علی‌قلی بن قرچغای خان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مى‏' به 'مى‌‏'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مى‏' به 'مى‌‏')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۳۶: خط ۳۶:
|}
|}
</div>
</div>
'''علی‌قلی بن قرچغاى خان''' حکیم، محقق و عارف گمنام عصر صفوى است. درباره شرح‌حال و زندگى وى اطلاع دقیق و کاملى در دست نیست. تذکره‌‏نویسان نیز حتى درباره نام و شخصیت علمى او بعضاً دچار اشتباه شده‏‌اند. به روایت نصرآبادى، علی‌قلی خان متولّى قم بوده است.
'''علی‌قلی بن قرچغاى خان''' (1020-1091ق)، حکیم، محقق و عارف گمنام عصر صفوى است. درباره شرح‌حال و زندگى وى اطلاع دقیق و کاملى در دست نیست. تذکره‌‏نویسان نیز حتى درباره نام و شخصیت علمى او بعضاً دچار اشتباه شده‏‌اند. به روایت نصرآبادى، علی‌قلی خان متولّى قم بوده است.


==تولد و وفات==
==ولادت و وفات==
تاریخ تولد و وفات وى روشن نیست. از روى قراینى که در آثارش از جمله در احیاى حکمت موجود است می‌توان تاریخ تقریبى تولد وى را بین سال‎های 1020 تا 1025 ذکر کرد. در احیاى حکمت (ج 1، ص 529) نوشته است: تا حال تحریر که عمرم به شصت‌وشش سال رسیده است... و در جاى دیگر (ج 2، ص 168): از زمان قدیم تا عصر ما که هزار و نودویک از هجرت گذشته است...، پس بنابراین عبارات سال ولادتش باید 1025 ق باشد؛ اما بنا بر نقل شیخ آقابزرگ در معرفى کتاب منطق وى سال ولادت او باید 1020 ق باشد؛ زیرا مؤلف در آن کتاب متذکر شده که در نهم صفر 1076 ق در پنجاه‌وشش سالگى از تألیف آن فارغ شده است. سال وفات وى- چنان‏که اشاره شد- در جایى ذکر نشده و قرائنى هم در دست نیست.<ref>همان، ص39</ref>
تاریخ تولد و وفات وى روشن نیست. از روى قراینى که در آثارش از جمله در احیاى حکمت موجود است می‌توان تاریخ تقریبى تولد وى را بین سال‎های 1020 تا 1025 ذکر کرد. در احیاى حکمت<ref>ج1، ص529</ref> نوشته است: تا حال تحریر که عمرم به شصت‌وشش سال رسیده است... و در جاى دیگر<ref>ج2، ص 168</ref>: از زمان قدیم تا عصر ما که هزار و نودویک از هجرت گذشته است...، پس بنابراین عبارات سال ولادتش باید 1025 ق باشد؛ اما بنا بر نقل شیخ آقابزرگ در معرفى کتاب منطق وى سال ولادت او باید 1020 ق باشد؛ زیرا مؤلف در آن کتاب متذکر شده که در نهم صفر 1076 ق در پنجاه‌وشش سالگى از تألیف آن فارغ شده است. سال وفات وى- چنان‏که اشاره شد- در جایى ذکر نشده و قرائنى هم در دست نیست.<ref>همان، ص39</ref>


==نسب==
==نسب==
خط ۵۵: خط ۵۵:
==اطلاعات علمی==
==اطلاعات علمی==
===مشرب فلسفی===
===مشرب فلسفی===
مشرب و مرام فلسفى علیقلی خان متأثر از مکتب فلسفى دورانى است که در آن می‌زیسته است. در اندیشه او نشانه‏‌هاى تأثیر تفکر افلاطونى- افلوطینى با بهره‌‏گیرى فراوان وى از اثولوجیاى منسوب به ارسطو به‌صورت قابل‎ملاحظه‌ای دیده مى‏‌شود.<ref>همان، ص48</ref> او احاطه و آگاهى قابل‌توجهی بر آراء و اقوال حکماى متقدم و متأخر و معاصرانش داشته است.<ref>همان، ص50</ref>
مشرب و مرام فلسفى علیقلی خان متأثر از مکتب فلسفى دورانى است که در آن می‌زیسته است. در اندیشه او نشانه‏‌هاى تأثیر تفکر افلاطونى- افلوطینى با بهره‌‏گیرى فراوان وى از اثولوجیاى منسوب به ارسطو به‌صورت قابل‎ملاحظه‌ای دیده مى‌‏‌شود.<ref>همان، ص48</ref> او احاطه و آگاهى قابل‌توجهی بر آراء و اقوال حکماى متقدم و متأخر و معاصرانش داشته است.<ref>همان، ص50</ref>


او را فیلسوفى تحت تأثیر افکار و آراء میرداماد و برخى از پیروان وى باید دانست. این تأثیر را می‌توان در مسئله صدور کثیر از واحد، نحوه تبیین سلسله معلولات و مراتب صدور و مسئله حدوث عالم به‌خوبی مشاهده کرد؛ و بالجمله بررسى دقیق احیاى حکمت این نتیجه را در شناخت شیوه تفکر او براى ما حاصل می‌‏کند که مشرب فلسفى او آمیزه‏‌اى از فلسفه مشائى، اشراقى و الهیات عرفانى است که می‌‏کوشد تا از طریق ممزوج ساختن فلسفه با مدالیل آیات الهى و احادیث معصومین(ع) حکمت را در زمینه تشیع امامیه احیا کند.<ref>همان، ص49</ref>
او را فیلسوفى تحت تأثیر افکار و آراء میرداماد و برخى از پیروان وى باید دانست. این تأثیر را می‌توان در مسئله صدور کثیر از واحد، نحوه تبیین سلسله معلولات و مراتب صدور و مسئله حدوث عالم به‌خوبی مشاهده کرد؛ و بالجمله بررسى دقیق احیاى حکمت این نتیجه را در شناخت شیوه تفکر او براى ما حاصل می‌‏کند که مشرب فلسفى او آمیزه‏‌اى از فلسفه مشائى، اشراقى و الهیات عرفانى است که می‌‏کوشد تا از طریق ممزوج ساختن فلسفه با مدالیل آیات الهى و احادیث معصومین(ع) حکمت را در زمینه تشیع امامیه احیا کند.<ref>همان، ص49</ref>
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[احیای حکمت (مشتمل بر طبیعیات)]]
[[احیای حکمت (مشتمل بر طبیعیات)]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]