المأة في الطب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[ابوسهل مسیحی، عیسی بن یحیی]] (نویسنده) | [[ابوسهل مسیحی، عیسی بن یحیی]] (نویسنده) | ||
[[اصفهانی، محمدمهدی]] ( | [[اصفهانی، محمدمهدی]] (مقدمه‌نويس) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =R 128/3 /الف2م2 | | کد کنگره =R 128/3 /الف2م2 | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
پزشکی سنتی - متون قدیمی تا قرن 14 | پزشکی سنتی - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
دانشگاه علوم پزشکی ایران، | دانشگاه علوم پزشکی ایران، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | | مکان نشر =تهران - ایران | ||
| سال نشر = 1384 ش | | سال نشر = 1384 ش | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =12495 | ||
| کتابخوان همراه نور =12495 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''المائة في الطب'''، شامل صد گفتار در زمينه طب و دانش پزشکى است كه توسط [[ابوسهل مسیحی، عیسی بن یحیی|ابوسهل مسيحى، عيسى بن يحيى]]، به زبان عربى نگاشته شده است. | '''المائة في الطب'''، شامل صد گفتار در زمينه طب و دانش پزشکى است كه توسط [[ابوسهل مسیحی، عیسی بن یحیی|ابوسهل مسيحى، عيسى بن يحيى]]، به زبان عربى نگاشته شده است. | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
اين كتاب در واقع يك دايرةالمعارف طبى است و ترتيب آن شباهت بسيارى به ترتيب فصول كتاب ديگر مؤلف؛ يعنى «الطب الكلى» دارد. | اين كتاب در واقع يك دايرةالمعارف طبى است و ترتيب آن شباهت بسيارى به ترتيب فصول كتاب ديگر مؤلف؛ يعنى «الطب الكلى» دارد. | ||
در اين اثر مسائل عمومى پزشکى بيشترين حجم آن را در بر مى‌گيرد. مؤلف درابتداى كتاب اول كه به عنوان مدخل كتاب «المائة» نگاشته، انگيزه‌اش را از تدوين اين اثر چنين بيان مى‌كند: «انى رأيت من الواجب على بحسب قصدى و غرضى ان اصرف جل عنايتى الى تدوين علم هو اعم نفعاً و اطول بقاءً و هو علم الطب و ذلك ان العلوم الآخر تطلب لفضيلة النفس او للمعونة في صلاح المعاش و انتظامه و انما ينتفع بها افراد من الناس في اوقات من الزمان و علم الطب مطلوب لقوام الحياة و حفظ الصحة المحبوبة و استجلابها و اجتلاب سائر ما يعين في قوام البدن انما يعين عند استعمال هذا العلم اياه على نحو تطابق قوام الحياة.<ref>المائة في الطب، ج 1، | در اين اثر مسائل عمومى پزشکى بيشترين حجم آن را در بر مى‌گيرد. مؤلف درابتداى كتاب اول كه به عنوان مدخل كتاب «المائة» نگاشته، انگيزه‌اش را از تدوين اين اثر چنين بيان مى‌كند: «انى رأيت من الواجب على بحسب قصدى و غرضى ان اصرف جل عنايتى الى تدوين علم هو اعم نفعاً و اطول بقاءً و هو علم الطب و ذلك ان العلوم الآخر تطلب لفضيلة النفس او للمعونة في صلاح المعاش و انتظامه و انما ينتفع بها افراد من الناس في اوقات من الزمان و علم الطب مطلوب لقوام الحياة و حفظ الصحة المحبوبة و استجلابها و اجتلاب سائر ما يعين في قوام البدن انما يعين عند استعمال هذا العلم اياه على نحو تطابق قوام الحياة.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35458/2/1 المائة في الطب، ج 1، ص1-2]</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
اين اثر، از صد بخش تشكيل شده كه مؤلف به هر بخش، عنوان كتاب داده است. ابوسهل، درباره سبک نگارش اين كتاب مى‌گويد: «من هر بخش را به‌گونه كتاب جداگانه‌اى نوشتم تا استفاده از هريك از بخش‌هاى اين كتاب به شكل مستقل امكان داشته باشد».<ref>المائة في الطب، ج 1، ص3</ref> | اين اثر، از صد بخش تشكيل شده كه مؤلف به هر بخش، عنوان كتاب داده است. ابوسهل، درباره سبک نگارش اين كتاب مى‌گويد: «من هر بخش را به‌گونه كتاب جداگانه‌اى نوشتم تا استفاده از هريك از بخش‌هاى اين كتاب به شكل مستقل امكان داشته باشد».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35458/2/3 المائة في الطب، ج 1، ص3]</ref> | ||
وى در ابتداى هر كتاب، موضوع آن كتاب و انگيزه‌اش را از نگارش آن بيان مى‌كند و سپس وارد بحث پيرامون آن موضوع مى‌شود. | وى در ابتداى هر كتاب، موضوع آن كتاب و انگيزه‌اش را از نگارش آن بيان مى‌كند و سپس وارد بحث پيرامون آن موضوع مى‌شود. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
اين اثر، پس از تأليف مورد توجه بسيارى از پزشکان قرار گرفته و از سوى آنان شرح و تحشيه شده است كه از جمله حواشى آن مى‌توان به اين آثار اشاره كرد: | اين اثر، پس از تأليف مورد توجه بسيارى از پزشکان قرار گرفته و از سوى آنان شرح و تحشيه شده است كه از جمله حواشى آن مى‌توان به اين آثار اشاره كرد: | ||
# الحواشى على كتاب المائة، تأليف ابن تلميذ <ref>عيون الانباء في طبقات الاطباء، ص276</ref>؛ | # الحواشى على كتاب المائة، تأليف ابن تلميذ<ref>عيون الانباء في طبقات الاطباء، ص276</ref>؛ | ||
# تعاليق استخرجها من كتاب المائة للمسيحى، تأليف ابن تلميذ<ref>همان</ref>؛ | # تعاليق استخرجها من كتاب المائة للمسيحى، تأليف ابن تلميذ<ref>همان</ref>؛ | ||
# الحواشى النعمانية و المقاصد الطبية، تأليف نعمان بن ابى‌الرضا اسرائيلى. | # الحواشى النعمانية و المقاصد الطبية، تأليف نعمان بن ابى‌الرضا اسرائيلى. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
[[رده:علوم پزشکی]] | [[رده:علوم پزشکی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۳
| المأة في الطب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابوسهل مسیحی، عیسی بن یحیی (نویسنده) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه‌نويس) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب المأة في الطب |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ایران، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1384 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | پزشکی سنتی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | R 128/3 /الف2م2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
المائة في الطب، شامل صد گفتار در زمينه طب و دانش پزشکى است كه توسط ابوسهل مسيحى، عيسى بن يحيى، به زبان عربى نگاشته شده است.
مؤلف، در اين صد مقاله، مهم‌ترين مباحث علم پزشکى را تدوين و تنظيم نموده است.
اين كتاب در واقع يك دايرةالمعارف طبى است و ترتيب آن شباهت بسيارى به ترتيب فصول كتاب ديگر مؤلف؛ يعنى «الطب الكلى» دارد.
در اين اثر مسائل عمومى پزشکى بيشترين حجم آن را در بر مى‌گيرد. مؤلف درابتداى كتاب اول كه به عنوان مدخل كتاب «المائة» نگاشته، انگيزه‌اش را از تدوين اين اثر چنين بيان مى‌كند: «انى رأيت من الواجب على بحسب قصدى و غرضى ان اصرف جل عنايتى الى تدوين علم هو اعم نفعاً و اطول بقاءً و هو علم الطب و ذلك ان العلوم الآخر تطلب لفضيلة النفس او للمعونة في صلاح المعاش و انتظامه و انما ينتفع بها افراد من الناس في اوقات من الزمان و علم الطب مطلوب لقوام الحياة و حفظ الصحة المحبوبة و استجلابها و اجتلاب سائر ما يعين في قوام البدن انما يعين عند استعمال هذا العلم اياه على نحو تطابق قوام الحياة.[۱]
ساختار
اين اثر، از صد بخش تشكيل شده كه مؤلف به هر بخش، عنوان كتاب داده است. ابوسهل، درباره سبک نگارش اين كتاب مى‌گويد: «من هر بخش را به‌گونه كتاب جداگانه‌اى نوشتم تا استفاده از هريك از بخش‌هاى اين كتاب به شكل مستقل امكان داشته باشد».[۲]
وى در ابتداى هر كتاب، موضوع آن كتاب و انگيزه‌اش را از نگارش آن بيان مى‌كند و سپس وارد بحث پيرامون آن موضوع مى‌شود.
گزارش محتوا
كتاب «المائة في الطب» از مهم‌ترين نگاشته‌هاى طبى است و اين از سويى به خاطر قدمت آن و از سويى به خاطر بعضى از نظرات ابتكارى ابوسهل است؛ مثلاً اگر وى نخستين كسى نباشد كه موضوع آغاز هضم غذا را از دهان به دليل آغشته شدن مواد غذايى به بزاق و هضم آنزيماتيك مترتب بر آن مطرح كرده باشد، لااقل او را بايد از متقدمين نظريه هضم توسط آنزيم‌هاى موجود در ترشحات دستگاه گوارش دانست. اين موضوع را در صفحات 111 تا 114 به وضوح مى‌توان ديد.
در اين كتاب، مباحثى همچون «اسطقسات (طبايع) بدن»، «اعضاى متشابهة الاجزاى بدن»، «اعضاى آلى»، «منافع اعضا»، «اخلاط»، «مزاج»، «قوا و ارواح و افعال»، «احوال طبيعى بدن»، «حالات هوا»، «مساكن»، «آب‌ها»، «غذا»، «خواب و بيدارى» و... مطرح شده است.
وضعيت كتاب
اين اثر، پس از تأليف مورد توجه بسيارى از پزشکان قرار گرفته و از سوى آنان شرح و تحشيه شده است كه از جمله حواشى آن مى‌توان به اين آثار اشاره كرد:
- الحواشى على كتاب المائة، تأليف ابن تلميذ[۳]؛
- تعاليق استخرجها من كتاب المائة للمسيحى، تأليف ابن تلميذ[۴]؛
- الحواشى النعمانية و المقاصد الطبية، تأليف نعمان بن ابى‌الرضا اسرائيلى.
كتاب «المائة في الطب»، به همت محى‌الدين قادرى در سال 1383ق (1963م) در حيدرآباد (هند) چاپ و منتشر شده است.
پاورقى‌هاى كتاب، پيرامون اختلاف نسخ خطى اين اثر است.
پانویس
- ↑ المائة في الطب، ج 1، ص1-2
- ↑ المائة في الطب، ج 1، ص3
- ↑ عيون الانباء في طبقات الاطباء، ص276
- ↑ همان