۱۴۷٬۷۰۸
ویرایش
مباني الأحكام في أصول شرائع الإسلام (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۲۹
، ۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۳جایگزینی متن - '==پانويس ==↵<references />↵↵↵رده:کتابشناسی' به '==وابستهها== {{وابستهها}} رده:کتابشناسی'
جز (جایگزینی متن - 'ى«' به 'ی «') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '==پانويس ==↵<references />↵↵↵رده:کتابشناسی' به '==وابستهها== {{وابستهها}} رده:کتابشناسی') |
||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR12056J1.jpg | |||
| عنوان =مبانی الأحکام في أصول شرائع الإسلام | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[حائری، مرتضی]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 159/8 /ح2م2 | |||
| | | موضوع = | ||
اصول فقه شیعه - قرن 14 | |||
| ناشر = | |||
جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي | |||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
|زبان | | سال نشر = 1424 ق | ||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12056AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =964-470-679-x | |||
| تعداد جلد =3 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12056 | |||
| کتابخوان همراه نور =12056 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''مبانى الاحكام فى اصول شرائع الاسلام'''، اثر آیتالله [[حائری، مرتضی|شيخ مرتضى حائرى]]، يك دوره كامل اصول فقه مىباشد كه به زبان عربى و در سال 1426ق، تدوين شده است. | |||
'''مبانى الاحكام فى اصول شرائع الاسلام'''، اثر آیتالله شيخ مرتضى | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، با مقدمه آیتالله سيد على محقق داماد آغاز و مطالب در دو جلد، در يك تمهيد و هشت مبحث، ارائه شده است. | كتاب، با مقدمه آیتالله سيد على محقق داماد آغاز و مطالب در دو جلد، در يك تمهيد و هشت مبحث، ارائه شده است. | ||
مباحث كه بنا بر ترتيب | مباحث كه بنا بر ترتيب كتاب «كفاية الاصول» مىباشند، گزيده بحثهاى 12 ساله دوره اوّل درس خارج اصول نویسنده است. | ||
كارهاى تحقيق، تنظيم و آمادهسازى براى چاپ جلد اوّل كتاب را | كارهاى تحقيق، تنظيم و آمادهسازى براى چاپ جلد اوّل كتاب را حجتالاسلام محمدحسین امر اللهى با كمك چند تن از فضلاى حوزه و با نظارت آیتالله سيد على محقق داماد كه شاگرد اصولى نویسنده مىباشد، به سرانجام رسانده و دوره دوّم درس اصول كه تا حديث معروف «الناس فى سعة ما لا يعلمون» است، بهگونه پاورقى، در جلدهاى بعدى آمده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در جلد اول، در مقدمه، ضمن بررسى اصطلاح«اصول الفقه»، نگاهى اجمالى به پيشينه و تاريخ تدوين اين علم انداخته شده و در ادامه، اشارهاى به آثار اصولى اوليه فقهاى اماميه، نحوه ظهور فكر اخبارى، ويژگىهاى اصول [[شيخ انصارى]] و مدارس اصولى در سامراء و نجف، شده است. | در جلد اول، در مقدمه، ضمن بررسى اصطلاح«اصول الفقه»، نگاهى اجمالى به پيشينه و تاريخ تدوين اين علم انداخته شده و در ادامه، اشارهاى به آثار اصولى اوليه فقهاى اماميه، نحوه ظهور فكر اخبارى، ويژگىهاى اصول [[شيخ انصارى]] و مدارس اصولى در سامراء و نجف، شده است. | ||
در تمهيد، به ترتيب، به امور زير، اشاره شده است: | در تمهيد، به ترتيب، به امور زير، اشاره شده است: | ||
#اصل وضع و اقسام آن؛ در اينكه حقيقت وضع، مانند ملكيّت و زوجيّت، امرى اعتبارى است تا به وسيله جعل و انشاء به وجود آيد يا اينكه تعهد بر استعمال و القاء لفظ خاص هنگام اراده معنى مخصوص مىباشد، اختلاف وجود دارد، اما به نظر | #اصل وضع و اقسام آن؛ در اينكه حقيقت وضع، مانند ملكيّت و زوجيّت، امرى اعتبارى است تا به وسيله جعل و انشاء به وجود آيد يا اينكه تعهد بر استعمال و القاء لفظ خاص هنگام اراده معنى مخصوص مىباشد، اختلاف وجود دارد، اما به نظر نویسنده، حقيقت آن، صدق قضيه تعليقيّه كه عبارت از جعل لفظ، بدل از معنى، در مقام القاء مىباشد، است. | ||
#اصل در معانى حرفيه؛ كه در مورد آن، به امورى اشاره شده است، از جمله اينكه: | #اصل در معانى حرفيه؛ كه در مورد آن، به امورى اشاره شده است، از جمله اينكه: | ||
#:الف) مقصود از معنى حرفيه، اعم از حرف اصطلاحى و مدلول هيئت افعال، اعراب دال بر مبتدائيت و | #:الف) مقصود از معنى حرفيه، اعم از حرف اصطلاحى و مدلول هيئت افعال، اعراب دال بر مبتدائيت و خبریت است. | ||
#:ب) معانى حرفيه، بر دو قسم است: | #:ب) معانى حرفيه، بر دو قسم است: | ||
#:#قسمى كه مفاد آن، نفس ربط است، مانند اضافه | #:#قسمى كه مفاد آن، نفس ربط است، مانند اضافه در «غلام زيد»؛ | ||
#:#قسمى كه مدلول آن، معنايى است كه ربط، به وسيله آن، محقق مىشود، مانند«فى» | #:#قسمى كه مدلول آن، معنايى است كه ربط، به وسيله آن، محقق مىشود، مانند«فى» در «زيد فى الدار». | ||
#:ج) نقد و بررسى قول [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|صاحب كفايه]] مبنى بر اينكه معنای «من» | #:ج) نقد و بررسى قول [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|صاحب كفايه]] مبنى بر اينكه معنای «من» و «الابتداء» يكى است و تفاوت ميان آن دو، در نحوه استعمال است. | ||
#:د) عدم دخيل بودن وجود ربط ذهنى در معناى حرفى و... | #:د) عدم دخيل بودن وجود ربط ذهنى در معناى حرفى و... | ||
#اصل در احوالى كه عارض بر لفظ مىشوند؛ اين نكته بررسى شده است كه در دَوران امر بين حمل بر معناى اول يا حمل بر معنايى كه احتمال نقل در آن وجود دارد، اصل چيست؟ | #اصل در احوالى كه عارض بر لفظ مىشوند؛ اين نكته بررسى شده است كه در دَوران امر بين حمل بر معناى اول يا حمل بر معنايى كه احتمال نقل در آن وجود دارد، اصل چيست؟ | ||
| خط ۹۳: | خط ۷۵: | ||
ج) واجب تخييرى و چگونگى تصوير تخيير شرعى؛ | ج) واجب تخييرى و چگونگى تصوير تخيير شرعى؛ | ||
د) شرح حقيقت واجب كفايى كه | د) شرح حقيقت واجب كفايى كه نویسنده ضمن بيان اقسام آن، به بررسى حكم شك در واجب كفايى و عينى، شك در انواع واجب كفايى، دَوران امر بين كفايى و عينى پرداخته است. | ||
ه) تقسيم واجب به مطلق و مشروط كه ضمن بيان اشكال موجود در واجب مشروط، كيفيّت تصوير شرط متأخر، توضيح داده شده است. | ه) تقسيم واجب به مطلق و مشروط كه ضمن بيان اشكال موجود در واجب مشروط، كيفيّت تصوير شرط متأخر، توضيح داده شده است. | ||
| خط ۱۲۲: | خط ۱۰۴: | ||
«مفاهيم»: در آن، مفاهيمى همچون شرط، وصف، غايت، استثناء، لقب، ابتدا و تعليل بررسى شده است. | «مفاهيم»: در آن، مفاهيمى همچون شرط، وصف، غايت، استثناء، لقب، ابتدا و تعليل بررسى شده است. | ||
«عام و خاص» و مطالب مربوط به آن، از جمله اصل احتياج عموم به مقدمات حكمت، جواز تمسّك به عام مخصّص، تمسّك به عام در شبهه مصداقيه، كشف عدم صدق عنوان مخصص، تمسّك به عام در غير جهت تخصيص، عدم جواز عمل به عام قبل از فحص از مخصّص، اصل در خطابات شفاهيه، تردّد امر بين نسخ و تخصيص و... | «عام و خاص» و مطالب مربوط به آن، از جمله اصل احتياج عموم به مقدمات حكمت، جواز تمسّك به عام مخصّص، تمسّك به عام در شبهه مصداقيه، كشف عدم صدق عنوان مخصص، تمسّك به عام در غير جهت تخصيص، عدم جواز عمل به عام قبل از فحص از مخصّص، اصل در خطابات شفاهيه، تردّد امر بين نسخ و تخصيص و... و «مطلق و مقيد و مجمل و مبيّن» و مباحث آنها از قبيل تعريف مطلق و شرح الفاظ آن، بيان مقدّمات حكمت و سر عدم حمل مطلق بر مقيد در مستحبّات، از ديگر مباحث اين جلد مىباشد. | ||
جلد دوم، در سه مبحث زير، مطالب را دنبال كرده است: | جلد دوم، در سه مبحث زير، مطالب را دنبال كرده است: | ||
#«استصحاب»: | #«استصحاب»: نویسنده، اثبات وجود حكم ظاهرى را از طرف شارع كه مقتضى اثبات حكم استصحاب و دايره شمولى آن باشد، مهمتر از تعريف خود استصحاب دانسته و لذا بدون مقدمه، به بررسى اخبارى كه مىتوان از خلال آنها، اين اصل را اثبات كرد، پرداخته و در ادامه، به تنبيهات استصحاب اشاره كرده است كه برخى از آنها، به قرار زير مىباشد: | ||
#:الف) نحوه جريان اين اصل در احكام شرعيّه؛ | #:الف) نحوه جريان اين اصل در احكام شرعيّه؛ | ||
#:ب) جريان آن در احكام عقليّه و احكامى كه از عقل كشف مىشوند؛ | #:ب) جريان آن در احكام عقليّه و احكامى كه از عقل كشف مىشوند؛ | ||
#:ج) عدم اختصاص استصحاب به شك در رافع؛ | #:ج) عدم اختصاص استصحاب به شك در رافع؛ | ||
#:د) امور متعلق به احكام وضعيّه؛ | #:د) امور متعلق به احكام وضعيّه؛ | ||
#:ه) اشتراط اتحاد زمان شك و | #:ه) اشتراط اتحاد زمان شك و مشکوک در جريان اين اصل؛ | ||
#:و) بررسى اعتبار جريان استصحاب در شك و يقين؛ | #:و) بررسى اعتبار جريان استصحاب در شك و يقين؛ | ||
#:ز) اقسام استصحاب كلى؛ | #:ز) اقسام استصحاب كلى؛ | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۲۹: | ||
#بيان توهم تنافى بين حكم وارد و مورود و راه حل آن؛ | #بيان توهم تنافى بين حكم وارد و مورود و راه حل آن؛ | ||
#دفع توهم تنافى بين امثال«الغنم حلال» | #دفع توهم تنافى بين امثال«الغنم حلال» و «الغنم المغصوب حرام»؛ | ||
#بيان عدم تنافى بين امر به نماز و نهى از غصب در زمان وجود مندوحه. | #بيان عدم تنافى بين امر به نماز و نهى از غصب در زمان وجود مندوحه. | ||
| خط ۱۶۵: | خط ۱۴۷: | ||
فهرست مطالب و منابع مورد استفاده | فهرست مطالب و منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است. | ||
== منابع == | == منابع مقاله == | ||
1. مقدمه و متن كتاب. | 1. مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||