مثنوی ملاصدرا: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - 'فـ' به 'ف')
    خط ۳۴: خط ۳۴:
    ملاّصدرا در كنار تأليف و نگارش آثـار مـهم در فلسفه اسلامى چون‌ »اسـفار‌ اربـعه«، »شواهد الربوبية«، »المبدأ و المعاد« و »شرح هداية الاثيرية« به تنظيم مطالب ذوقى نيز عنايت داشته و مجموعه‏اى از اشعار خويش را با مضامين عرفانى و حكمى براى طالبان علوم فلسفى به يادگار‌ گذاشته‌ است. ربـاعيات مـلاّصدرا چندين سال پيش به همت سيد حسين نصر به همراه رساله سه اصل به چاپ رسيده و اكنون با تلاش و سعى جناب آقاى فيضى كاشانى از‌ نواده‏هاى‌ دخترى ملاّصدرا، مثنوى ملاّصدرا در دسترس عـلاقه‏مندان قـرار گرفته است.
    ملاّصدرا در كنار تأليف و نگارش آثـار مـهم در فلسفه اسلامى چون‌ »اسـفار‌ اربـعه«، »شواهد الربوبية«، »المبدأ و المعاد« و »شرح هداية الاثيرية« به تنظيم مطالب ذوقى نيز عنايت داشته و مجموعه‏اى از اشعار خويش را با مضامين عرفانى و حكمى براى طالبان علوم فلسفى به يادگار‌ گذاشته‌ است. ربـاعيات مـلاّصدرا چندين سال پيش به همت سيد حسين نصر به همراه رساله سه اصل به چاپ رسيده و اكنون با تلاش و سعى جناب آقاى فيضى كاشانى از‌ نواده‏هاى‌ دخترى ملاّصدرا، مثنوى ملاّصدرا در دسترس عـلاقه‏مندان قـرار گرفته است.


    چـاپ جديد مثنوى ملاّصدرا از يك مقدمه مفصل (مصحح) و حدود 2150 بيت تشكيل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ در‌ بيان‌ زنـدگى ملاّصدرا و نحوه تحصيل و تدريس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاريخى و رجالى فراهم آورده اسـت. در بـخش ديگـرى از مقدمه، افكار ملاّصدرا در خصوص معاد جسمانى، حركت جوهرى و مسائل‌ ديگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پايان مصحح به استناد اشـعار‌ ‌ ‌فـيض‌ كاشانى مكان فوت ملاّصدرا را بر خلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته اسـت. خـاندان مـلاّصدرا و بزرگان علمى اين‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاريخى مهم در اين‌ مقدمه بـه‏شمار مى‏روند كه به اين شكل مرتب و منظم در نوشته ديگرى مندرج نبوده است و از مزاياى چاپ‌ جـديد‌ مثنوى‌ ملاّصدرا است.
    چـاپ جديد مثنوى ملاّصدرا از يك مقدمه مفصل (مصحح) و حدود 2150 بيت تشكيل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ در‌ بيان‌ زنـدگى ملاّصدرا و نحوه تحصيل و تدريس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاريخى و رجالى فراهم آورده اسـت. در بـخش ديگـرى از مقدمه، افكار ملاّصدرا در خصوص معاد جسمانى، حركت جوهرى و مسائل‌ ديگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پايان مصحح به استناد اشـعار‌ ‌ ‌فيض‌ كاشانى مكان فوت ملاّصدرا را بر خلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته اسـت. خـاندان مـلاّصدرا و بزرگان علمى اين‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاريخى مهم در اين‌ مقدمه بـه‏شمار مى‏روند كه به اين شكل مرتب و منظم در نوشته ديگرى مندرج نبوده است و از مزاياى چاپ‌ جـديد‌ مثنوى‌ ملاّصدرا است.


    مـجموعه اشـعار ملاّصدرا در قالب مثنوى بيانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرينش و نعت پيامبر و ائمه، سير و سلوك معنوى و مذمت اهل ريا مى‏باشد. در قسمت ديگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ انديشه‏هاى فلسفى و اعتقادات دينى خويش را درخصوص علم الهى، عـلم مكاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غايت‌ ايجاد اشيا، كه از مباحث اصلى الهيّات عقلانى به‏شمار مى‏روند، به شكل منظوم بيان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى، و قيامت و حشر آخرت كه مسائلى از فرجام‏شناسى فلسفى در‌ حكمت‌ مـتعاليه صـدرالمتألّهين محسوب مى‏شوند، ابياتى از اشعار را شامل مى‏شوند.
    مـجموعه اشـعار ملاّصدرا در قالب مثنوى بيانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرينش و نعت پيامبر و ائمه، سير و سلوك معنوى و مذمت اهل ريا مى‏باشد. در قسمت ديگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ انديشه‏هاى فلسفى و اعتقادات دينى خويش را درخصوص علم الهى، عـلم مكاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غايت‌ ايجاد اشيا، كه از مباحث اصلى الهيّات عقلانى به‏شمار مى‏روند، به شكل منظوم بيان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى، و قيامت و حشر آخرت كه مسائلى از فرجام‏شناسى فلسفى در‌ حكمت‌ مـتعاليه صـدرالمتألّهين محسوب مى‏شوند، ابياتى از اشعار را شامل مى‏شوند.

    نسخهٔ ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۰۸

    مثنوی ملاصدرا
    مثنوی ملاصدرا
    پدیدآورانصدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (نويسنده) فیضی، مصطفی (به کوشش)
    ناشرکتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی (ره)
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1376ش - 1417ق
    چاپ1
    شابک-
    موضوعشعر عرفانی - قرن 11ق. - شعر فارسی - قرن 11ق. - صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ۹۷۹ - ۱۰۵۰ق.
    زبانعربی - فارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    1376 2م 6391 ‏PIR‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مثنوی ملاصدرا عنوان کتابی است از صدرالدین محمد شیرازی که اشعار وی در آن آمده است. این کتاب یک جلدی به زبان فارسی است و به تصحیح مصطفی فیضی کاشانی، رسیده. فیضی کاشانی مقدمه بسیار موسّعی بر آن نوشته است که تقریبا نیمی از کتاب را اشغال کرده است.

    ساختار

    کتاب حاوی مقدمه سید محمود مرعشی(متولی و رئیس کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی)، مقدمه مصطفی فیضی(مصحح)، و محتوای مطالب در ضمن بیان اشعار ملاصدرا است.

    گزارش محتوا

    ملاّصدرا در كنار تأليف و نگارش آثـار مـهم در فلسفه اسلامى چون‌ »اسـفار‌ اربـعه«، »شواهد الربوبية«، »المبدأ و المعاد« و »شرح هداية الاثيرية« به تنظيم مطالب ذوقى نيز عنايت داشته و مجموعه‏اى از اشعار خويش را با مضامين عرفانى و حكمى براى طالبان علوم فلسفى به يادگار‌ گذاشته‌ است. ربـاعيات مـلاّصدرا چندين سال پيش به همت سيد حسين نصر به همراه رساله سه اصل به چاپ رسيده و اكنون با تلاش و سعى جناب آقاى فيضى كاشانى از‌ نواده‏هاى‌ دخترى ملاّصدرا، مثنوى ملاّصدرا در دسترس عـلاقه‏مندان قـرار گرفته است.

    چـاپ جديد مثنوى ملاّصدرا از يك مقدمه مفصل (مصحح) و حدود 2150 بيت تشكيل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ در‌ بيان‌ زنـدگى ملاّصدرا و نحوه تحصيل و تدريس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاريخى و رجالى فراهم آورده اسـت. در بـخش ديگـرى از مقدمه، افكار ملاّصدرا در خصوص معاد جسمانى، حركت جوهرى و مسائل‌ ديگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پايان مصحح به استناد اشـعار‌ ‌ ‌فيض‌ كاشانى مكان فوت ملاّصدرا را بر خلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته اسـت. خـاندان مـلاّصدرا و بزرگان علمى اين‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاريخى مهم در اين‌ مقدمه بـه‏شمار مى‏روند كه به اين شكل مرتب و منظم در نوشته ديگرى مندرج نبوده است و از مزاياى چاپ‌ جـديد‌ مثنوى‌ ملاّصدرا است.

    مـجموعه اشـعار ملاّصدرا در قالب مثنوى بيانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرينش و نعت پيامبر و ائمه، سير و سلوك معنوى و مذمت اهل ريا مى‏باشد. در قسمت ديگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ انديشه‏هاى فلسفى و اعتقادات دينى خويش را درخصوص علم الهى، عـلم مكاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غايت‌ ايجاد اشيا، كه از مباحث اصلى الهيّات عقلانى به‏شمار مى‏روند، به شكل منظوم بيان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى، و قيامت و حشر آخرت كه مسائلى از فرجام‏شناسى فلسفى در‌ حكمت‌ مـتعاليه صـدرالمتألّهين محسوب مى‏شوند، ابياتى از اشعار را شامل مى‏شوند.

    ملاّصدرا با بيان‌ اهل‌ كشف‌ و اوصاف آنان مثنوى خود را ختم نموده و به سبك حكماى الهى نظير ابن‏سينا و شيخ‌ اشراق‌، طريق فلسفى را توأم با سـلوك عـرفانى ساخته و هر كدام از اينان را‌ بدون‌ ديگرى‌ ناقص دانسته است.[۱]

    مصحح کتاب در مقدمه می‌نویسد: این دیوان برای اولین بار به چاپ می‌رسد و این نسخه شامل 2150 بیت مثنوی است که ملاصدرا آنها را در بحر رمل هموزن مثنوی مولانا سروده است. برخی از نمونه‌های اشعاری که مصحح نیز برگزیده و در مقدمه ارائه کرده است...[۲]

    پس از پایان محتوای اشعار، می‌خوانیم: ما در این مجموعه مثنوی که احتمالا بسیار بیشتر از این تعداد 2150 بیت بوده است علاوه بر اینکه تمام نظرات فلسفی و حکمی و کلامی خود را بیان داشته و آفرینش جهان و انسان را از آغاز تا انجام مشروحا مورد پژوهش قرار داده‌اند، این مجموعه را باید کتاب اخلاق و رفتار اسلامی نامید که آن فیلسوف و حکیم عارف غرض از حکمت و فلسفه و دین و قرآن و آمدن پیامبران را تنها برای اصلاح اخلاقی جوامع دانسته است و بس. بدین مشخصه است که ملاصدرا همه جا جامعه اسلامی روزگار خود را مورد نقد و انتقاد قرار داده تا جایی که گوید فساد مردم و پیشوایانشان در زینه‌است که گویا دوره آخرالزمان است که عارف و عامی و عالم و جاهل جز ریا و دروغ و فساد و ظلم و ستم که همه و همه مربوط به جهان مادی است به هیچ دیگر نمی‌اندیشند و جهان و حیات ابدی خود را به کلی فراموش کرده‌اند.[۳]

    وضعیت کتاب

    در صفحه 5 کتاب، رونوشت یک برگ از نسخه اصلی کتاب به خط ملاصدرا ارائه شده است. پاورقیهای کتاب از مصحح است و حاوی مطالب دقیق و مفیدی در شرح محتوای مطالب است. فهرست مطالب کتاب در انتهای آن پس از فهرست سوره‌ها و آیات قرآن کریم آمده است که آن هم پس از محتوای مطالب ذکر شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا» ص47
    2. ر.ک: مقدمه مصحح کتاب، ص87
    3. ر.ک: کتاب، ص206

    منبع مقاله

    1. مقدمه مصحح و محتوای مطالب.
    2. حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا»، نشریه میراث شهاب، پاییز 1376 - شماره 9، 3 صفحه(از صفحه 45 تا 47).

    وابسته‌ها