المبسوط (سرخسی)

المبسوط(شمس الائمه سرخسی، محمد بن احمد)
پدیدآوران	شمس الائمه سرخسی، محمد بن احمد (نويسنده) اسماعیل، محمد حسن محمد حسن (محقق) عنانی، کمال عبدالعظیم ( مقدمهنويس) شیبانی، محمد بن حسن ( نويسنده) مروزی، محمد بن احمد ( نويسنده)
عنوان‌های دیگر	کتاب المبسوط
ناشر	دار الکتب العلمية
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1421ق - 2001م
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	عربی
تعداد جلد	30
کد کنگره	/ش8م2 172 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المبسوط تألیف محمد بن احمد بن ابو سهل سرخسی حنفی (متوفی 490ق) مشمل بر فقه حنفی است. این اثر در سی جلد با تحقیق محمدحسن اسماعیل شافعی و مقدمه کمال عبدالعظیم عنانی منتشر شده است.

سرخسی کتاب المبسوط را در علم فقه در پانزده مجلد از ذهنش، بدون مطالعه کتاب و یا مراجعه به تعلیقه‌ای نوشته است. او به‌خاطر یک نصیحت در زندان محبوس بود و بر جویندگان علم در زندان املاء می‌کرد.‏

مقدمه محقق مشتمل بر معرفی فقه حنفی، و اصولی است که بر آن بنیان نهاده شده،‏ همچنین معرفی ابوحنیفه به‌عنوان یکی از بزرگان حفاظ حدیث بوده ذکر شرح‌حال سرخسی نویسنده کتاب المبسوط و جایگاه علمی و آثار و تاریخ وفاتش از دیگر مباحث مقدمه کمال عبدالعظیم عنانی است ‏

مباحث کتاب به شیوه کتب فقهی با کتاب صلات و زکات آغاز و با کتاب رضاع به پایان آمده است. ابوحنیفه هرگاه نصی را در کتاب خدا و سنت رسول‌الله(ص) و فتاوای صحابه نیافته و اجتهاد کرده و اعتقادی برایش پیدا شود، وجوه نظرات مختلف در مسئله را ذکر کرده و اگر احیاناً به قیاس معتقد شود، و قبول قیاس قبحی نداشته باشد به آن تمسک می‌کند.‏

سرخسی از جمله علمای اهل‌سنت است که عرف را دلیلی مستقل و در عرض ادله دیگر می‌داند و اعتبار آن را در حد حجت می‌پذیرد. او در المبسوط می‌گوید: «الثابت بالعرف کالثابت بالنص» ‏

منابع مقاله

1. مقدمه محقق.
2. تقدیری، علی؛ «مرجعیت عرف از دیدگاه مذاهب اسلامی»، پژوهش‌نامه حکمت و فلسفه اسلامی، تابستان و پاییز 1383، شماره 10 و 11، ص 11 تا 44.

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/317553