۸۳٬۳۴۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'معرفى اجمالى' به '') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '[[ ' به '[[') |
||
(۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR00642J1.jpg | |||
| عنوان =المغرب في ترتیب المعرب | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[فاخوری، محمود]] (محقق) | |||
| | |||
| | |||
[[مختار، عبدالحمید]] (محقق) | [[مختار، عبدالحمید]] (محقق) | ||
[[مطرزی، ناصر بن عبدالسید]] ( | [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =PJ 6620 /م6م6 | ||
| موضوع = | |||
زبان عربی - واژهنامهها | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
فقه اهل سنت - | فقه اهل سنت - واژهنامهها | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | مکتبة أسامة بن زید | ||
| مکان نشر =حلب - سوریه | |||
| سال نشر = 1399 ق یا 1979 م | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00642AUTOMATIONCODE | |||
== == | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00642 | |||
| کتابخوان همراه نور =00642 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''المغرب في ترتيب المعرب''' اثر [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|ابوالفتح ناصرالدين مطرزى]] (متوفى610ق)، از معاجم عربى است كه به شرح الفاظ غريبى كه در کتابهاى فقه حنفى وجود دارد پرداخته است. | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب از دو مقدمه و 28باب تشكيل شده كه هر باب نيز به تعداد حروف الفبا داراى زير مجموعه است. در انتهاى اثر نيز رسالهاى در نحو آمده است. | كتاب از دو مقدمه و 28باب تشكيل شده كه هر باب نيز به تعداد حروف الفبا داراى زير مجموعه است. در انتهاى اثر نيز رسالهاى در نحو آمده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
اين اثر مانند كتاب «الزاهر» ازهرى و «مصباح المنير» فيومى است كه عنايتشان به الفاظ فقه شافعى بوده است. | اين اثر مانند كتاب «الزاهر» ازهرى و «مصباح المنير» فيومى است كه عنايتشان به الفاظ فقه شافعى بوده است. | ||
وى براى تألیف كتابش از آثار بسيارى استفاده كرده است كه از آن جمله است: | وى براى تألیف كتابش از آثار بسيارى استفاده كرده است كه از آن جمله است: | ||
#كتب لغوى: [[العين]]، جمهرة اللغة، تهذيب اللغة، الصحاح، أساس البلاغة، طِلبة الطلبة، الغريبين للهروى، مقاييس اللغة و اصلاح المنطق. | |||
#كتب غير لغوى مانند: ادب الكاتب، حماسة أبى تمام، كتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]، شرح كتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] اثر سيرافى، مشكل الآثار طحاوى، و معرفة الصحابة ابن منده. | |||
همچنين اين كتاب مرجع مناسبى براى بسيارى از علماء بعد از مطرزى بوده است مانند: المصباح | همچنين اين كتاب مرجع مناسبى براى بسيارى از علماء بعد از [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|مطرزى]] بوده است مانند: [[المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي|المصباح المنير]]، مختار الصحاح، الراموز اثر محمد بن حسین بن على، [[تاج العروس من جواهر القاموس|تاج العروس]]، و اقرب الموارد. | ||
مقدمه اول كتاب به قلم | مقدمه اول كتاب به قلم محققین عبدالحميد مختار و محمود فاخورى نوشته شده است كه در ابتدا به زندگینامهى مؤلف پرداخته و سپس در سبک و روش مؤلف در تألیف كتاب و منابع آن مطالبى را ذكر كردهاند. | ||
مؤلف در مقدمهاش بر كتاب درباره دليل تألیف كتاب و | مؤلف در مقدمهاش بر كتاب درباره دليل تألیف كتاب و سبک نگارش خود مطالبى را بيان كرده است. سپس به متن كتاب پرداخته كه حاوى ترجمهى واژگانى است كه فاء الفعل آن حروف همزه، تا صاد مىباشد. | ||
نویسنده در ابتدا كلمات را به اصل خود بازگردانده يعنى در اغلب موارد به ثلاثى تبديل كرده و طبق فاء الفعل واژگان را مرتب نموده است مثلاًواژهى «الدثار» را مىتوان در «دثر» يافت و واژهى «المسبار» را در «سبر» يافت و «الاشتباك» را در «شبك» يافت. | |||
اما آن واژگانى كه بيش از سه حرف اصلى دارند را بين ثلاثىها مىتوان يافت | اما آن واژگانى كه بيش از سه حرف اصلى دارند را بين ثلاثىها مىتوان يافت مثلاً«دخرص» را بين «دخس» و «دخل» مىتوان يافت. | ||
واژگانى كه اول آن همزه وصل و يا زائده است و همچنين | واژگانى كه اول آن همزه وصل و يا زائده است و همچنين همزههایى كه در آخر واژگان هستند و اصلى نيستند را در ثلاثى آن مىتوان يافت؛ مثلاً«اصقع» را در «صقع» و «اثنين» در «ثنى» و «دعاء» را در «دعو» مىتوان يافت. | ||
مطرزى در المغرب در عين اختصار به ضبط صحيح اسامى و كلمات و در موارى بيان واژگان | [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|مطرزى]] در المغرب در عين اختصار به ضبط صحيح اسامى و كلمات و در موارى بيان واژگان فارسی نيز پرداخته است. | ||
جلد دوم حاوى ترجمه واژگانى كه فاء الفعل آن حروف ضاد تا ياء باشد. | جلد دوم حاوى ترجمه واژگانى كه فاء الفعل آن حروف ضاد تا ياء باشد. | ||
خط ۸۱: | خط ۶۰: | ||
در ادامه اين جلد با عنوان «ذيل كتاب»، رسالهاى در علم نحو ذكر شده است كه مشتمل بر چهار باب به قرار زير است: | در ادامه اين جلد با عنوان «ذيل كتاب»، رسالهاى در علم نحو ذكر شده است كه مشتمل بر چهار باب به قرار زير است: | ||
#في المقدمات: نویسنده در اين باب درباره ترجمه و توضيح اسم و اقسام آن، توضيح فعل و ترجمه و اقسام آن از حيث زمان و همچنين افعال لازم و متعدى، مطالبى بيان كرده است. در ادامه به بحث حروف پرداخته و در پایان فصلى در اعراب و معرب بيان كرده است. | |||
#فيما يختص بالاسماء: در اين باب خصوصيات اسم را از حيث تثنيه، جمع، تصغير، تانيث و... بيان كرده است. | |||
#في الأفعال غير المتصرفة و ما يجرى مجرى الأدوات: در اين باب بعضى از افعال كه متصرف نيستند از قبيل: تعجب، مدح و ذم، مقاربه، ناقصه، قلوب و... بيان شده است. | |||
#في الحروف: در اين باب انواع حروف عامله (در اسم و فعل)، غير عامله (عطف، تصديق، صله، استفهام) و حروف مقطعه، زياده و... بيان شده است. | |||
در | در پایان، خاتمه كتاب ذكر شده كه حاوى قول مؤلف دربارهى كتاب و زمان اتمام آن يعنى ماه رمضان سال 598ق است. | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== | ||
تحقيق كتاب توسط محققین كتاب انجام و اختلاف نسخ و توضيحاتى پيرامون برخى الفاظ و عبارات ذكر شده است. در انتهاى هر يك از مجلدات فهرست مطالب و در انتهاى مجلد دوم نيز فهرست قوافى (قافيهها)، فهرست منابع تحقيق و فهرست ذيل كتاب آمده است. | |||
تحقيق كتاب توسط | |||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[المعجب في علم النحو]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] |