|
|
| (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۶: |
خط ۶: |
| [[غرویان، محسن]] (مترجم) | | [[غرویان، محسن]] (مترجم) |
|
| |
|
| [[مظفر، محمدرضا]] (نويسنده) | | [[مظفر، محمدرضا]] (نویسنده) |
|
| |
|
| [[شیروانی، علی]] (مترجم) | | [[شیروانی، علی]] (مترجم) |
| خط ۲۰: |
خط ۲۰: |
| | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12682AUTOMATIONCODE | | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12682AUTOMATIONCODE |
| | چاپ =8 | | | چاپ =8 |
| | تعداد جلد =2
| | | تعداد جلد =2 |
| | کتابخانۀ دیجیتال نور =31280
| | | کتابخانۀ دیجیتال نور =12682 |
| | | کتابخوان همراه نور =12682 |
| | کد پدیدآور = | | | کد پدیدآور = |
| | پس از = | | | پس از = |
| | پیش از = | | | پیش از = |
| }} | | }} |
| '''ترجمه اصول فقه'''، متن و ترجمه فارسی [[اصول الفقه]] [[مظفر، محمدرضا|شيخ محمدرضا بن محمد بن عبداللّه آل مظفر نجفى]](متوفاى 1383ق) به قلم [[محسن غرویان]] است.
| |
|
| |
|
| از تاريخ دقيق تأليف و انتشار كتاب، اطلاع دقيقى در دست نيست، ولى با توجه به حاشيه صفحه 7 كه در مورد [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]] (متوفاى 1361ق)، با عبارت «قدسسرّه» تعبير آورده، به نظر مىرسد بين سالهاى 1361ق تا 1383 كه زمان وفات [[مظفر، محمدرضا|مرحوم مظفر]] است، تأليف شده باشد و با توجه به اينكه مؤلف، در كتاب، مباحثى را از «المنطق» نقل مىكند، معلوم مىشود ايشان، «اصول الفقه» را بعد از «المنطق» نگاشته است.
| | '''ترجمه اصول فقه'''، متن و ترجمه فارسی [[اصول الفقه]] [[مظفر، محمدرضا|شيخ محمدرضا بن محمد بن عبداللّه آل مظفر نجفى]](متوفاى 1383ق) به قلم [[محسن غرویان]]، و [[شیروانی، علی|علی شیروانی]] است. |
|
| |
|
| == ساختار ==
| | این ترجمه، در دو جلد انتشار يافته است و جلد اول، از دو قسمت تشكيل شده كه در قسمت اول، مدخل، مقدمه و مقصد اول(مباحث الفاظ) آورده شده و قسمت دوم، شامل مقصد دوم(مباحث عقليّه) مىباشد. |
| كتاب، در دو جلد انتشار يافته است و جلد اول، از دو قسمت تشكيل شده كه در قسمت اول، مدخل، مقدمه و مقصد اول(مباحث الفاظ) آورده شده و قسمت دوم، شامل مقصد دوم(مباحث عقليّه) مىباشد.
| |
|
| |
|
| جلد دوم نيز از دو قسمت تشكيل شده كه شامل مقصد سوم(مباحث حجت) و مقصد چهارم(اصول عمليّه) مىباشد. | | جلد دوم نيز از دو قسمت تشكيل شده كه شامل مقصد سوم(مباحث حجت) و مقصد چهارم(اصول عمليّه) مىباشد. |
|
| |
|
| == گزارش محتوا == | | == مقدمات مترجمین == |
| | محسن غرویان در مقدمه جلد اول، چند پیشنهاد جهت تحول دروس حوزههای علمیه ارائه داده است. درج مباحث هرمنوتیک در ابتدای کتب اصولی؛ گنجاندن درس «نظام و فلسفه سیاسی اسلام» برای تمام پایههای مقدمات و سطح حوزههای علمیه؛ وجوب فراگیری حداقل یکزبان خارجی (غیر از عربی) برای طلاب؛ تحصیل، تحقیق و پژوهش فلسفه علوم انسانی در حوزههای علمیه از طرحهایی است که ایشان ارائه داده است.<ref>مقدمه کتاب، ج1، ص13</ref>. |
|
| |
|
| | علی شیروانی در ابتدای جلد دوم، مقدمهای با عنوان سخنی با خوانندگان آورده است. ایشان در ابتدا به جایگاه علم اصول فقه میپردازد و به دنبال آن از اهمیت فراگیری آن سخن به میان میآورد و در پایان مطالبی درباره اصول الفقه بیان میکند<ref>ر.ک: همان، ج2، ص11-12</ref>. |
|
| |
|
| قبل از بيان مباحث موجود در كتاب، لازم است به اين نكته اشاره شود كه مؤلف، در تقسيم مباحث اصولى به مقاصد چهارگانه، از استاد خويش، [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]]، پيروى كرده است.
| | == ویژگی ترجمه == |
| | محسن غرویان و علی شیروانی، صفحات زوج کتاب را به متن عربی، و صفحات فرد را به ترجمه آن اختصاص دادهاند. آنان حواشی و تعلیقاتی به کتاب افزودهاند که با حرف (غ) از حواشی و تعلیقات مرحوم مظفر تمیز داده شده است.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص13</ref>. |
|
| |
|
| مدخل كتاب، شامل مباحث تعريف علم اصول، حكم واقعى و ظاهرى و موضوع علم اصول مىباشد.
| | با نگاه اجمالی به این اثر میتوان پی برد که مترجمان، ترجمهای معنوی ارائه دادهاند؛ بهگونهای که کلمات در جای درست و با توجه به نکات نگارشی زبان مقصد (که همان زبان فارسی است) صورت گرفته است؛ بنابراین خواننده با ترجمهای روان و سلیس روبروست. |
|
| |
|
| در مقدمه، مباحثى نظير وضع، اقسام وضع، استعمال حقيقى و مجازى، لفظ مشترك، حقيقت شرعى و صحيح و اعم مطرح شده است. | | مرحوم مظفر در فایده علم اصول میگوید: ان کل متشرع یعلم انه ما من فعل من أفعال الانسان الاختیاریة الاوله حکم فی الشریعة الاسلامية المقدسة من وجوب أو حرمة أو نحوهما من الأحکام الخمسة. و یعلم ایضا ان تلک الأحکام لیست کلها معلومة لکل أحد بالعلم الضروری، بل یحتاج أکثرها لاثباتها إلی إعمال النظر و اقامة الدلیل، أی انها من المعلوم النظریة<ref>متن کتاب، ج1، ص18</ref>. |
|
| |
|
| در مباحث الفاظ، از معانى الفاظ و ظواهر، بهصورت عام و در مباحث عقلى، از لوازم احكام في نفسه (اگر چه مدلول لفظ نباشد) و در مباحث حجت، از حجيت و دليل بودن و در مباحث اصول عمليّه، از مرجع و منبع مجتهد هنگامى كه دليل اجتهادى وجود نداشته باشد، بحث مىشود.
| | ترجمه آن چنین ارائه شده است: |
|
| |
|
| مقصد اول كه مربوط به مباحث الفاظ مىباشد، داراى 7 باب است كه عبارتند از:
| | هر متشرعی میداند که هیچ فعلی از افعال اختیاری انسان نیست، مگر اینکه برای آن در شریعت مقدسه اسلامی حکمی وجود دارد و این حکم یا وجوب است یا حرمت و یا امثال این دو از احکام پنجگانه[: وجوب، حرمت، استحباب، کراهت، اباحه] و نیز هر متشرعی میداند که همه این احکام برای کسی با علم بدیهی، معلوم نیست، بلکه اثبات اکثر این احکام احتیاج به اعمالنظر و اقامه دلیل دارد، یعنی علم به آنها، از علوم نظری است.<ref>همان، ص19</ref>. |
|
| |
|
| 1. مشتق؛ 2. اوامر؛ 3. نواهى؛ 4. مفاهيم؛ 5. عام و خاص؛ 6. مطلق و مقيد؛ 7. مجمل و مبين.
| | فهرست محتویات در ابتدای هر دو جلد آمده است. |
|
| |
|
| در بحث اوامر، اقسام واجب(مطلق و مشروط، عينى و كفايى، تعيينى و تخييرى، نفسى و غيرى، تعبدى و توصلى، معلق و منجز) مطرح مىشود.
| |
|
| |
|
| در بحث مفاهيم، مفهوم شرط، وصف، غايت، حصر، عدد و لقب مطرح مىگردد.
| | ==پانویس == |
| | <references/> |
|
| |
|
| قسمت دوم از جلد اول، مبحث ملازمات عقليّه است و شامل مقدمه و دو باب مىباشد و باب اول، خود، شامل سه مبحث است:
| | == منابع مقاله == |
| | مقدمات و متن کتاب. |
|
| |
|
| 1. حسن و قبح عقلى؛ 2. ادراك عقلى حسن و قبح؛ 3. ثبوت ملازمه بين حكم عقل و حكم شرع.
| | ==وابستهها== |
| | {{وابستهها}} |
|
| |
|
| در باب دوم، بحث غير مستقلات عقلى كه شامل 5 مسئله است، آورده شده كه مسئله اول، إجزاء، مسئله دوم، مقدمه واجب، مسئله سوم، بحث ضد، مسئله چهارم، اجتماع امر و نهى و مسئله پنجم، دلالت نهى بر فساد مىباشد.
| | [[أصول الفقه (مظفر) همراه با شرح فارسی]] |
| | |
| مقصد سوم(مباحث حجت)، شامل 9 باب مىباشد:
| |
| | |
| 1. كتاب عزيز؛ 2. سنت؛ 3. اجماع؛ 4. دليل عقلى؛ 5. حجيت ظواهر؛ 6. شهرت؛ 7. سيره؛ 8. قياس؛ 9. تعادل و تراجيح.
| |
| | |
| در مقصد چهارم، مبحث استصحاب آمده است.
| |
| | |
| مؤلف، بر خلاف كتابهاى اصولى ديگر، بحث تعادل و تراجيح را در مباحث حجت مطرح كرده است. همچنين در مسئله إجزاء، اقتضا را به معناى عليت و تأثير دانسته و سپس نتيجه گرفته كه اين مبحث، از مباحث الفاظ نيست، بلكه از مباحث ملازمات عقلى مىباشد.
| |
| | |
| ==ويژگىهاى كتاب==
| |
| | |
| | |
| # از مهمترين ويژگىهاى كتاب، اين است كه حلقه واسطه بين كتاب «معالمالدين» و «[[كفاية الأصول]]» مىباشد و براى طلاب مبتدى و جوان نوشته شده است.
| |
| # مؤلف، با توجه به تسلطى كه بر علم منطق داشتهاند، بعضى از مباحث منطقى را در متن كتاب مورد استفاده قرار داده و تفصيل بعضى از مباحث منطقى را در مباحثى نظير مجمل و مبين و مقدمه واجب و غير آن، به كتاب «المنطق» ارجاع مىدهند.
| |
| # بيان تاريخچه بعضى از مباحث اصولى كه در تبيين مباحث اصولى مفيد واقع مىشود؛ مثلا در بحث وجوب مقدمه واجب، تاريخچه اين نظريه، در حاشيه كتاب بيان شده است.<ref>متن کتاب، ج 1، صفحه 292</ref>
| |
| #:يا بحث ترتب كه در ابتدا به وسيله [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق ثانى]] مطرح شد و توسط [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] مستدل و مستحكم گرديد و به وسيله [[نایینی، محمدحسین|محقق نايينى]] يا ديگر شاگردان [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] تنقيح و تبيين شد، در جلد اول صفحه 309 كتاب آمده است.
| |
| #:همچنين در بحث اينكه آيا اطلاق، به دليل وضع است يا به سبب مقدمات حكمت، تاريخچه بحث و نظر سلطان العلما، صاحب حاشيه بر معالم را به خوبى مطرح مىنمايند.<ref>همان، صفحه 174</ref>
| |
| #:نمونه ديگرى از بيان تاريخچه مباحث اصولى، بحث دليل عقلى است كه مؤلف، از [[شيخ مفيد]]، شروع و سپس از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و بعد از آن، از[[ابنادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]]، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]، [[شهيد اول]] و... ياد كرده و بهصورت مبسوطى اين مسئله را مطرح نموده است.<ref>همان، جلد 2، صفحه 122 - 124</ref>
| |
| #بناى مؤلف، بر طرح مختصر مباحث مىباشد و مكررا در كتاب، اين چنين ديده مىشود كه در اين مجال، امكان طرح وسيع اين مبحث وجود ندارد؛ حتى گاهى مؤلف، مناقشاتى در نظريات بزرگانى همچون [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نايينى]] دارد، اما به دليل مبناى فوق، متعرض آن نمىشود.
| |
| #آدرس دقيق مطالب ذكر شده در همين كتاب و يا كتابهاى ديگر، در متن كتاب و يا حاشيه نوشته شده است و حتى گاهى نام مقرر را نيز نقل مىكند.<ref>همان، ص92</ref>
| |
| #احاطه مؤلف به آراى اصولىهاى شيعه و اهل تسنن.
| |
| #قلم روان و ساده براى طرح مباحث پيچيده علم اصول.
| |
| | |
| == نوآورىها و ابتكارات ==
| |
| | |
| | |
| از مباحثى كه مؤلف، بهطور مستقل و مفيد مطرح نموده و از ابتكارات ايشان است، بحث مستقلات عقليّه و غير مستقلات عقليّه مىباشد.<ref>همان، ج 1، ص205 - 210</ref>
| |
| | |
| از ديگر ابتكارات مؤلف، طرح وسيع و مبسوط حسن و قبح عقلى مىباشد. وى، در اين قسمت، براى حسن و قبح، سه معناى كمال و نقص، ملايمت و منافرت و مدح و ذم را ذكر كرده و از ميان اين معانى سهگانه محل نزاع را مشخص مىكند.
| |
| | |
| يكى ديگر از نوآورىهاى مفيد كتاب بحث دلالت اقتضاء و دلالت تنبيه و دلالت اشاره است كه بهصورت بحث مستقلى مطرح شده است و همانطور كه مؤلف متذكر شده، در كتابهاى اصولى متعارف، اين بحث مطرح نشده است.<ref>همان، ص131 تا 135</ref>
| |
| | |
| و...
| |
| | |
| =پانویس =
| |
| <references />
| |
| | |
| == وابستهها ==
| |
| | |
| [[أصول الفقه (مظفر) همراه با شرح فارسی ]] | |
|
| |
|
| [[أصول الفقه (تحقیق زارعی سبزواری)]] | | [[أصول الفقه (تحقیق زارعی سبزواری)]] |
|
| |
|
| |
|
| |
|
| [[رده:کتابشناسی]] | | [[رده:کتابشناسی]] |
| خط ۱۰۹: |
خط ۷۱: |
| [[رده:اصول فقه (آثارکلی)]] | | [[رده:اصول فقه (آثارکلی)]] |
| [[رده:اصول فقه شیعه]] | | [[رده:اصول فقه شیعه]] |
| [[رده:25 فروردین الی 24 اردیبهشت]]
| |
