۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''وسيلة الوصول الى حقائق الاصول'''، مجموعه تقريرات آيتالله سيد ابوالحسن اصفهانى (1246-1328ق)، به زبان عربى است كه در باب اصول فقه شيعه، ويژه طلاب حوزههاى علميه، نگاشته شده است <ref>فهرست كتابهاى منتشرشده در مهرماه سال 1381، ص 182</ref>. | |||
جلد اول اين تقريرات، توسط آيتالله حاج ميرزا حسن سيادتى سبزوارى و جلد دوم آن توسط آيتالله شيخ محمدحسين نجفى كلباسى نوشته شده است. | جلد اول اين تقريرات، توسط آيتالله حاج ميرزا حسن سيادتى سبزوارى و جلد دوم آن توسط آيتالله شيخ محمدحسين نجفى كلباسى نوشته شده است. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۴: | ||
جلد اول، مقدمه و هفت مقصد و يك خاتمه را در خود جاى داده است. در مقدمه، به ترتيب، سيزده امر زير مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: | جلد اول، مقدمه و هفت مقصد و يك خاتمه را در خود جاى داده است. در مقدمه، به ترتيب، سيزده امر زير مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: | ||
#تعريف علم اصول و بيان موضوع و فايده آن: نويسنده، با ذكر دلايلى، زحماتى را كه مؤلفين و شارحان اصول، در توضيح تعريف علم اصول و بيان موضوع آن متحمل مىشوند، در جهت مورد بحث، بىفايده مىداند <ref>متن كتاب، ج 1، ص 17-28</ref>. | |||
#مباحث وضع: نويسنده در اين قسمت، ابتدا به تعريف وضع و حقيقت آن پرداخته و در ادامه، انواع آن را مورد بحث و بررسى قرار داده است <ref>همان، ص 28</ref>. | |||
#در اين امر، اين مطلب مورد بحث قرار گرفته كه آيا صحت استعمال لفظ در آنچه كه مناسب موضوعله مىباشد، به واسطه وضع است يا به واسطه طبع <ref>همان، ص 43</ref>. | |||
#صحت استعمال لفظ و اراده نوع، مثل و شخص آن، در اين امر، بررسى شده است. | |||
#در اين امر، از اين مطلب سخن به ميان آمده است كه آيا الفاظ، براى ذات معانى كلى و جزئى، با قطع نظر از تعلق اراده به آنها وضع شدهاند، يا اينكه الفاظ، براى معانى از آن جهت كه مرادند، وضع گرديدهاند <ref>همان، ص 46 تا 51</ref>. | |||
#در اين امر، به اين نكته پرداخته شده كه آيا مركبات، وضع مخصوص و جداى از مفردات خود دارند يا اينكه وضع مركبات، جداى از وضع مفرداتشان نيست. نويسنده در اين قسمت، ابتدا به تحرير محل نزاع پرداخته و سپس، وارد بحث اصلى شده است. <ref>همان، ص 54</ref>. | |||
#در اين امر، از امارات و علائم و اصولى كه در وضع و باب الفاظ جارى مىشوند (همان اصولى كه گاه در مقام تشخيص وضع و گاه در مقام تشخيص مراد متكلم به كار مىروند) بحث مىشود <ref>همان، ص 57 تا 62</ref>. | |||
#در اين امر، تعارض احوال، مورد بحث قرار گرفته است <ref>همان، ص 62 تا 66</ref>. | |||
#در اين امر، از حقيقت شرعيه بحث شده و سه قول زير، مفصلا مورد بررسى قرار گرفته است: ثبوت مطلقا، عدم ثبوت مطلقا و تفصيل بين الفاظ و زمان <ref>همان، ص 66</ref>. | |||
#در اين امر، بحث از اين است كه آيا الفاظ عبادات، براى صحيح آنها وضع شدهاند يا براى اعم از صحيح و فاسد. آيا نزاع صحيحى و اعمى، مبتنى بر ثبوت حقيقت شرعيه است يا ارتباطى به آن ندارد، معنى صحت و فساد، قدر جامع بنا بر قول صحيحى، تصوير قدر جامع بنا بر قول به اعم، وضع و موضوعله در عبادات، ادله صحيحى و اعمى و... از جمله مباحث اين امر مىباشد <ref>همان، ص 77 تا 102</ref>. | |||
#در اين امر، به مبحث امكان اشتراك در لغت، خواه با وضعى واحد براى معانى متعدد باشد خواه با اوضاع متعدد، پرداخته شده است. در باب اشتراك لفظى، سه قول نقل و بررسى شده است: وجوب اشتراك؛ امتناع اشتراك و امكان اشتراك <ref>همان، ص 116 تا 117</ref>. | |||
#اين امر، به بحث از جواز يا عدم جواز استعمال لفظ مشترك در اكثر از معناى واحد، اختصاص يافته است <ref>همان، ص 123 تا 133</ref>. | |||
#در اين امر، از مشتق بحث شده و از جمله مباحث آن، عبارت است از: بررسى مراد از مشتق، اشكال در اسم زمان، خروج افعال و مصادر مزيد از حريم نزاع، فرق بين معنى حرفى و اسمى، اختلاف مبادى و اختلاف هيئت، مراد از حال، بساطت مفهوم مشتق و برهان بر آن و... <ref>همان، ص 133</ref>. | |||
در مقصد اول، در چهار فصل زير، مبحث امر، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: | در مقصد اول، در چهار فصل زير، مبحث امر، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: |
ویرایش