تهذیب الأحکام (طوسی): تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة''' از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث و در اصل شرح ابوجعفر محمد بن حسن طوسی (متوفی 460ق) بر کتاب فقهی | '''تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة''' از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث و در اصل شرح [[طوسی، محمد بن حسن|ابوجعفر محمد بن حسن طوسی]] (متوفی 460ق) بر کتاب فقهی «[[المقنعة|المقنعه]]» [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] (متوفی 413ق) بوده است. اما در طول سال‌های متمادی به‌صورت مرجعی گسترده و مستقل درآمده و به عنوان سومین کتاب از کتب اربعه امامیه شناخته می‌شود. تحقیق و تصحیح کتاب به قلم [[غفاری، علی‌اکبر|علی اکبر غفاری]] انجام شده است. | ||
«[[المقنعة|المقنعه]]» از کهن‌ترین نگارش‌های فقهی امامیه است. این کتاب مشتمل بر دو بخش اصول دین و فروع دین و احکام است. [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] در مقدم داشتن مباحث اعتقادی بر فقهی، به راه پیشینیان خود چون [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]] رفته است که در آغاز الهدایه‌اش به فصلی در باب اصول دین، مقدم بر مباحث فروع و احکام پرداخته است. هر چند مباحث عقیدتی –به عنوان یک مقدمه ضرور- در [[المقنعة|المقنعه]] مجال طرح یافته است، مقصود اصلی از تألیف این کتاب فروع دین بوده. بیش و کم از همین روی هم شیخ بزرگوار [[طوسی، محمد بن حسن|ابوجعفر طوسی]] در شرح بر [[المقنعة|المقنعه]] بخش عقیدتی آغاز کتاب را شرح نکرده است.<ref>ر.ک: حسینی جلالی، سید محمدرضا، ص121-119</ref> | |||
شیخ | [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، شاگرد شیخ مفید، نخستین کسی است که در باب این کتاب بذل همت کرد. وی با نگارش کتاب [[تهذيب الأحكام|تهذیب الاحکام]] که یکی از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث –یعنی کتب اربعه- گردید، در زمان حیات استادش به شرح المقنعه دست یازید. البته عمر [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] چندان دراز نکشید تا نگارش تهذیب الاحکام به پایان رود. [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] که در فصول آغازین تهذیب از استاد خویش به دعای «ایده الله تعالی» یاد کرده، در کتاب صلاة تهذیب از او به دعای «رحمه الله تعالی» یاد می‌کند و همین نشان می‌دهد که مفید در همان اوایل تألیف [[تهذيب الأحكام|تهذیب الاحکام]] درگذشته است. شروح و حواشی فراوان هم که بر تهذیب شیخ نوشته‌اند، به اعتباری باید شروح و حواشی شرح المقنعه قلمداد شود و از برکات آن به شمار آیند. محور قرار گرفتن [[المقنعة|المقنعه]] در کتابی که یکی از کتب اربعه امامیه و مبسوط‌ترین حدیثنامه فقهی در میان جوامع اولیه حدیثی است. نگارش تهذیب الاحکام بر محوریت این کتاب، هم نمودار اهمیت متن [[المقنعة|المقنعه]] بود و هم این اهمیت را خلود و رسوخ دوچندان بخشید.<ref>ر.ک: همان، ص129-128</ref> | ||
نسخه دیگری از این اثر در سال 1390ق با تحقیق و پانوشت سید حسن موسوی خرسان و تصحیح محمد آخوندی همانند نسخه موجود در ده جلد منتشر شده است. | نسخه دیگری از این اثر در سال 1390ق با تحقیق و پانوشت [[خرسان، سید حسن|سید حسن موسوی خرسان]] و تصحیح [[آخوندی، محمد|محمد آخوندی]] همانند نسخه موجود در ده جلد منتشر شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
نسخهٔ ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۱:۴۰
| تهذیب الأحکام (طوسی، محمد بن حسن) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طوسی، محمد بن حسن (نويسنده) غفاری، علی‌اکبر (مصحح) |
| عنوان‌های دیگر | المقنعه. شرح |
| ناشر | نشر صدوق |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1376ش - 1417ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | احادیث احکام - احادیث شیعه - قرن 4ق. - فقه جعفری - قرن 4ق. - مفید، محمد بن محمد، 336 - 413ق. المقنعه - نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 10 |
| کد کنگره | /م7 م7026 1376 158/4 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث و در اصل شرح ابوجعفر محمد بن حسن طوسی (متوفی 460ق) بر کتاب فقهی «المقنعه» شیخ مفید (متوفی 413ق) بوده است. اما در طول سال‌های متمادی به‌صورت مرجعی گسترده و مستقل درآمده و به عنوان سومین کتاب از کتب اربعه امامیه شناخته می‌شود. تحقیق و تصحیح کتاب به قلم علی اکبر غفاری انجام شده است.
«المقنعه» از کهن‌ترین نگارش‌های فقهی امامیه است. این کتاب مشتمل بر دو بخش اصول دین و فروع دین و احکام است. شیخ مفید در مقدم داشتن مباحث اعتقادی بر فقهی، به راه پیشینیان خود چون شیخ صدوق رفته است که در آغاز الهدایه‌اش به فصلی در باب اصول دین، مقدم بر مباحث فروع و احکام پرداخته است. هر چند مباحث عقیدتی –به عنوان یک مقدمه ضرور- در المقنعه مجال طرح یافته است، مقصود اصلی از تألیف این کتاب فروع دین بوده. بیش و کم از همین روی هم شیخ بزرگوار ابوجعفر طوسی در شرح بر المقنعه بخش عقیدتی آغاز کتاب را شرح نکرده است.[۱]
شیخ طوسی، شاگرد شیخ مفید، نخستین کسی است که در باب این کتاب بذل همت کرد. وی با نگارش کتاب تهذیب الاحکام که یکی از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث –یعنی کتب اربعه- گردید، در زمان حیات استادش به شرح المقنعه دست یازید. البته عمر شیخ مفید چندان دراز نکشید تا نگارش تهذیب الاحکام به پایان رود. شیخ طوسی که در فصول آغازین تهذیب از استاد خویش به دعای «ایده الله تعالی» یاد کرده، در کتاب صلاة تهذیب از او به دعای «رحمه الله تعالی» یاد می‌کند و همین نشان می‌دهد که مفید در همان اوایل تألیف تهذیب الاحکام درگذشته است. شروح و حواشی فراوان هم که بر تهذیب شیخ نوشته‌اند، به اعتباری باید شروح و حواشی شرح المقنعه قلمداد شود و از برکات آن به شمار آیند. محور قرار گرفتن المقنعه در کتابی که یکی از کتب اربعه امامیه و مبسوط‌ترین حدیثنامه فقهی در میان جوامع اولیه حدیثی است. نگارش تهذیب الاحکام بر محوریت این کتاب، هم نمودار اهمیت متن المقنعه بود و هم این اهمیت را خلود و رسوخ دوچندان بخشید.[۲]
نسخه دیگری از این اثر در سال 1390ق با تحقیق و پانوشت سید حسن موسوی خرسان و تصحیح محمد آخوندی همانند نسخه موجود در ده جلد منتشر شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- حسینی جلالی، سید محمدرضا؛ «نگاهی به المقنعه شیخ مفید»، ترجمه جویا جهانبخش، آینه میراث، دوره جديد، تابستان 1382، ص 119 تا 131.
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/90210