۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابنب' به 'ابن ب'
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابنب' به 'ابن ب') |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =10080 | ||
| کتابخوان همراه نور =10080 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تاريخ الكوفة'''، تأليف مورخ بزرگ عراقى [[براقی، حسین|حسين بن احمد حسنى]]، مشهور به "[[براقی، حسین|سيد حسین براقى نجفى]]" متوفى 1332 است كه در آن تاريخ كوفه را احيا نموده و آن را از جنبههاى مختلف فرهنگى، اقتصادى، اجتماعى، تاريخى و سياسى بررسى كرده است. وى نگارش كتاب را در سال 1357 قبه انتها رسانده است. علامه مظفر در مقدمهاش بر كتاب چنين مىنگارد: "هر يك از ما، مطالبى درباره اهميت تاريخى كوفه... مىدانيم و يا با مطالعه اين كتاب، كه در برابر ماست، به اهميت آن از جهات ديگرى پى مىبريم، لكن تاكنون كتاب ديگرى سراغ نداريم كه زواياى مختلف تاريخ كوفه در آن ذكر شده باشد تا مشوّق پژوهشگران و مورخان باشد". به گفته ايشان از آنجا كه در كتاب اصلى نویسنده تاريخ كوفه به طور كامل بررسى نشده بود، تصحيح آن توسط [[بحرالعلوم، محمد صادق|سيد محمد صادق آل بحرالعلوم]] انجام شد و مطالب مهمى به آن افزوده شد، به گونهاى كه آن را مىتوان اثر مشترك اين دو نویسنده دانست؛ اما سيد به دليل اعتقاد به فضيلت مؤلف و نيز پديد آوردن موضوعى جديد اين كتاب را به مؤلف اصلى آن نسبت داد. | '''تاريخ الكوفة'''، تأليف مورخ بزرگ عراقى [[براقی، حسین|حسين بن احمد حسنى]]، مشهور به "[[براقی، حسین|سيد حسین براقى نجفى]]" متوفى 1332 است كه در آن تاريخ كوفه را احيا نموده و آن را از جنبههاى مختلف فرهنگى، اقتصادى، اجتماعى، تاريخى و سياسى بررسى كرده است. وى نگارش كتاب را در سال 1357 قبه انتها رسانده است. علامه مظفر در مقدمهاش بر كتاب چنين مىنگارد: "هر يك از ما، مطالبى درباره اهميت تاريخى كوفه... مىدانيم و يا با مطالعه اين كتاب، كه در برابر ماست، به اهميت آن از جهات ديگرى پى مىبريم، لكن تاكنون كتاب ديگرى سراغ نداريم كه زواياى مختلف تاريخ كوفه در آن ذكر شده باشد تا مشوّق پژوهشگران و مورخان باشد". به گفته ايشان از آنجا كه در كتاب اصلى نویسنده تاريخ كوفه به طور كامل بررسى نشده بود، تصحيح آن توسط [[بحرالعلوم، محمد صادق|سيد محمد صادق آل بحرالعلوم]] انجام شد و مطالب مهمى به آن افزوده شد، به گونهاى كه آن را مىتوان اثر مشترك اين دو نویسنده دانست؛ اما سيد به دليل اعتقاد به فضيلت مؤلف و نيز پديد آوردن موضوعى جديد اين كتاب را به مؤلف اصلى آن نسبت داد. | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
اين اثر كه [[مظفر، محمدرضا|علامه محمدرضا مظفر]] از آن با عنوان "ارزشمندترين مجموعه كم نظير" ياد مىكند، گفتار علما، احاديث و سنن را گردآورى و با سبکی متفاوت با سبک هاى رايج در زمان خود ارائه نموده است. وى در بخشهاى مختلف كتاب با ذكر منبع و غالباً با ذكر سلسله سند روايت، به شيوه كتب حديثى اخبار و نظرات علما در ارتباط با موضوع مورد بحث را نقل مىكند. او هر كجا كه قصد اظهار نظر، تحليل و نقد مطلبى و يا ارائه گزارشى از وضعيت زمان خود را دارد آن مطلب را با عبارت "[[براقی، حسین|براقى]] گويد" مىآورد. | اين اثر كه [[مظفر، محمدرضا|علامه محمدرضا مظفر]] از آن با عنوان "ارزشمندترين مجموعه كم نظير" ياد مىكند، گفتار علما، احاديث و سنن را گردآورى و با سبکی متفاوت با سبک هاى رايج در زمان خود ارائه نموده است. وى در بخشهاى مختلف كتاب با ذكر منبع و غالباً ً با ذكر سلسله سند روايت، به شيوه كتب حديثى اخبار و نظرات علما در ارتباط با موضوع مورد بحث را نقل مىكند. او هر كجا كه قصد اظهار نظر، تحليل و نقد مطلبى و يا ارائه گزارشى از وضعيت زمان خود را دارد آن مطلب را با عبارت "[[براقی، حسین|براقى]] گويد" مىآورد. | ||
نویسنده در ابتداى مباحث كتاب با توجه به اهميت "مسجد كوفه" و علاقه ويژهاش به اين مكان شريف به طور جداگانه به مباحث مرتبط با آن پرداخته است. وى سپس به رواياتى كه در مدح تربت كوفه و دفع بلا از آن و... وارد شده است، اشاره مىكند، گو اينكه مسجد كوفه همان گونه كه در روايت آمده، قطعهاى از بهشت است و آن را نبايد تكهاى از خاک دانست. اگر چه كتاب در عصر خود شيوه نوى را عرضه نموده است؛ اما با اين وصف يك نوع پراكندگى در ارائه مطالب ديده مىشود، به عنوان مثال در صفحه 89 كتاب با عنوان بازگشت به ابتدا، مطلبى را در رابطه با مسجد كوفه مىآورد و يا پس از ذكر مساجد مبارک و نامبارک، ساير مساجد مبارک را مىآورد كه البته آميختگى موضوعات مختلف را نيز بايد به آن افزود. به هر حال مباحث كتاب را بدين گونه مىتوان دستهبندى نمود: | نویسنده در ابتداى مباحث كتاب با توجه به اهميت "مسجد كوفه" و علاقه ويژهاش به اين مكان شريف به طور جداگانه به مباحث مرتبط با آن پرداخته است. وى سپس به رواياتى كه در مدح تربت كوفه و دفع بلا از آن و... وارد شده است، اشاره مىكند، گو اينكه مسجد كوفه همان گونه كه در روايت آمده، قطعهاى از بهشت است و آن را نبايد تكهاى از خاک دانست. اگر چه كتاب در عصر خود شيوه نوى را عرضه نموده است؛ اما با اين وصف يك نوع پراكندگى در ارائه مطالب ديده مىشود، به عنوان مثال در صفحه 89 كتاب با عنوان بازگشت به ابتدا، مطلبى را در رابطه با مسجد كوفه مىآورد و يا پس از ذكر مساجد مبارک و نامبارک، ساير مساجد مبارک را مىآورد كه البته آميختگى موضوعات مختلف را نيز بايد به آن افزود. به هر حال مباحث كتاب را بدين گونه مىتوان دستهبندى نمود: | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
# كوفه در عصر ظهور. | # كوفه در عصر ظهور. | ||
# كوفه در لغت نامهها. | # كوفه در لغت نامهها. | ||
# نگاه تاريخى: سفرنامه [[ابن جبیر، محمد بن احمد|ابن جبير]]، [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله| | # نگاه تاريخى: سفرنامه [[ابن جبیر، محمد بن احمد|ابن جبير]]، [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] و تاريخ كوفه | ||
# مباحث جغرافيايى: مرزهاى كوفه، طرحريزى كوفه، رودخانهها، روستاها و محلهها. | # مباحث جغرافيايى: مرزهاى كوفه، طرحريزى كوفه، رودخانهها، روستاها و محلهها. | ||
# مباحث اجتماعى و مردم شناسى:روحيه مردم، عشاير و قبايل، سران سادات، قاضيان، خاندانها و صحابه. | # مباحث اجتماعى و مردم شناسى:روحيه مردم، عشاير و قبايل، سران سادات، قاضيان، خاندانها و صحابه. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
# نقل و گزارش وضعيت كوفه در زمان خود. | # نقل و گزارش وضعيت كوفه در زمان خود. | ||
بخش اول مطالب به مسجد كوفه اختصاص دارد. در فضيلت مسجد كوفه كه پيش از خلقت حضرت آدم(ع) عبادتگاه ملائكه و مخلوقات خداوند بوده، روايات فراوانى وارد شده است. اينكه محل عبادت انبيا، اوليا و صديقان بوده و اگر مردم بدانند كه مسجد كوفه چه فضيلتى دارد، حتى با كشيدن خود بر روى زمين به آنجا مىروند؛ حكايت از فضيلت فوقالعاده اين مكان شريف دارد. درباره وسعت اين مسجد و كاسته شدن حدود دوازده هزار ذراع از وسعت آن، اين كاستن را با تحليلى از نزدیک مقام يونس مىداند. در تعيين مقامات مسجد كوفه پس از اقوال علما كلام [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله| | بخش اول مطالب به مسجد كوفه اختصاص دارد. در فضيلت مسجد كوفه كه پيش از خلقت حضرت آدم(ع) عبادتگاه ملائكه و مخلوقات خداوند بوده، روايات فراوانى وارد شده است. اينكه محل عبادت انبيا، اوليا و صديقان بوده و اگر مردم بدانند كه مسجد كوفه چه فضيلتى دارد، حتى با كشيدن خود بر روى زمين به آنجا مىروند؛ حكايت از فضيلت فوقالعاده اين مكان شريف دارد. درباره وسعت اين مسجد و كاسته شدن حدود دوازده هزار ذراع از وسعت آن، اين كاستن را با تحليلى از نزدیک مقام يونس مىداند. در تعيين مقامات مسجد كوفه پس از اقوال علما كلام [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] را نقل كرده و وضعيت مسجد در زمان خود را با گزارشات او تطبيق مىدهد. درباره مباحث ديگرى كه در رابطه با اين مسجد آورده است، مىتوان به فهرست مراجعه نمود. اما اين نكته قابل ذكر است كه در برخى؛ مانند كراهت خروج از مسجد پيش از ظهر روز جمعه تنها به يك روايت اكتفا نموده و در فضيلت اقامه نماز در مسجد روايات متعددى را ذكر كرده است.در اين كتاب در مدح كوفه به دو آيه از قران كريم استناد شده است كه در آيه دوم، پيامبر اكرم(ص) "طور سينين" را نفيسير به شهر كوفه كرده است. در ادامه نيز رواياتى در مدح كوفه و اهل آن و دفع بلا از آن آمده است. از نكات عجيبى كه بر گرفته از روايات است، دستهبندى مساجد به مبارک و نامبارک است. مساجدى؛ مانند اشعث كه به سبب كينه از [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] و ثقيف كه بر قبر يكى از فراعنه بنا شده است، از جمله مساجد نا مبارک آمده است. از جمله مساجد مبارک مسجد سهله است كه خانه ادريس پيامبر(ص) بوده است و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] آنجا را محل اقامت امام زمان(عج) در زمان قيام مىداند. | ||
در بخش بعد به مراقد علويان و آرامگاههاى بزر گانى؛ چون هانى بن عروة، ميثم تمار در كوفه و اطراف آن پرداخته شده است. در تعيين آرامگاه مسلم عقيل، مكان فعلى را با اين استدلال كه اگر جز اين بود أئمه عليهمالسلام به مردم مىگفتند و شبهه و ترديد را از بين مىبردند، صحيح مىداند. از جمله گزارشات مفيد براقى، عمليات اكتشاف "قصر اماره" است كه در ضمن آن وضعيت جغرافيايى و ويژگىهاى بنا به تفصيل آمده است. در عناوينى مانند كوفه در عصر ظهور و لغت نامهها تنها به نقل عبارات ديگران اكتفا شده است. | در بخش بعد به مراقد علويان و آرامگاههاى بزر گانى؛ چون هانى بن عروة، ميثم تمار در كوفه و اطراف آن پرداخته شده است. در تعيين آرامگاه مسلم عقيل، مكان فعلى را با اين استدلال كه اگر جز اين بود أئمه عليهمالسلام به مردم مىگفتند و شبهه و ترديد را از بين مىبردند، صحيح مىداند. از جمله گزارشات مفيد براقى، عمليات اكتشاف "قصر اماره" است كه در ضمن آن وضعيت جغرافيايى و ويژگىهاى بنا به تفصيل آمده است. در عناوينى مانند كوفه در عصر ظهور و لغت نامهها تنها به نقل عبارات ديگران اكتفا شده است. | ||
نویسنده در بخش كوفه از نگاه تاريخ به كثرت آثار و اماكن كوفه اشاره و چنين مىنگارد: "اگر پژوهشگر بخواهد همه آثار و زندگینامههاى كسانى را كه به كوفه وارد شدهاند يا در آن اقامت كردند يا حوادث و رويدادهایى را كه در آن به وقوع پيوست مورد برررسى قرار دهد، با مشكل مواجه خواهد شد. ما نيز مطالب اندكى را كه با بحث و تحقيق از آن آگاهى يافتيم و آنچه را كه نفس بدان آرامش مىيابد و قرائن به آن دلالت دارند، بيان مىكنيم". وى سپس به تفصيل سخن مورخان راجع به كوفه را مىآورد. به گزارش "اثرم" طرحريزى كوفه در سال 18 قصورت گرفت؛ اما | نویسنده در بخش كوفه از نگاه تاريخ به كثرت آثار و اماكن كوفه اشاره و چنين مىنگارد: "اگر پژوهشگر بخواهد همه آثار و زندگینامههاى كسانى را كه به كوفه وارد شدهاند يا در آن اقامت كردند يا حوادث و رويدادهایى را كه در آن به وقوع پيوست مورد برررسى قرار دهد، با مشكل مواجه خواهد شد. ما نيز مطالب اندكى را كه با بحث و تحقيق از آن آگاهى يافتيم و آنچه را كه نفس بدان آرامش مىيابد و قرائن به آن دلالت دارند، بيان مىكنيم". وى سپس به تفصيل سخن مورخان راجع به كوفه را مىآورد. به گزارش "اثرم" طرحريزى كوفه در سال 18 قصورت گرفت؛ اما ابن اثير آن را جزو حوادث سال 17ق آورده است. وى همچنين نخستين چيزى را كه در اين شهر پيريزى شد، را دو مسجد مىداند. براقى در آخر اين بخش، مورد نزاع مورخان را "احداث كوفه " و دو سؤال پيرامون آن مىداند: مسئوليت احداث به چه كسى سپرده شد؟ در چه سالى احداث شد؟ وى نسبت به سؤال اول سكوت مىكند؛ اما سال 17ق را مستدلتر و مشهورتر مىداند. | ||
حدود مرزهاى كوفه كه در تواريخ اشاره اجمالى به آن شده است، در اين كتاب به چهار مرز آن به روشنى اشاره شده است. | حدود مرزهاى كوفه كه در تواريخ اشاره اجمالى به آن شده است، در اين كتاب به چهار مرز آن به روشنى اشاره شده است. | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
[[رده: تاریخ (عمومی)]] | [[رده: تاریخ (عمومی)]] | ||
[[رده: تاریخ آسیا]] | [[رده: تاریخ آسیا]] | ||