التبصرة و التذكرة: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''التبصرة و التذکرة'''، نوشته ابومحمد عبدالله بن علی بن اسحاق صیمری از نحویان مکتب بصری قرن چهارم هجری است در امهات موضوع‌ها و مبحث‌های دانش صرف و نحو که با تحقیق علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د مصطفی در دو جلد عرضه شده است. | '''التبصرة و التذکرة'''، نوشته [[صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق|ابومحمد عبدالله بن علی بن اسحاق صیمری]] از نحویان مکتب بصری قرن چهارم هجری است در امهات موضوع‌ها و مبحث‌های دانش صرف و نحو که با تحقیق [[علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د|علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د مصطفی]] در دو جلد عرضه شده است. | ||
در نخستین جلد و در جزء اول از جلد دوم کتاب، موضوع‌ها و مبحث‌های دانش نحو بررسی شده است و در جزء دوم از جلد دوم، دانش صرف ارائه گشته است. نام اصلی کتاب «تبصرة المبتدی و تذکرة المنتهی» است که به اختصار التبصرة و التذکرة خوانده می‌شود.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5</ref> | در نخستین جلد و در جزء اول از جلد دوم کتاب، موضوع‌ها و مبحث‌های دانش نحو بررسی شده است و در جزء دوم از جلد دوم، دانش صرف ارائه گشته است. نام اصلی کتاب «تبصرة المبتدی و تذکرة المنتهی» است که به اختصار التبصرة و التذکرة خوانده می‌شود.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5</ref> | ||
علیالدین دو انگیزه برای پژوهش تبصره داشته است: یکی، اینکه دیدگاه‌ها و آرای صیمری نحوی در آثار بزرگان دانش نحو عربی دیده می‌شود؛ کسانی همچون سهیلی، ابوعلی شلوبین (دو شیخ اندلسی)، ابوحیان، ابن عقیل، سیوطی، ابن مالک، مرادی و دیگران از آرای ممتاز او بهره جسته‌اند. دیگر اینکه، هرچند صیمری جایگاه ویژه‌ای را در میان نحویان دارد و از نظریه‌های ممتازی در دانش نحو برخوردار است و آرای برگزیدۀ او در میان کتاب‌های نحویان بسیار دیده می‌شود، اما از شهرت درخور توجهی برخوردار نیست و در مصدرهای تاریخی نیز از زادروز، سال‌مرگ، جایی که به دنیا آمده است، محل زندگی، استادانش، شاگردانش و پیروان نحله‌اش خبری نیست! از این‌رو، علیالدین پژوهش خود را در دو بخش تنظیم کرده است؛ نخستین بخش را ویژۀ صیمری نهاده است و در بخش دوم نص کتاب را تحقیق کرده و خاتمه‌ای را به آن افزوده است و فهرستی از آیه‌ها، حدیث‌های نبوی، مثل‌ها، شعرها، اعلام و موضوع‌های کتاب فراهم آورده است.<ref>ر.ک: همان، ص6-5</ref> | [[علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د|علیالدین]] دو انگیزه برای پژوهش تبصره داشته است: یکی، اینکه دیدگاه‌ها و آرای [[صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق|صیمری]] نحوی در آثار بزرگان دانش نحو عربی دیده می‌شود؛ کسانی همچون سهیلی، ابوعلی شلوبین (دو شیخ اندلسی)، ابوحیان، [[ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن|ابن عقیل]]، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، [[ابن مالک، محمد بن محمد|ابن مالک]]، مرادی و دیگران از آرای ممتاز او بهره جسته‌اند. دیگر اینکه، هرچند [[صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق|صیمری]] جایگاه ویژه‌ای را در میان نحویان دارد و از نظریه‌های ممتازی در دانش نحو برخوردار است و آرای برگزیدۀ او در میان کتاب‌های نحویان بسیار دیده می‌شود، اما از شهرت درخور توجهی برخوردار نیست و در مصدرهای تاریخی نیز از زادروز، سال‌مرگ، جایی که به دنیا آمده است، محل زندگی، استادانش، شاگردانش و پیروان نحله‌اش خبری نیست! از این‌رو، [[علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د|علیالدین]] پژوهش خود را در دو بخش تنظیم کرده است؛ نخستین بخش را ویژۀ صیمری نهاده است و در بخش دوم نص کتاب را تحقیق کرده و خاتمه‌ای را به آن افزوده است و فهرستی از آیه‌ها، حدیث‌های نبوی، مثل‌ها، شعرها، اعلام و موضوع‌های کتاب فراهم آورده است.<ref>ر.ک: همان، ص6-5</ref> | ||
علیالدین همچنین، در تبصره به شواهد شعری دست یافته است که نحویانِ دیگر به آن‌ها استشهاد نکرده‌اند.<ref>ر.ک: همان، ص58-53</ref>محقق در پاورقی‌ها، آراء نحویان دیگر را آورده و واژه‌های دشوار را معنا کرده و نسخه‌های متن را با یکدیگر تطبیق داده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص74و77و84</ref> | [[علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د|علیالدین]] همچنین، در تبصره به شواهد شعری دست یافته است که نحویانِ دیگر به آن‌ها استشهاد نکرده‌اند.<ref>ر.ک: همان، ص58-53</ref>محقق در پاورقی‌ها، آراء نحویان دیگر را آورده و واژه‌های دشوار را معنا کرده و نسخه‌های متن را با یکدیگر تطبیق داده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص74و77و84</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
نسخهٔ ۳۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۳۲
| التبصرة و التذكرة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق (نويسنده) علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د (محقق) |
| ناشر | دار الفکر |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 1402ق - 1982م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
التبصرة و التذکرة، نوشته ابومحمد عبدالله بن علی بن اسحاق صیمری از نحویان مکتب بصری قرن چهارم هجری است در امهات موضوع‌ها و مبحث‌های دانش صرف و نحو که با تحقیق علیالدین، ف‍ت‍ح‍ی اح‍م‍د مصطفی در دو جلد عرضه شده است.
در نخستین جلد و در جزء اول از جلد دوم کتاب، موضوع‌ها و مبحث‌های دانش نحو بررسی شده است و در جزء دوم از جلد دوم، دانش صرف ارائه گشته است. نام اصلی کتاب «تبصرة المبتدی و تذکرة المنتهی» است که به اختصار التبصرة و التذکرة خوانده می‌شود.[۱]
علیالدین دو انگیزه برای پژوهش تبصره داشته است: یکی، اینکه دیدگاه‌ها و آرای صیمری نحوی در آثار بزرگان دانش نحو عربی دیده می‌شود؛ کسانی همچون سهیلی، ابوعلی شلوبین (دو شیخ اندلسی)، ابوحیان، ابن عقیل، سیوطی، ابن مالک، مرادی و دیگران از آرای ممتاز او بهره جسته‌اند. دیگر اینکه، هرچند صیمری جایگاه ویژه‌ای را در میان نحویان دارد و از نظریه‌های ممتازی در دانش نحو برخوردار است و آرای برگزیدۀ او در میان کتاب‌های نحویان بسیار دیده می‌شود، اما از شهرت درخور توجهی برخوردار نیست و در مصدرهای تاریخی نیز از زادروز، سال‌مرگ، جایی که به دنیا آمده است، محل زندگی، استادانش، شاگردانش و پیروان نحله‌اش خبری نیست! از این‌رو، علیالدین پژوهش خود را در دو بخش تنظیم کرده است؛ نخستین بخش را ویژۀ صیمری نهاده است و در بخش دوم نص کتاب را تحقیق کرده و خاتمه‌ای را به آن افزوده است و فهرستی از آیه‌ها، حدیث‌های نبوی، مثل‌ها، شعرها، اعلام و موضوع‌های کتاب فراهم آورده است.[۲]
علیالدین همچنین، در تبصره به شواهد شعری دست یافته است که نحویانِ دیگر به آن‌ها استشهاد نکرده‌اند.[۳]محقق در پاورقی‌ها، آراء نحویان دیگر را آورده و واژه‌های دشوار را معنا کرده و نسخه‌های متن را با یکدیگر تطبیق داده است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه محقق
- متن کتاب.