌ای تا 340 ق/951م، افزوده است و این بدان معناست‌ که کتاب ابوالجارود در تفسیر به روایت او از ابوجعفر باقر(ع)‌ حداقل‌ از‌ میانه قرن چهارم قمری معروف بوده است. نقل قول‌های فراوانی از تفسیر ابوالجارود در ضمن تفسیر القمی ‌‌تألیف‌ علی بن ابراهیم متوفی حدود 307ق/919م، آمده است[۴]‏.

    با وجود اینکه بخش اعظمی از روایاتی که ابوالجارود نقل کرده با مبادی امامیه در تفسیر موافق است، اما تعدادی از روایات آن جای بحث و مناقشه دارد؛ چراکه ظاهر آنها با دیدگاه اهل‌بیت(ع) موافق نیست و باید آنها را توجیه کرد[۵]‏. درهرحال، انتشار این کتاب به این معنا نیست که همه روایات ذکرشده در آن مورد تأیید است؛ به‌ویژه روایاتی که در قسمت آخر آن آمده و «مسند ابی‌الجارود» نامیده شده است؛ چراکه امثال این روایات فراوان در آن ذکر شده است[۶]‏.

    مقدمه تحقیقی کتاب پس از اشاره به معنای تفسیر و تأویل، در سه قسم: مختصری از زندگانی ابی‌الجارود، معرفی تفسیر ابی‌الجارود، احیای سبک تفسیر ابی‌الجارود مطرح شده است[۷]‏. در این مقدمه، اسامی مشایخ ابی‌الجارود در روایت (81 راوی) و شاگردان وی (124راوی) در ضمن جداولی ذکر شده است[۸]‏.

    متن اثر در سه بخش تفسیر ابی‌الجارود، مستدرک تفسیر ابی‌الجارود و مسند ابی‌الجارود ارائه شده است. دو بخش اول که به تفسیر آیات برخی از سور قرآن کریم اختصاص دارد با ذکر نام سوره و شماره آیه ارائه شده است. بخش مسند نیز در ضمن 19 کتاب با کتاب عقل و فضل علم آغاز و با کتاب دیات به پایان آمده است.

    پانویس

    1. ر.ک: بهرامیان، علی، ج5، ص291
    2. ر.ک: جرار، ماهر، ص23
    3. ر.ک: مقدمه، ص46
    4. ر.ک: جرار، ماهر، ص23
    5. ر.ک: مدخل، ص8
    6. ر.ک: همان، ص10
    7. ر.ک: همان، ص55-13
    8. ر.ک: همان، ص30-20

    منابع مقاله

    1. مدخل و مقدمه کتاب.
    2. حسین‌زاده، علی، «بررسی تفسیر ابی‌الجارود؛ معرفی و نقد»، پژوهش‌های قرآنی، بهار و تابستان 1375، شماره 5 و 6، ص270 تا 281:

    https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/5146

    1. جرار، ماهر، «تفسیر ابوالجارود زیاد بن منذر: مقدمه ای در شناخت عقاید زیدیه»، ترجمه محمدکاظم رحمتی، آینه پژوهش، آذر و دی 1384، شماره 95 :

    https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/32247

    1. بهرامیان، علی، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378.


    وابسته‌ها