۹٬۴۵۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رشیدالدین فضلالله' به 'رشیدالدین فضلالله') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ') |
||
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR10061J1.jpg | |||
| عنوان =جامع التواریخ (تاریخ هند و سند و کشمیر) | |||
| عنوانهای دیگر =جامع التواریخ. برگزیده. | |||
| پدیدآوران = | |||
[[رشیدالدین فضلالله]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[روشن، محمد]] (مصحح) | [[روشن، محمد]] (مصحح) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =DS 436 /آ1ر5 | ||
| موضوع = | |||
جامو و کشمیر - تاریخ - متون قدیمی تا قرن 14 | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
سند (ایالات) - تاریخ - متون قدیمی تا قرن 14 | سند (ایالات) - تاریخ - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
خط ۲۸: | خط ۱۷: | ||
هند - تاریخ - متون قدیمی تا قرن 14 | هند - تاریخ - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | مرکز پژوهشی ميراث مکتوب | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1384 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10061AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =964-8700-05-2 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10061 | |||
| کتابخوان همراه نور =10061 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر| جامع التواریخ (ابهام زدایی)}} | |||
'''جامعالتواريخ''' اثر [[رشیدالدین فضلالله|رشيدالدين فضلالله همدانى]]، يكى از معظمترين و درخور توجهترين كتابهاى تاريخ و زبان فارسى است و مىتوان گفت، اولين كتاب فارسى بوده كه در حجمى وسيع، با شيوهاى يگانه نوشته شده است. | '''جامعالتواريخ''' اثر [[رشیدالدین فضلالله|رشيدالدين فضلالله همدانى]]، يكى از معظمترين و درخور توجهترين كتابهاى تاريخ و زبان فارسى است و مىتوان گفت، اولين كتاب فارسى بوده كه در حجمى وسيع، با شيوهاى يگانه نوشته شده است. | ||
نگارش اين كتاب كه از سال 702ق به دستور غازان خان- ايلخان مغول- آغاز شد، در سال 710هق. در روزگار «اولجايتو» به پايان رسيد. اين كتاب، به همراه كتاب تاريخ جهانگشا، اثر عطاملك جوينى، از جمله بىبديلترين منابع تاريخ مغول به شمار مىروند، كه دربردارنده اطلاعات بسيار مفيد ادبى، فرهنگى و اجتماعى هستند. در متن كوتاه شدهاى كه پيش رو داريد، | نگارش اين كتاب كه از سال 702ق به دستور غازان خان- ايلخان مغول- آغاز شد، در سال 710هق. در روزگار «اولجايتو» به پايان رسيد. اين كتاب، به همراه كتاب تاريخ جهانگشا، اثر عطاملك جوينى، از جمله بىبديلترين منابع تاريخ مغول به شمار مىروند، كه دربردارنده اطلاعات بسيار مفيد ادبى، فرهنگى و اجتماعى هستند. در متن كوتاه شدهاى كه پيش رو داريد، نویسنده نخست به چگونگى مراحل شكلگيرى و تأليف «جامعالتواريخ» پرداخته و سپس زبان و بيان اين كتاب را مورد بررسى قرار داده و در فرجام با ارايه نمونههايى به مقايسه مواردى از نثر «جامعالتواريخ» و «تاريخ جهانگشا» پرداخته است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
پس از فهرست مندرجات كتاب، پيشگفتارى پيرامون ترجمه تازى تاريخ هند و سند، ترجمه آلمانى تاريخ عالم جامع التواريخ، شناخت نسخهها، چاپهاى جامع التواريخ و منابع كتاب سخن مىگويد. در ادامه تاريخ هند و كشمير در دو قسمت كه قسمت اول در ده فصل و قسمت دوم در بيست فصل ادامه پيدا مىكند. در ادامه آن استدراك و شرح نسخه بدلها ذكر شده و در بخشى واژهها بيان گرديده است و در انتها فهارس كتاب ذكر شده است. | پس از فهرست مندرجات كتاب، پيشگفتارى پيرامون ترجمه تازى تاريخ هند و سند، ترجمه آلمانى تاريخ عالم جامع التواريخ، شناخت نسخهها، چاپهاى جامع التواريخ و منابع كتاب سخن مىگويد. در ادامه تاريخ هند و كشمير در دو قسمت كه قسمت اول در ده فصل و قسمت دوم در بيست فصل ادامه پيدا مىكند. در ادامه آن استدراك و شرح نسخه بدلها ذكر شده و در بخشى واژهها بيان گرديده است و در انتها فهارس كتاب ذكر شده است. | ||
خط ۶۳: | خط ۴۸: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
كتاب سترگ «جامعالتواريخ» حاوى دو جلد بزرگ است، يكى در تاريخ مغول و ديگرى در تاريخ عمومى جهان. اجزاء اين كتاب عبارت است از؛ تواريخ انبيا، خلفا، پادشاهان قديم ايران، ملوك و سلاطين اسلام، اقوام ترك، چينيان، يهود، فرنگ و روم و هند. | كتاب سترگ «جامعالتواريخ» حاوى دو جلد بزرگ است، يكى در تاريخ مغول و ديگرى در تاريخ عمومى جهان. اجزاء اين كتاب عبارت است از؛ تواريخ انبيا، خلفا، پادشاهان قديم ايران، ملوك و سلاطين اسلام، اقوام ترك، چينيان، يهود، فرنگ و روم و هند. | ||
سخن گفتن در باب زبان و بيان «جامعالتواريخ» كارى دشوار است، چرا كه رشيدالدين در تدوين اين اثر دستياران زيادى داشته است، و انجمنى از دانشمندان و نويسندگان را براى اين كار گرد آورده بوده و نمىتوان گفت كه تمامى بخشهاى مختلف آن، زاده قلم رشيدالدين است، هر چند نظارت عاليه آن برعهده خود وى بوده است. | سخن گفتن در باب زبان و بيان «جامعالتواريخ» كارى دشوار است، چرا كه رشيدالدين در تدوين اين اثر دستياران زيادى داشته است، و انجمنى از دانشمندان و نويسندگان را براى اين كار گرد آورده بوده و نمىتوان گفت كه تمامى بخشهاى مختلف آن، زاده قلم رشيدالدين است، هر چند نظارت عاليه آن برعهده خود وى بوده است. | ||
ديگر آنكه از آنجا كه قصد موءلف فراهم آوردن مجموعهاى از تاريخهاى ملل و اقوام گونهگون عالم بوده است، بيشتر قسمتهاى اين كتاب برگرفته از ديگر متون تاريخى است؛ چه به صورت اقتباس و نقل عين عبارات و چه به صورت اختصار و چه با تطويل بيشتر. از اين رو بحث درباره زبان و بيان اين قسمتها نه مربوط به «جامعالتواريخ»، بلكه مربوط به آن منابع خواهد بود. تأثير نثر آن كتابها در جامعالتواريخ به نحو بارزى نمايان است و به همين جهت نثر قسمتهاى مختلف كتاب يكدست نيست و داراى نوسانات زيادى است. و شايد به همين علت، مرحوم بهار هم در مورد خصوصيات | ديگر آنكه از آنجا كه قصد موءلف فراهم آوردن مجموعهاى از تاريخهاى ملل و اقوام گونهگون عالم بوده است، بيشتر قسمتهاى اين كتاب برگرفته از ديگر متون تاريخى است؛ چه به صورت اقتباس و نقل عين عبارات و چه به صورت اختصار و چه با تطويل بيشتر. از اين رو بحث درباره زبان و بيان اين قسمتها نه مربوط به «جامعالتواريخ»، بلكه مربوط به آن منابع خواهد بود. تأثير نثر آن كتابها در جامعالتواريخ به نحو بارزى نمايان است و به همين جهت نثر قسمتهاى مختلف كتاب يكدست نيست و داراى نوسانات زيادى است. و شايد به همين علت، مرحوم بهار هم در مورد خصوصيات سبکی و زبان و بيان «جامعالتواريخ» سكوت اختيار كرده و فقط مىنويسد كه: «جامعالتواريخ به طرز ساده نوشته شده است و در نقل عبارات متكلفانه مورخان قبل از خود؛ مانند عطاملك و غيره، نيز سعى كرده است كه حتىالامكان لغات دشوار و غير مشهور را حذف كند، مگر گاهى كه به ناچار به نقل عين عبارات پرداخته است و اين مورد غلبه ندارد و محدود است.» | ||
درتاريخ هند و اخلاق و آداب و جغرافياى هند از كتب «[[تحقيق ما للهند]]» [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]] و مهاباراتا استفاده شده است. | درتاريخ هند و اخلاق و آداب و جغرافياى هند از كتب «[[تحقيق ما للهند]]» [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]] و مهاباراتا استفاده شده است. | ||
خط ۹۴: | خط ۷۷: | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
فهرست مندرجا كتاب در ابتداى آن و فهارسى چون آيهها، عبارتهاى تازى، اشعار فارسى، شعر تازى، نامهاى كسان، اقوام، شهرها و كتابها در انتهاى كتاب بيان شده است. | |||
== منابع مقاله == | |||
#متن و مقدمه كتاب | |||
#مجله كيهان فرهنگى، خرداد 1383 شماره212 عنوان مقاله: زبان و بيان جامع التواريخ رشيدى، نوشته مهدى ضيايى. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[ترجمه احوال روس و افغانستان و هندوستان]] | |||
[[ترجمه جغرافیای هند]] | |||
[[تاریخ هند]] | |||
[[تشیع در هند]] | |||
[[مطلع انوار: احوال دانشوران شیعه پاکستان و هند]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |