آلاء‌الرحمن في تفسير القرآن

آلاء الرحمن في تفسیر القرآن
پدیدآوران	بلاغی، محمدجواد (نویسنده)
ناشر	وجدانی ج: 1 & 2
مکان نشر	قم - ایران ج: 1 & 2
چاپ	2
موضوع	تفاسیر شیعه - قرن ۱۴
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏98‎‏ ‎‏/‎‏ب‎‏8‎‏آ‎‏7‎‏ ‎‏1300
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

آلاء الرّحمن فی تفسیر القرآن، تفسیرى است ناتمام به زبان عربى شامل سه سوره اوّل قرآن کریم یعنى فاتحة الکتاب، بقره، آل عمران و قسمت کمى از سوره نساء، تألیف محمد جواد بن حسن بلاغى نجفى (1280-1352ق)، مفسر، فقیه و متکلّم شیعى امامى.

انگیزه نگارش

انگیزه مفسر نگارش تفسیرى بوده است که در عین اختصار، حق مطلب را در تبیین و تفسیر مفاهیم و معارف قرآنى ادا کند.

ساختار

این تفسیر دارای دو جزء است. جزء اول، دارای یک مقدمه و تفسیر سوره‌های بقره و آل عمران است. مقدمه این تفسیر دارای چهار فصل و یک خاتمه است. جزء دوم شامل تفسیر سوره نساء تا آیه ۵۸ است. در پایان جزء دوم، به تفسیر آیه ۶ سوره مائده اختصاص دارد. بخش دوم این تفسیر در ۱۴۹ صفحه نگارش شده است.

گزارش محتوا

در مقدمه کتاب همچون حقیقت اعجاز، دلالت آن بر حقانیت پیامبران، تنوّع معجزات، فلسفه‌ى فرستادن قرآن به عنوان یک معجزه برای اعراب جاهلى، امتیاز قرآن بر دیگر معجزات از جهات گوناگون تاریخى، استدلالى، نداشتن تضاد و تناقض بررسى شده است. متن کتاب مشتمل بر مطالب متنوعى است که از جمله آنهاست: بقاء نفس پس از مرگ، شفاعت، جبر و اختیار، تعدّد زوجات در اسلام، محکمات و متشابهات، وضع انجیل‌ها، نبوّت مسیح، امر به معروف و نهى از منکر، میراث کلاله، مسائل عول و تعصیب، میراث پیامبر(ص)، ازدواج موقّت، حرمت میگسارى و سابقه آن در ادیان پیشین، تیمّم و وضو. مؤلف این تفسیر از بحث‌هاى خشک علمى، لغوى، منطقى، فلسفى و کلامى پرهیز کرده است، ولى گاهى، با بهره‌گیرى از روش مزجى در زمینه‌هاى گوناگون، از فلسفه و لغت و روایات برای تبیین یک مفهوم استفاده کرده است. مفسّران پس از وى در ایران از پژوهش‌هاى او بهره گرفته‌اند. از این تفسیر مجموعاً دو جزء در دو مجلد چاپ شده است که تا آیه 57 از سوره‌ى نساء را شامل است.

وضعیت کتاب

کتاب مشتمل بر پاورقى‌هایى است که در آن آدرس آیات، روایات و نیز توضیحات مفیدى آمده است. در انتهاى هر جلد از کتاب فهرست موضوعات و در آخر جلد دوم فهرست احادیث، اعلام، اشعار و مصادر و مراجع ذکر شده است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. شریعتى، محمدتقى، تفسیر نوین، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1358ش، صص 36- 37.
3. معرفت، محمد هادى، التمهید فی علوم القرآن، قم، مهر، 1396ق.