پرش به محتوا

رجال الطوسي (محقق: بحرالعلوم): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:
می‌توان خصوصیات محتوایی کتاب را در مؤلفه‌های زیر، خلاصه نمود:
می‌توان خصوصیات محتوایی کتاب را در مؤلفه‌های زیر، خلاصه نمود:


الف) میزان اطلاعات رجالی؛ شیخ طوسی در تألیف این کتاب، به طور خاص در 12 باب، نخست تنها در مقام نام بردن راویان مستقیم ائمه(ع) و تعیین طبقه آن‌ها بر اساس اصحاب پیامبر(ص) و ائمه(ع) است و در باب 13، راویانی را نام برده که یا اصلا در عصر ائمه(ع) نبوده‌اند و یا قابلیت تحمل حدیث را نداشته‌اند یا به دلیلی، با آنکه در عصر ائمه(ع) بودند، اما از امام معصوم(ع)، روایتی نشنیده‌اند. یعنی به طور کلی، او به دنبال بیان وثاقت یا ضعف یا صاحب کتاب بودن راوی و... نبوده است. این جهت‌گیری محتوایی در مقدمه‌ای که شیخ بر کتاب نوشته نیز بیان شده است. وی در مقدمه، تصریح کرده که اهتمام بر جمع‌آوری راویان از پیامبر(ص) و ائمه(ع) دارد و هیچ ملاک و معیار دیگری را مورد توجه قرار نداده است<ref>متن کتاب، ص86</ref>.
الف) میزان اطلاعات رجالی؛ شیخ طوسی در تألیف این کتاب، به طور خاص در 12 باب، نخست تنها در مقام نام بردن راویان مستقیم ائمه(ع) و تعیین طبقه آن‌ها بر اساس اصحاب پیامبر(ص) و ائمه(ع) است و در باب 13، راویانی را نام برده که یا اصلا در عصر ائمه(ع) نبوده‌اند و یا قابلیت تحمل حدیث را نداشته‌اند یا به دلیلی، با آنکه در عصر ائمه(ع) بودند، اما از امام معصوم(ع)، روایتی نشنیده‌اند. یعنی به طور کلی، او به دنبال بیان وثاقت یا ضعف یا صاحب کتاب بودن راوی و... نبوده است. این جهت‌گیری محتوایی در مقدمه‌ای که شیخ بر کتاب نوشته نیز بیان شده است. وی در مقدمه، تصریح کرده که اهتمام بر جمع‌آوری راویان از پیامبر(ص) و ائمه(ع) دارد و هیچ ملاک و معیار دیگری را مورد توجه قرار نداده است<ref>همان، ص86</ref>.


با وجود این، در مورد برخی روات، اطلاعاتی غیر از صحابه امام بودن راوی و طبقه او ارائه شده است. توثیق و تضعیف و برخی اطلاعات تاریخی از این دست، اطلاعات است. در این راستا تا اصحاب امام باقر(ع) الفاظ معمول و متداول توثیق یا تضعیف دیده نمی‌شود، بلکه مدح‌هایی چون «الأرکان الأربعه» و «مستقیم» و «فاضل» و ذم‌هایی چون «خارجی ملعون»، «لحق بمعاویه»، «مجهول»، «کان مع معاویه یوم صفین» استفاده شده است و استفاده از الفاظ متداول و صریح در جرح و تعدیل، مثل «ثقه» و «ضعیف» در باب اصحاب امام باقر(ع) و اصحاب امام صادق(ع) آغاز شده و از اصحاب امام کاظم(ع) تا آخر کتاب رو به فزونی نهاده است<ref>همان، ص86- 87</ref>.
با وجود این، در مورد برخی روات، اطلاعاتی غیر از صحابه امام بودن راوی و طبقه او ارائه شده است. توثیق و تضعیف و برخی اطلاعات تاریخی از این دست، اطلاعات است. در این راستا تا اصحاب امام باقر(ع) الفاظ معمول و متداول توثیق یا تضعیف دیده نمی‌شود، بلکه مدح‌هایی چون «الأرکان الأربعه» و «مستقیم» و «فاضل» و ذم‌هایی چون «خارجی ملعون»، «لحق بمعاویه»، «مجهول»، «کان مع معاویه یوم صفین» استفاده شده است و استفاده از الفاظ متداول و صریح در جرح و تعدیل، مثل «ثقه» و «ضعیف» در باب اصحاب امام باقر(ع) و اصحاب امام صادق(ع) آغاز شده و از اصحاب امام کاظم(ع) تا آخر کتاب رو به فزونی نهاده است<ref>همان، ص86- 87</ref>.
۱٬۸۱۲

ویرایش