جمال‌الدین اصفهانی، محمد بن عبدالرزاق: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - 'ل الدین' به 'ل‌الدین')
     
    (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱۰: خط ۱۰:
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    | data-type="authorfatherName" |
    | data-type="authorfatherName" |عبدالرزاق
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    خط ۱۶: خط ۱۶:
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    | data-type="authorBirthPlace" |
    | data-type="authorBirthPlace" |اصفهان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    | data-type="authorDeathDate" |
    | data-type="authorDeathDate" |588ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    | data-type="authorWritings" |
    | data-type="authorWritings" | دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی
    |- class="articleCode"
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    |کد مؤلف
    خط ۳۲: خط ۳۲:
    </div>
    </div>


    '''جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی''' (متوفی 588ق)، از شعرای قرن ششم هجری و صاحب دیوان اشعار.
    '''جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی''' (متوفی 588ق)، از شعرای قرن ششم هجری و صاحب [[دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی]]


    نام وی محمد، لقبش جمال‌الدین و اسم پدرش، عبدالرزاق بود. ابن راوندی در «راحة الصدور»، بدین نام تصریح داشته و می‌گوید: «جمال‌الدین محمد عبدالرزاق الاصفهانی رحمه‌الله در وصف جهان و اهل روزگار خویش، قصیده گفته است». شمس‌الدین محمد بن قیس رازی در «المعجم» می‌نویسد: «جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق را در نعت پیغمبر(ص) قصیده ترجیع هست و الحق سخت نیکو آمده». جمال‌الدین نیز خطاب به خود، فرماید:
    == ولادت ==
    «محمد ای سره مرد آب‌خواه و دست بشوی/ که روی فضل سیه گشت و کار جود ببود»<ref>مقدمه، صفحه ج</ref>.
    نام وی محمد، لقبش جمال‌الدین و اسم پدرش، عبدالرزاق بود. ابن راوندی در «[[راحة الصدور و آية السرور در تاریخ آل سلجوق|راحة الصدور]]»، بدین نام تصریح داشته و می‌گوید: «جمال‌الدین محمد عبدالرزاق الاصفهانی رحمه‌الله در وصف جهان و اهل روزگار خویش، قصیده گفته است». [[شمس‌الدین محمد بن قیس رازی]] در «المعجم» می‌نویسد: «جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق را در نعت پیغمبر(ص) قصیده ترجیع هست و الحق سخت نیکو آمده». جمال‌الدین نیز خطاب به خود، فرماید:


    ولی تذکره‌نویسان متأخر به اشتباه افتاده و گمان کرده‌اند عبدالرزاق اسم اوست، چنانکه هدایت در «ریاض العارفین» می‌نگارد: «جمال اصفهانی قدس‌سره اسمش عبدالرزاق و در فضایل و کمالات یگانه آفاق بوده». نیز در «مجمع الفصحاء» می‌نویسد: «جمال‌الدین اصفهانی بجمال‌الدین عبدالرزاق مشهور است». امین احمد رازی در «تذکره هفت اقلیم» گوید: «جمال‌الدین عبدالرزاق از اکابر طبقه شعرا بوده و نظم و نثرش عذوبت سلسبیل، فرات و نیل داشته جزالت باسلاست آمیخته و لطافت با متانت جمع آمده». اما از گفتار امین احمد معلوم نمی‌شود که آیا عبدالرزاق را نام جمال‌الدین می‌دانسته یا نام پدر وی. نیز از گفتار امین مشهود است که از استاد جمال‌الدین در آن زمان که تقریبا ماه یازدهم هجری است، نثری هم علاوه بر شعر در دست بوده ولی در این زمان چیزی یافت ‌نمی‌شود<ref>همان، صفحه ج- د</ref>.
    {{شعر}}
    {{ب|''محمد ای سره مرد آب‌خواه و دست بشوی''|2=''که روی فضل سیه گشت و کار جود ببود''<ref>مقدمه، صفحه ج</ref>}}
    {{پایان شعر}}


    جمال‌الدین به ظاهر لقب سیدالشعرایی هم داشته، چنانکه فرماید:
    ولی تذکره‌نویسان متأخر به اشتباه افتاده و گمان کرده‌اند عبدالرزاق اسم اوست؛ چنان‌که هدایت در «رياض العارفين» می‌نگارد: «جمال اصفهانی - قدس‌سره - اسمش عبدالرزاق و در فضایل و کمالات یگانه آفاق بوده». نیز در «مجمع الفصحاء» می‌نویسد: «جمال‌الدین اصفهانی به جمال‌الدین عبدالرزاق مشهور است». امین احمد رازی در «تذکره هفت اقلیم» گوید: «جمال‌الدین عبدالرزاق از اکابر طبقه شعرا بوده و نظم و نثرش عذوبت سلسبیل، فرات و نیل داشته، جزالت با سلاست آمیخته و لطافت با متانت جمع آمده». اما از گفتار امین احمد معلوم نمی‌شود که آیا عبدالرزاق را نام جمال‌الدین می‌دانسته یا نام پدر وی. نیز از گفتار امین مشهود است که از استاد جمال‌الدین در آن زمان که تقریبا ماه یازدهم هجری است، نثری هم علاوه بر شعر در دست بوده، ولی در این زمان چیزی یافت ‌نمی‌شود<ref>همان، صفحه ج- د</ref>.
    زفر نام تو لفظ رهی قلاده چرخ
    ز مدح تو لقب بنده سید الشعرا<ref>صفحه د</ref>.


    زاد بوم وی، شهر اصفهان است و عشق وطن و حب زاد بوم، بیش از آنچه تصور شود، او را در نهاد بوده، چنانکه در مدح اصفهان فرماید:
    جمال‌الدین به ظاهر لقب سیدالشعرایی هم داشته؛ چنان‌که فرماید:
    دیدی تو اصفهان را آن شهر خلد پیکر
    آن سدره مقدس آن عدن روح پرور<ref>همان</ref>.


    رحلت او را بعضی از نویسندگان، مانند محمد اقبال هندوستانی، در سال 588ق معنی کرده‌اند<ref>همان، صفحه یح</ref>.
    {{شعر}}
    {{ب|''ز فر نام تو لفظ رهی قلاده چرخ''|2=''ز مدح تو لقب بنده سیدالشعرا''<ref>صفحه د</ref>}}
    {{پایان شعر}}


    ==پانویس ==
    زادبوم وی، شهر اصفهان است.
     
    == وفات ==
    رحلت او را بعضی از نویسندگان، مانند محمد اقبال هندوستانی، در سال 588ق معین کرده‌اند<ref>همان، صفحه یح</ref>.
     
    ==پانویس ==
    <references />
    <references />


    خط ۵۹: خط ۶۴:
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}


     
    [[دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی]]


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:شاعران]]
    [[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]]
    [[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده خرداد 01]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۵۴

    NUR18790.jpg
    نام جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی
    نام‎های دیگر
    نام پدر عبدالرزاق
    متولد
    محل تولد اصفهان
    رحلت 588ق
    اساتید
    برخی آثار  دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی
    کد مؤلف AUTHORCODE18790AUTHORCODE

    جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی (متوفی 588ق)، از شعرای قرن ششم هجری و صاحب دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی

    ولادت

    نام وی محمد، لقبش جمال‌الدین و اسم پدرش، عبدالرزاق بود. ابن راوندی در «راحة الصدور»، بدین نام تصریح داشته و می‌گوید: «جمال‌الدین محمد عبدالرزاق الاصفهانی رحمه‌الله در وصف جهان و اهل روزگار خویش، قصیده گفته است». شمس‌الدین محمد بن قیس رازی در «المعجم» می‌نویسد: «جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق را در نعت پیغمبر(ص) قصیده ترجیع هست و الحق سخت نیکو آمده». جمال‌الدین نیز خطاب به خود، فرماید:

    محمد ای سره مرد آب‌خواه و دست بشویکه روی فضل سیه گشت و کار جود ببود[۱]

    ولی تذکره‌نویسان متأخر به اشتباه افتاده و گمان کرده‌اند عبدالرزاق اسم اوست؛ چنان‌که هدایت در «رياض العارفين» می‌نگارد: «جمال اصفهانی - قدس‌سره - اسمش عبدالرزاق و در فضایل و کمالات یگانه آفاق بوده». نیز در «مجمع الفصحاء» می‌نویسد: «جمال‌الدین اصفهانی به جمال‌الدین عبدالرزاق مشهور است». امین احمد رازی در «تذکره هفت اقلیم» گوید: «جمال‌الدین عبدالرزاق از اکابر طبقه شعرا بوده و نظم و نثرش عذوبت سلسبیل، فرات و نیل داشته، جزالت با سلاست آمیخته و لطافت با متانت جمع آمده». اما از گفتار امین احمد معلوم نمی‌شود که آیا عبدالرزاق را نام جمال‌الدین می‌دانسته یا نام پدر وی. نیز از گفتار امین مشهود است که از استاد جمال‌الدین در آن زمان که تقریبا ماه یازدهم هجری است، نثری هم علاوه بر شعر در دست بوده، ولی در این زمان چیزی یافت ‌نمی‌شود[۲].

    جمال‌الدین به ظاهر لقب سیدالشعرایی هم داشته؛ چنان‌که فرماید:

    ز فر نام تو لفظ رهی قلاده چرخز مدح تو لقب بنده سیدالشعرا[۳]

    زادبوم وی، شهر اصفهان است.

    وفات

    رحلت او را بعضی از نویسندگان، مانند محمد اقبال هندوستانی، در سال 588ق معین کرده‌اند[۴].

    پانویس

    1. مقدمه، صفحه ج
    2. همان، صفحه ج- د
    3. صفحه د
    4. همان، صفحه یح

    منابع مقاله

    اصفهانی، جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق، «دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی»، حسن وحید دستگردی، کتابخانه سنایی، چاپ دوم، 1362.


    وابسته‌ها