المحلی بالآثار

المحلی بالآثار
پدیدآوران	ابن حزم، علی بن احمد (نويسنده) بنداری، عبد الغفار سلیمان (محقق)
عنوان‌های دیگر	الأیصال في المحلی بالآثار
ناشر	دار الکتب العلمية
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1424ق - 1425ق - 2003م
چاپ	1
شابک	‎2-7451-1339-9
زبان	عربی
تعداد جلد	12
کد کنگره	/الف2م3 180/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المحلّی بالآثار، تألیف علی بن احمد بن سعید، مشهور به ابن حزم اندلسی، از جمله آثار فقهی اهل سنت است. این کتاب از جهت ذکر اعلام و علل الحدیث نیز مورد توجه است. کتاب، با تحقیق عبدالغفار سلیمان بنداری منتشر شده است.

آن‌گونه که در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی آمده، «المحلّی» شرح «المجلّی» نوشته خود نویسنده است که وی آن را بر پایه فقه شافعی و پیش از گرایش به مذهب ظاهریه، تألیف کرده بود‏.

نویسنده خود در ابتدای کتاب می‌نویسد: مشتاق بودیم که بر مسائل مختصری که در کتاب «المجلی» جمع کرده بودیم، شرح مختصری بنویسیم که در آن به ذکر اساس براهین به‌دور از زیاده‌گویی بسنده کنیم، تا مأخذ آن بر دانشجو و مبتدی سهل باشد‏.

ویژگی‌ها

1. اهمیت این کتاب تنها بدین‌جهت نیست که کتابی فقهی است و مشتمل بر آراء ابن حزم است، بلکه کتاب محلی در بین کتب فقه، موسوعه فقهی شبیه به فقه مقارن امروزین است و آراء فقهای عصر خود و پیش از خود یا آراء مکاتب چهارگانه فقهی و مذاهب غیر مشهور را در بر دارد. نویسنده بین آراء شافعی و مالک و ابوحنیفه و احمد بن حنبل مقایسه کرده است؛ به‌گونه‌ای که گمان می‌کنی در گفتگو و مناظره فقهی پرحرارتی قرار داری تا اینکه با نقض و ابرام آراء، مسئله فقهی را مبتنی بر رأی درست و دلیل متقن برای تو اثبات می‌کند.
2. اهمیت بالاتر اینکه، این کتاب فرهنگ اسماء رجال و اعلام است و به‌راحتی نمی‌توان استفاده کاملی از آن برد؛ بنابراین برای تسهیل در استفاده و بهره‌گیری کامل، محققین در این رابطه فهارس اعلام دقیقی به‌ترتیب حروف الفبا تنظیم و به کتاب ملحق کرده‌اند تا کلیدی برای استخراج نوادر اعلام و دانشمندان کتاب باشد.
3. محلی، همچنین مشتمل بر علل احادیث و رجال است تا جایی‌که با دیگر کتب علل الحدیث برابری می‌کند.
4. محقق کتاب سلسله اسانید آن را با دیگر کتب معروف اهل سنت، مانند بخاری و مسلم مطابقت داده و اشتباهات و تصحیفات آن را اصلاح کرده است.

منابع مقاله

1. مقدمه مؤلف و محقق و عمل المحقق.
2. خراسانی، شرف‌الدین، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، ج3، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.