۱۱۸٬۶۸۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'واژه نامه' به 'واژه‌نامه'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'واژه نامه' به 'واژه‌نامه') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR00783J1.jpg | |||
| عنوان =المحيط في اللغة | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد]] (نويسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[ | [[آل ياسين، محمد حسن]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =PJ 6620 /ص2م3 1373 | ||
| موضوع =زبان عربي - واژه‌نامه‌ها | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
| ناشر =عالم الکتب | |||
| مکان نشر =لبنان - بيروت | |||
| سال نشر =مجلد1: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد2: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد3: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد4: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد5: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد6: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد7: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد8: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد9: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد10: 1994م , 1414ق, | |||
مجلد11: 1994م , 1414ق, | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00783AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک = | |||
| تعداد جلد =11 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00783 | |||
| کتابخوان همراه نور =00783 | |||
| کد پدیدآور =00338 | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''المحيط في اللغة''' اثر [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|ابوالقاسم اسماعيل بن عبّاد]]، مشهور به [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عبّاد]] از كتب لغت عرب كه در ده مجلد منتشر شده است. مؤلف سبک خود را برگرفته از [[خلیل بن احمد|خليل بن احمد فراهیدى]] در [[العين]] ذكر كرده است. | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
در ابتداى اثر دو مقدمه از محقق و مؤلف آمده است. مؤلف در تدوين كتاب از شيوه اشتقاقى خليل بهره برده و نوع چينش آن بر حسب ترتيب الفبايى نيست بلكه با توجه به حروف اصلى كلمه و بر طبق مخارج حروف و با محوريت حروف حلقى مرتب شده است، و به بيرونى‌ترين آنها يعنى واژه‌هاى لبى ختم مى‌گردد. وى همچنين گونه‌هاى مختلف يك ماده را استخراج و الفاظ مستعمل و مهمل آن را جدا و معانى هر يك از مستعملات آن را بيان كرده است. | در ابتداى اثر دو مقدمه از محقق و مؤلف آمده است. مؤلف در تدوين كتاب از شيوه اشتقاقى خليل بهره برده و نوع چينش آن بر حسب ترتيب الفبايى نيست بلكه با توجه به حروف اصلى كلمه و بر طبق مخارج حروف و با محوريت حروف حلقى مرتب شده است، و به بيرونى‌ترين آنها يعنى واژه‌هاى لبى ختم مى‌گردد. وى همچنين گونه‌هاى مختلف يك ماده را استخراج و الفاظ مستعمل و مهمل آن را جدا و معانى هر يك از مستعملات آن را بيان كرده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
مقدمه اول كتاب كه مقدمه تحقيقى به قلم [[آل یاسین، محمدحسن|محمدحسن آل ياسين]] است، زندگى مؤلف، روش تحقيق و نسخ خطى مورد استفاده در تحقيق اين اثر را متذكر شده است. | مقدمه اول كتاب كه مقدمه تحقيقى به قلم [[آل یاسین، محمدحسن|محمدحسن آل ياسين]] است، زندگى مؤلف، روش تحقيق و نسخ خطى مورد استفاده در تحقيق اين اثر را متذكر شده است. | ||
مؤلف در مقدمه‌اش به اين مطلب اشاره مى‌كند كه كلام عرب بر چهار قسم است ثنائى، ثلاثى، رباعى و خماسى و براى هر كدام اقسامى ذكر مى‌كند و | مؤلف در مقدمه‌اش به اين مطلب اشاره مى‌كند كه كلام عرب بر چهار قسم است ثنائى، ثلاثى، رباعى و خماسى و براى هر كدام اقسامى ذكر مى‌كند و مثالهایى در نظر مى‌گيرد. سپس كلمه را به صحيح و معتل تقسيم نموده و تعريف هر كدام و اقسام معتل را ذكر مى‌كند. سپس شيوه [[خلیل بن احمد|خليل بن احمد فراهیدى]] را در [[العين]] مورد كنكاش قرار داده و روش خود را شبيه روش مؤلف [[العين]] قرار مى‌دهد. | ||
پس از آن وارد اصل كتاب شده و به ترجمه‌ى واژگانى مى‌پردازد كه لام الفعل آنها حرف عين مى‌باشد، و باب مضاعف و ثلاثى صحيح از اين حرف را در اين جلد بيان مى‌كند. ابن عبّاد كتابش را از حرف حلقى عين آغاز كرده و به حروف لبى و حروف بدون جايگاه (جوف) كتاب را به | پس از آن وارد اصل كتاب شده و به ترجمه‌ى واژگانى مى‌پردازد كه لام الفعل آنها حرف عين مى‌باشد، و باب مضاعف و ثلاثى صحيح از اين حرف را در اين جلد بيان مى‌كند. ابن عبّاد كتابش را از حرف حلقى عين آغاز كرده و به حروف لبى و حروف بدون جايگاه (جوف) كتاب را به پایان مى‌برد، ترتيب كتاب، طبق حروف چنين مى‌باشد: (ع ح ه خ غ-ق ك- ج‌ش ض- صس ز- ط د ت- ظ ذ ث- ر ل ن- ف ب م- و ا ى). وى بعد از هر حرف ابتداء مضاعف آن حرف را ذكر مى‌كند؛ يعنى واژه‌هایى كه دو حرف از حروف آن مشابه باشد. سپس ابواب ثلاثى صحيح و ثلاثى معتل و ابواب لفيف را ذكر مى‌كند و در پایان ابواب رباعى و خماسى بيان شده است. | ||
در ديگر مجلدات كتاب نيز تا جلد دهم به ترتيب واژگان ديگر حروف معنا شده است و جلد يازدهم نيز به فهارس اختصاص دارد. | در ديگر مجلدات كتاب نيز تا جلد دهم به ترتيب واژگان ديگر حروف معنا شده است و جلد يازدهم نيز به فهارس اختصاص دارد. | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== | ||
تحقيق اثر از روى چهار نسخه خطى كتاب انجام شده و اختلاف نسخ در پاورقى آمده است. | تحقيق اثر از روى چهار نسخه خطى كتاب انجام شده و اختلاف نسخ در پاورقى آمده است. | ||
در | در پایان هر يك از مجلدات كتاب، لغات آن جلد به ترتيب حروف الفبا فهرست شده است. در آخرين مجلد كتاب نيز فهارس آيات، احاديث و اقوال ماثوره، امثال، اعلام، اشعار، اماكن و بلدان (شهرها)، لغات و زبانها، مصادر و مراجع، مواد لغوى، و در پایان فهرست فهارس ذكر شده است. | ||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | مقدمه و متن كتاب | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[العين]] | [[العين]] | ||
[[ تهذيب اللغة]] | [[تهذيب اللغة]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | [[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | ||