بیرجندنامه، بیرجند درآغاز سده چهاردهم خورشیدی: تفاوت میان نسخه‌ها

<div class='wikiInfo'>

[[پرونده:NUR11856J1.jpg|بندانگشتی|بیرجندنامه، بیرجند درآغاز سده چهاردهم خورشیدی]]

{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"

! نام کتاب!! data-type='bookName'|بیرجندنامه، بیرجند درآغاز سده چهاردهم خورشیدی

|-

|نام های دیگر کتاب

|data-type='otherBookNames'|بیرجند در آغاز سده چهاردهم خورشیدی

|-

|data-type='authors'|[[رضایی، جمال]] (نويسنده)

|زبان  

|data-type='language'|فارسی

|کد کنگره  

|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏DSR‎‏ ‎‏2075‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏56‎‏ ‎‏ر‎‏6

|موضوع  

|data-type='subject'|بیرجند

|ناشر  

|data-type='publisher'|هيرمند

|مکان نشر  

|data-type='publishPlace'|تهران - ایران

|سال نشر  

|data-type='publishYear'| 1381 هـ.ش  

 

 

'''بيرجندنامه'''، اثر دكتر جمال رضايى به زبان فارسى است. اين اثر درباره بيرجند، گويش و فرهنگ اين شهر است. دكتر محمود رفيعى در مقدمه‌اش بر كتاب مى‌نويسند: «معمولاً طرح‌هاى پژوهشى اينسان گسترده و فراگير با بودجه‌ى بنيادها و توسط گروه‌هاى تحقيقاتى انجام مى‌گيرد كه دكتر رضايى شخصاً آن را تكفل نموده، به سامان رسانده است».

 

 

در ابتداى اثر مقدمه مفصل و مفيدى به قلم نويسنده آمده است. مطالب در هفده جستار تدوين گرديده كه هر جستار؛ مشتمل بر چند يا چندين فصل بوده و مجموعاً بالغ بر 85 فصل مى‌باشد. متن با نثرى ساده و شيوا - متناسب با مندرجات آن - نوشته شده است. به علاوه سه پيوست نيز در انتهاى اثر آمده است.

 

 

در اين اثر آگاهى‌ها و دانستنى‌هاى گوناگونى راجع به بيرجند آمده است: موقعيت جغرافيايى، نام و وجه تسميه و پيشينه تاريخى بيرجند تا ساختار قديمى شهر و آنچه در آن بوده است، از اوضاع اجتماعى زندگى مردم: خوراك، پوشاك، مسكن و... تا آداب و رسوم، جشن‌ها و عزادارى‌هاى مذهبى و حتى بازى‌ها و باورها و پندارهاى مردم آن...، و به همين جهت نويسنده آن را «بيرجندنامه» نام نهاده است.

نگارنده در نوشتن كتاب حاضر تا آنجا كه برايش مقدور بوده كوشيده است كه دانسته‌ها، شنيده‌ها، ديده‌ها، خوانده‌ها و يافته‌هاى خود را دقيق و مستند و دور از هرگونه تعصب، احساسات، تصور، حدس، فرض و... تدوين و به نگارش درآورد؛ بنابراين بيرجندنامه تنها اختصاص به «فرهنگ عامه» مردم بيرجند در هفتاد - هشتاد سال پيش ندارد، بلكه آگاهى‌ها و دانستنى‌هاى فراوان ديگرى كه ثبت و ضبط آنها ضرورى مى‌نموده نيز در آن آمده و تنوع بسيار به مطالب داده است.

جستار يكم، كتاب در حقيقت «مدخل» يا «درآمد»ى است كه در آن گزارشى كوتاه، ولى جامع از موقعيت جغرافيايى و وضعيت اقليمى، نام و پيشينه تاريخى «قهستان» و «بيرجند» آمده است تا خواننده از موقعيت و وجه تسميه و گذشته‌هاى دور و نزديك ناحيه و شهر بيرجند آگاهى‌هاى لازم به‌دست آورد.

2- واژگان پزشكى گويش بيرجند كه چنان‌كه از عنوانش پيداست فهرستى از واژه‌ها، نام‌هاى بيمارى‌ها، داروها، ابزارها، شيوه‌هاى درمان، اصطلاحات پزشكى و طب سنتى و بومى بيرجند است. اين پيوست نيز مربوط است به فصل ششم از جستار پنجم.

فهرست مندرجات به تفكيك جستار و فصل در آغاز كتاب و پس از پيش‌گفتار، جدول نويسه‌ها و نشانه‌هاى آوانويسى فارسى و لاتين آمده است. نام كتاب‌ها و عناوين مقالاتى كه در اين كتاب از آنها استفاده شده، با ذكر اسامى نويسندگان يا مترجمان و مشخصات كامل آنها، در زيرنويس صفحات داده شده است. در انتهاى اثر نيز فهرست اعلام و منابع و مآخذ به تفكيك ذكر شده است.