۸۵٬۲۳۸
ویرایش
جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۵۰
، ۲۲ آوریل ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '| پس از = | پیش از = }} ' به '| پس از = | پیش از = }}') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR11274J1.jpg | | تصویر =NUR11274J1.jpg | ||
| عنوان =جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان | | عنوان =جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر =سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان | ||
جغرافیا. برگزیده. فارسی | جغرافیا. برگزیده. فارسی | ||
| خط ۹: | خط ۸: | ||
[[صنعتی‌زاده، همایون]] (مترجم) | [[صنعتی‌زاده، همایون]] (مترجم) | ||
[[استرابون]] ( | [[استرابون]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =G 89 /الف5ج7 | | کد کنگره =G 89 /الف5ج7 | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۷: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| شابک =964-6053-67-x | | شابک =964-6053-67-x | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11274 | |||
| کتابخوان همراه نور =11274 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| جغرافیا (ابهام زدایی)}} | |||
'''جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان'''، ترجمه فارسى قسمتى از كتاب عظيم «جغرافياى استرابو» است كه در اصل توسط «[[استرابون]]» به زبان يونانى تأليف شده است و «هوراسل جونز» آن را به انگليسى ترجمه نموده و «[[صنعتی‌زاده، همایون|همايون صنعتى‌زاده]]» قسمت مزبور را از انگليسى به فارسى برگردانده است. | '''جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان'''، ترجمه فارسى قسمتى از كتاب عظيم «جغرافياى استرابو» است كه در اصل توسط «[[استرابون]]» به زبان يونانى تأليف شده است و «هوراسل جونز» آن را به انگليسى ترجمه نموده و «[[صنعتی‌زاده، همایون|همايون صنعتى‌زاده]]» قسمت مزبور را از انگليسى به فارسى برگردانده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
«[[استرابون|استرابو]]»، جغرافياى خود را در 17 كتاب تظيم كرده كه دو جلد اول آن را به بحث در كليات جغرافيايى و ذكر منابع و آثار گذشتگان تخصيص داده، سپس 8 جلد درباره اروپا، 6 جلد درباره آسيا و يك جلد آخر را درباره ليبيا (آفريقاى امروزى) به رشته تحرير درآورده است. | «[[استرابون|استرابو]]»، جغرافياى خود را در 17 كتاب تظيم كرده كه دو جلد اول آن را به بحث در كليات جغرافيايى و ذكر منابع و آثار گذشتگان تخصيص داده، سپس 8 جلد درباره اروپا، 6 جلد درباره آسيا و يك جلد آخر را درباره ليبيا (آفريقاى امروزى) به رشته تحرير درآورده است. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۳: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در يادداشت [[افشار، ایرج|ايرج افشار]]، توضيح مختصرى در مورد كتاب و ترجمه آن توسط آقاى [[صنعتی‌زاده، همایون|صنعتى‌زاده]]، داده شده است و در يادداشت مترجم، زندگى‌نامه [[استرابون|استرابو]] بيان شده است. | در يادداشت [[افشار، ایرج|ايرج افشار]]، توضيح مختصرى در مورد كتاب و ترجمه آن توسط آقاى [[صنعتی‌زاده، همایون|صنعتى‌زاده]]، داده شده است و در يادداشت مترجم، زندگى‌نامه [[استرابون|استرابو]] بيان شده است. | ||
مؤلف، كتاب يازدهم را چنين آغاز كرده است: «آسيا همسايه اروپاست و بنا بر اين در طول رود تانائيس[رود دن]، با آن هم‌مرز است، پس بايد به وصف اين سرزمين پرداخت». وى، سپس، از تقسيم‌بندى آسيا با كمك مرزهاى طبيعى سخن گفته است؛ | مؤلف، كتاب يازدهم را چنين آغاز كرده است: «آسيا همسايه اروپاست و بنا بر اين در طول رود تانائيس[رود دن]، با آن هم‌مرز است، پس بايد به وصف اين سرزمين پرداخت». وى، سپس، از تقسيم‌بندى آسيا با كمك مرزهاى طبيعى سخن گفته است؛ مثلاًخاطرنشان كرده است كه كوهستان تاروس، اين قاره را تقريبا به دو نيم تقسيم مى‌كند؛ بخشى از آسيا، در شمال و بخشى ديگر، در جنوب آن واقع مى‌شود. در ادامه، بخش‌هاى مختلف اين سرزمين را بيان كرده است. | ||
در كتاب دوازدهم، از كاپادوكيه، مليتنه، پونتس، بى‌تى‌نيه، گلاتين‌ها (اقوامى كه در جنوب پافلاگونيان زندگى مى‌كرده‌اند) تاتا، پيسيديان‌ها (نام اقوامى خاص)، ميسيان‌ها و فريگيه‌اى‌ها (هر دو نام اقوامى خاص) سخن به ميان آمده است. | در كتاب دوازدهم، از كاپادوكيه، مليتنه، پونتس، بى‌تى‌نيه، گلاتين‌ها (اقوامى كه در جنوب پافلاگونيان زندگى مى‌كرده‌اند) تاتا، پيسيديان‌ها (نام اقوامى خاص)، ميسيان‌ها و فريگيه‌اى‌ها (هر دو نام اقوامى خاص) سخن به ميان آمده است. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۵: | ||
به‌طور كلى درباره جغرافياى استرابو بايد گفت كه با تمام اهميتى كه در تاريخ علم جغرافيا و جغرافياى مغرب‌زمين براى آن قائلند، اطلاعات جغرافيايى آن در مورد سرزمين‌هاى دور از مولد او متناسب با بعد مسافت، كمتر و مبهم‌تر است و اين امرى است كه خود او در نقل اطلاعات از منابع مختلف، بارها به آن اعتراف كرده است و جاى تعجب است كه در كتاب پانزدهم كه مفصل‌ترين كتاب‌ها است، حدود 50 صفحه به شرح درباره شبه قاره هند؛ يعنى دورترين بخش و صفحات اندكى، به آريانا يا سرزمين فلات ايران، تخصيص يافته است، ولى با وجود اين، اطلاعات جالبى كه درباره تقسيمات كشورى و آداب و سنن و مذهب و رسوم مملكت‌دارى در ايران هخامنشى و اشكانى مى‌دهد، مى‌تواند آغازى را در هر پژوهش جغرافياى تاريخى سرزمين فراهم سازد. | به‌طور كلى درباره جغرافياى استرابو بايد گفت كه با تمام اهميتى كه در تاريخ علم جغرافيا و جغرافياى مغرب‌زمين براى آن قائلند، اطلاعات جغرافيايى آن در مورد سرزمين‌هاى دور از مولد او متناسب با بعد مسافت، كمتر و مبهم‌تر است و اين امرى است كه خود او در نقل اطلاعات از منابع مختلف، بارها به آن اعتراف كرده است و جاى تعجب است كه در كتاب پانزدهم كه مفصل‌ترين كتاب‌ها است، حدود 50 صفحه به شرح درباره شبه قاره هند؛ يعنى دورترين بخش و صفحات اندكى، به آريانا يا سرزمين فلات ايران، تخصيص يافته است، ولى با وجود اين، اطلاعات جالبى كه درباره تقسيمات كشورى و آداب و سنن و مذهب و رسوم مملكت‌دارى در ايران هخامنشى و اشكانى مى‌دهد، مى‌تواند آغازى را در هر پژوهش جغرافياى تاريخى سرزمين فراهم سازد. | ||
از اين گذشته، بررسى اعلام جغرافيايى كه اغلب به‌صورت يونانى شده دوران تسلط سلوكيدها، در كتاب آمده و تطبيق آنها با نام‌ها و مكان‌هاى واقعى و تحولات بعدى آنها، باب تازه‌اى است كه | از اين گذشته، بررسى اعلام جغرافيايى كه اغلب به‌صورت يونانى شده دوران تسلط سلوكيدها، در كتاب آمده و تطبيق آنها با نام‌ها و مكان‌هاى واقعى و تحولات بعدى آنها، باب تازه‌اى است كه پژوهشگران دانشگاهى ما و علاقه‌مندان به جغرافياى تاريخى ايران‌زمين مى‌توانند از آنها استفاده كنند. | ||
در خاتمه بايد شكرگزار بنياد موقوفات دكتر محمود افشار بود كه اين كتاب بسيار مهم تاريخى - جغرافيايى را براى ترجمه برگزيده و هم‌چنين سپاس‌گزار مترجم دانشمند آن، [[صنعتی‌زاده، همایون|همايون صنعتى‌زاده]] بود كه آن را با دقت و صحت با سلاست و روانى قابل تحسين به زبان فارسى برگردانده است. | در خاتمه بايد شكرگزار بنياد موقوفات دكتر محمود افشار بود كه اين كتاب بسيار مهم تاريخى - جغرافيايى را براى ترجمه برگزيده و هم‌چنين سپاس‌گزار مترجم دانشمند آن، [[صنعتی‌زاده، همایون|همايون صنعتى‌زاده]] بود كه آن را با دقت و صحت با سلاست و روانى قابل تحسين به زبان فارسى برگردانده است. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۳: | ||
از جمله مسائل بسيار قابل توجه كه در اين نظرسنجى‌هاى او به چشم مى‌خورد، نفى صريح گفته‌ها و نوشته‌هاى اغراق‌آميزى است كه حاميان اسكندر درباره فتوحات و جهان‌گشايى‌هاى او از خود به يادگار گذارده‌اند. | از جمله مسائل بسيار قابل توجه كه در اين نظرسنجى‌هاى او به چشم مى‌خورد، نفى صريح گفته‌ها و نوشته‌هاى اغراق‌آميزى است كه حاميان اسكندر درباره فتوحات و جهان‌گشايى‌هاى او از خود به يادگار گذارده‌اند. | ||
در اثر مندرجات آثار [[استرابون|استرابو]] بوده است كه | در اثر مندرجات آثار [[استرابون|استرابو]] بوده است كه پژوهشگران اروپايى طى چند قرن درباره آثار ديگر جغرافى‌دانان دوران كلاسيك اطلاعاتى از گوشه و كنار جمع‌آورى كرده و يادگارى‌هاى پايدارى از خود به جاى گذاشته‌اند. | ||
[[استرابون|استرابو]]، ظاهرا به نوشته‌هاى فلاسفه و دانشمندان يونانى، | [[استرابون|استرابو]]، ظاهرا به نوشته‌هاى فلاسفه و دانشمندان يونانى، مخصوصاً در ايامى كه در مصر و كتاب‌خانه اسكندريه مى‌گذرانده، دسترسى داشته و از همه آنها در تدوين مجلدات جغرافيايى خود استفاده كرده و همه مطالب آنها را با ذكر مأخذ، نقل كرده و مورد تأييد و نقد و گاهى نفى، قرار داده است و در بسيارى از موارد گفته‌هاى آنها را با توجه به واقعياتى كه بعدا به دست آمده، اصلاح كرده است. | ||
مشاهدات عينى خود او، محدود به بخش شرقى سواحل مديترانه، از ايتاليا تا نيمه‌هاى آسياى صغير و هم‌چنين مصر و اسكندريه و رود نيل تا حدود آبشار اول بوده است كه درباره شرايط جغرافيايى و تاريخى اين منطقه اطلاعات مطمئنى به دست مى‌آيد، ولى خارج از اين منطقه، هر چه دورتر برويم، گفته‌هاى او مبهم‌تر مى‌شود، ولى در عين حال، تقريبا تنها مطالب نوشته‌اى است كه به دست | مشاهدات عينى خود او، محدود به بخش شرقى سواحل مديترانه، از ايتاليا تا نيمه‌هاى آسياى صغير و هم‌چنين مصر و اسكندريه و رود نيل تا حدود آبشار اول بوده است كه درباره شرايط جغرافيايى و تاريخى اين منطقه اطلاعات مطمئنى به دست مى‌آيد، ولى خارج از اين منطقه، هر چه دورتر برويم، گفته‌هاى او مبهم‌تر مى‌شود، ولى در عين حال، تقريبا تنها مطالب نوشته‌اى است كه به دست محققین اروپايى افتاده است و بارها به زبان‌هاى مختلف، ترجمه و چاپ شده است. بنا بر آنچه مترجم انگليسى، در مقدمه جلد اول كتاب ذكر كرده، [[استرابون|استرابو]]، در تدوين دوره جغرافياى خود، از 40 مأخذ بهره گرفته است. | ||
همان‌طور كه قبلا اشاره شد، 6 جلد از كتاب‌هاى 17گانه او؛ يعنى از كتاب يازدهم تا هفدهم، مربوط به آسيا يا دنياى معلوم آن زمان، در فاصله بين مديترانه و هندوستان امروز، | همان‌طور كه قبلا اشاره شد، 6 جلد از كتاب‌هاى 17گانه او؛ يعنى از كتاب يازدهم تا هفدهم، مربوط به آسيا يا دنياى معلوم آن زمان، در فاصله بين مديترانه و هندوستان امروز، مخصوصاً فلات ايران و آنچه امروز به آسياى جنوب غربى معروف است، مى‌شود و همين 6 جلد به علاوه جلد هفدهم تا آخرين كتاب، درباره ليبيا (آفريقا) است كه آقاى [[صنعتی‌زاده، همایون|همايون صنعتى‌زاده]] با سلاست بيان و صداقت قابل ستايشى، به فارسى برگردانده است. | ||
در ترجمه آقاى [[صنعتی‌زاده، همایون|صنعتى‌زاده]] هر هفت كتاب آخر [[استرابون|استرابو]]، در يك جلد تحت عنوان «جغرافياى [[استرابون|استرابو]]، سرزمين‌هاى زير فرمان هخامنشيان» تدوين شده است. عنوان «سرزمين‌هاى زير فرمان هخامنشيان»، از خود مترجم است كه كاملا صحيح و منطبق با واقعيت‌هاى تاريخى انتخاب شده است. | در ترجمه آقاى [[صنعتی‌زاده، همایون|صنعتى‌زاده]] هر هفت كتاب آخر [[استرابون|استرابو]]، در يك جلد تحت عنوان «جغرافياى [[استرابون|استرابو]]، سرزمين‌هاى زير فرمان هخامنشيان» تدوين شده است. عنوان «سرزمين‌هاى زير فرمان هخامنشيان»، از خود مترجم است كه كاملا صحيح و منطبق با واقعيت‌هاى تاريخى انتخاب شده است. | ||
| خط ۹۰: | خط ۸۷: | ||
# مجله فرهنگ و هنر آذر و اسفند 1383، شمارگان 39 و 40، به قلم محمدحسن گنجى. | # مجله فرهنگ و هنر آذر و اسفند 1383، شمارگان 39 و 40، به قلم محمدحسن گنجى. | ||
== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[تاریخ ایران دوره هخامنشیان]] | [[تاریخ ایران دوره هخامنشیان]] | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۵: | ||
[[رده:جغرافیا (عمومی)، اطلس، نقشه]] | [[رده:جغرافیا (عمومی)، اطلس، نقشه]] | ||
[[رده: تاریخ جغرافیا]] | [[رده: تاریخ جغرافیا]] | ||