الوجود الحق و الخطاب الصدق

الوجود الحق و الخطاب الصدق
پدیدآوران	نابلسی، عبدالغنی بن اسماعیل (نويسنده) علاالدین، بکری (محقق)
ناشر	المعهد العلمي الفرنسي للدراسات العربیة
مکان نشر	سوریه - دمشق
سال نشر	1995م
چاپ	1
شابک	‎2-901315-20-8
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ن2 و3041 217/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الوجود الحق و الخطاب الصدق، نوشته شاعر و صوفی حنفی مذهب؛ عبدالغنی بن اسماعیل نابلسی (1050- 1143ق.)، وجودشناسی عرفانی باهدف دفاع از دیدگاه متصوفه در باب وحدت وجود بر اساس تحلیل ابن عربی و نقد دیدگاه‌های مخالفان است.

هدف و روش

مصحح(بکری‌ علاءالدین) 2 انگیزه برای نگارش این کتاب برشمرده است:

1. عرضه منظم مکتب وحدت وجود که نویسنده به‌روشنی بیان و گرایشش را به این عقیده آشکار می‌سازد و از ابن عربی و شاگردانش بهره جسته و دفاع می‌کند.
2. ردّ بر رساله فاضحة الملحدین نوشته محمد بن محمد بخاری. این دلیل اصلی نگارش است؛ ولی نابلسی آن را با صراحت نگفته؛ ولی من از اشاره پنهانی‌اش دریافته‌ام. رساله مذکور به‌خاطر محتوای کلامی‌اش و نقد آرای ابن عربی و فصوص‌الحکم او، در بسیاری از نسخه‌های خطی به استادِ بخاری؛ یعنی تفتازانی منسوب شده است.

ساختار

کتاب تقسیم به فصل و بخش نشده و مطالبش ذیل 47 وصل و با عناوین گوناگون ولی بدون نظم مشخص آمده است. نویسنده، توحید صوفیانه را تشریح کرده و به نقدهای تفتازانی و... پاسخ داده است.

نمونه مباحث

نابلسی می‌گوید مؤمنان به خدا چندگونه هستند:

1. عوام یعنی شهادتین می‌گویند و باور قلبی دارند. این مقام اسلام است و ظاهر شریعت آن را معتبر می‌داند.
2. خواصّ افزون بر اقرار زبانی، وابسته به معنای ایمان و ادله عقلی آن هستند از وادی مقلدان، رسته و به جمع محققان پیوسته‌اند. اینان هم مانند گروه اول، عوام هستند؛ زیرا علمشان تصوری و تخیلی است و به حقیقت ایمان نرسیده‌اند.
3. خواصّ الخواصّ اینها عارفان هستند که تعلق حقیقی به ایمان دارند و حقیقت ایمان، نور خداست. ایمان آن‌ها، شهودی است.

تاریخ‌نگارش

نابلسی از نگارش این کتاب در روز شنبه 13 رجب 1104ق. فراغت یافت.

تصحیح و مبالغه

محقق، این کتاب را بر اساس 3 نسخه خطی تصحیح کرده و افزوده که نویسنده اثرش را برای شاگردانش تدریس می‌کرد و آنان به نسخه‌برداری می‌پرداختند. او این اثر را مهم‌ترین کتاب در اندیشه عربی اسلامی قرن هفدهم میلادی شمرده است! نابلسی نیز آن‌ را شریف‌ترین پیشکش و کامل‌ترین هدیه نامیده است!

فهرست محتوا و فهرست‌های آیات‌، احادیث‌، مصادر احادیث، شعر، اشخاص، جای‌ها، فرقه‌ها، القاب، کتاب‌ها، اصطلاحات و مقدمه فرانسوی در پایان کتاب درج شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.