جمال‌الدین اصفهانی، محمد بن عبدالرزاق: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ل الدین' به 'ل‌الدین') |
|||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" | دیوان کامل استاد | | data-type="authorWritings" | دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
</div> | </div> | ||
'''جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی''' (متوفی 588ق)، از شعرای قرن ششم هجری و صاحب [[دیوان کامل استاد | '''جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی''' (متوفی 588ق)، از شعرای قرن ششم هجری و صاحب [[دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی]] | ||
نام وی محمد، لقبش جمال‌الدین و اسم پدرش، عبدالرزاق بود. ابن راوندی در | == ولادت == | ||
نام وی محمد، لقبش جمال‌الدین و اسم پدرش، عبدالرزاق بود. ابن راوندی در «[[راحة الصدور و آية السرور در تاریخ آل سلجوق|راحة الصدور]]»، بدین نام تصریح داشته و می‌گوید: «جمال‌الدین محمد عبدالرزاق الاصفهانی رحمه‌الله در وصف جهان و اهل روزگار خویش، قصیده گفته است». [[شمس‌الدین محمد بن قیس رازی]] در «المعجم» می‌نویسد: «جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق را در نعت پیغمبر(ص) قصیده ترجیع هست و الحق سخت نیکو آمده». جمال‌الدین نیز خطاب به خود، فرماید: | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''محمد ای سره مرد آب‌خواه و دست بشوی''|2=''که روی فضل سیه گشت و کار جود ببود''<ref>مقدمه، صفحه ج</ref>}} | |||
که روی فضل سیه گشت و کار جود | {{پایان شعر}} | ||
ولی تذکره‌نویسان متأخر به اشتباه افتاده و گمان کرده‌اند عبدالرزاق اسم اوست؛ چنان‌که هدایت در «رياض العارفين» می‌نگارد: «جمال اصفهانی - قدس‌سره - اسمش عبدالرزاق و در فضایل و کمالات یگانه آفاق بوده». نیز در «مجمع الفصحاء» می‌نویسد: «جمال‌الدین اصفهانی به جمال‌الدین عبدالرزاق مشهور است». امین احمد رازی در «تذکره هفت اقلیم» گوید: «جمال‌الدین عبدالرزاق از اکابر طبقه شعرا بوده و نظم و نثرش عذوبت سلسبیل، فرات و نیل داشته، جزالت با سلاست آمیخته و لطافت با متانت جمع آمده». اما از گفتار امین احمد معلوم نمی‌شود که آیا عبدالرزاق را نام جمال‌الدین می‌دانسته یا نام پدر وی. نیز از گفتار امین مشهود است که از استاد جمال‌الدین در آن زمان که تقریبا ماه یازدهم هجری است، نثری هم علاوه بر شعر در دست بوده، ولی در این زمان چیزی یافت نمی‌شود<ref>همان، صفحه ج- د</ref>. | ولی تذکره‌نویسان متأخر به اشتباه افتاده و گمان کرده‌اند عبدالرزاق اسم اوست؛ چنان‌که هدایت در «رياض العارفين» می‌نگارد: «جمال اصفهانی - قدس‌سره - اسمش عبدالرزاق و در فضایل و کمالات یگانه آفاق بوده». نیز در «مجمع الفصحاء» می‌نویسد: «جمال‌الدین اصفهانی به جمال‌الدین عبدالرزاق مشهور است». امین احمد رازی در «تذکره هفت اقلیم» گوید: «جمال‌الدین عبدالرزاق از اکابر طبقه شعرا بوده و نظم و نثرش عذوبت سلسبیل، فرات و نیل داشته، جزالت با سلاست آمیخته و لطافت با متانت جمع آمده». اما از گفتار امین احمد معلوم نمی‌شود که آیا عبدالرزاق را نام جمال‌الدین می‌دانسته یا نام پدر وی. نیز از گفتار امین مشهود است که از استاد جمال‌الدین در آن زمان که تقریبا ماه یازدهم هجری است، نثری هم علاوه بر شعر در دست بوده، ولی در این زمان چیزی یافت نمی‌شود<ref>همان، صفحه ج- د</ref>. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۵: | ||
جمال‌الدین به ظاهر لقب سیدالشعرایی هم داشته؛ چنان‌که فرماید: | جمال‌الدین به ظاهر لقب سیدالشعرایی هم داشته؛ چنان‌که فرماید: | ||
ز فر نام تو لفظ رهی قلاده چرخ | {{شعر}} | ||
{{ب|''ز فر نام تو لفظ رهی قلاده چرخ''|2=''ز مدح تو لقب بنده سیدالشعرا''<ref>صفحه د</ref>}} | |||
ز مدح تو لقب بنده سیدالشعرا<ref>صفحه د</ref> | {{پایان شعر}} | ||
زادبوم وی، شهر اصفهان است. | زادبوم وی، شهر اصفهان است. | ||
== وفات == | |||
رحلت او را بعضی از نویسندگان، مانند محمد اقبال هندوستانی، در سال 588ق معین کرده‌اند<ref>همان، صفحه یح</ref>. | رحلت او را بعضی از نویسندگان، مانند محمد اقبال هندوستانی، در سال 588ق معین کرده‌اند<ref>همان، صفحه یح</ref>. | ||
==پانویس == | |||
<references /> | <references /> | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۷: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:شاعران]] | |||
[[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده خرداد 01]] | [[رده:مقالات بازبینی شده خرداد 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۵۴
| نام | جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | عبدالرزاق |
| متولد | |
| محل تولد | اصفهان |
| رحلت | 588ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE18790AUTHORCODE |
جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی (متوفی 588ق)، از شعرای قرن ششم هجری و صاحب دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی
ولادت
نام وی محمد، لقبش جمال‌الدین و اسم پدرش، عبدالرزاق بود. ابن راوندی در «راحة الصدور»، بدین نام تصریح داشته و می‌گوید: «جمال‌الدین محمد عبدالرزاق الاصفهانی رحمه‌الله در وصف جهان و اهل روزگار خویش، قصیده گفته است». شمس‌الدین محمد بن قیس رازی در «المعجم» می‌نویسد: «جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق را در نعت پیغمبر(ص) قصیده ترجیع هست و الحق سخت نیکو آمده». جمال‌الدین نیز خطاب به خود، فرماید:
| محمد ای سره مرد آب‌خواه و دست بشوی | که روی فضل سیه گشت و کار جود ببود[۱] |
ولی تذکره‌نویسان متأخر به اشتباه افتاده و گمان کرده‌اند عبدالرزاق اسم اوست؛ چنان‌که هدایت در «رياض العارفين» می‌نگارد: «جمال اصفهانی - قدس‌سره - اسمش عبدالرزاق و در فضایل و کمالات یگانه آفاق بوده». نیز در «مجمع الفصحاء» می‌نویسد: «جمال‌الدین اصفهانی به جمال‌الدین عبدالرزاق مشهور است». امین احمد رازی در «تذکره هفت اقلیم» گوید: «جمال‌الدین عبدالرزاق از اکابر طبقه شعرا بوده و نظم و نثرش عذوبت سلسبیل، فرات و نیل داشته، جزالت با سلاست آمیخته و لطافت با متانت جمع آمده». اما از گفتار امین احمد معلوم نمی‌شود که آیا عبدالرزاق را نام جمال‌الدین می‌دانسته یا نام پدر وی. نیز از گفتار امین مشهود است که از استاد جمال‌الدین در آن زمان که تقریبا ماه یازدهم هجری است، نثری هم علاوه بر شعر در دست بوده، ولی در این زمان چیزی یافت نمی‌شود[۲].
جمال‌الدین به ظاهر لقب سیدالشعرایی هم داشته؛ چنان‌که فرماید:
| ز فر نام تو لفظ رهی قلاده چرخ | ز مدح تو لقب بنده سیدالشعرا[۳] |
زادبوم وی، شهر اصفهان است.
وفات
رحلت او را بعضی از نویسندگان، مانند محمد اقبال هندوستانی، در سال 588ق معین کرده‌اند[۴].
پانویس
منابع مقاله
اصفهانی، جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق، «دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی»، حسن وحید دستگردی، کتابخانه سنایی، چاپ دوم، 1362.