العروض: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۷ نوامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''العروض''' کتابی آموزشی تألیف جامعة المدنیة العالمیة، همانگونه که از نام کتاب پیداست حاوی سلسله مباحث علم عروض در شعر است. این کتاب در قالبی آموزشی در دوازده درس تألیف شده است.  
'''العروض''' کتابی آموزشی تألیف جامعة المدنیة العالمیة، حاوی سلسله مباحث علم عروض در شعر است و در قالبی آموزشی در دوازده درس تألیف شده است.  


اولین درس کتاب، مدخلی به علم عروض است. علم عروض و قافیه علمی است که نه فقط در این زمان بلکه در طول دوران بر بسیاری از محققین دشوار بوده است. نویسنده با این مقدمه به انصراف اصعمی از تصمیم به فراگیری علم عروض نزد خلیل بن احمد فراهیدی و انصراف از آن به دلیل مقدمات و کثرت اصطلاحات آن سخن گفته است.<ref>ر.ک: تمهید، ص9</ref>‏ سپس تعریفی از شعر و برخی مصطلحات شعری و عروض و مصطلحات آن ارائه کرده  است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص21-14</ref>‏  
اولین درس، مدخلی به علم عروض است. علم عروض و قافیه علمی است که نه فقط در این زمان بلکه در طول دوران بر بسیاری از دانش‌پژوهان دشوار بوده است. نویسنده با این مقدمه به انصراف اصعمی از تصمیم به فراگیری علم عروض نزد خلیل بن احمد فراهیدی و انصراف از آن به دلیل مقدمات و کثرت اصطلاحات آن سخن گفته است.<ref>ر.ک: تمهید، ص9</ref>‏ سپس تعریفی از شعر و برخی مصطلحات شعری و عروض و مصطلحات آن ارائه کرده  است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص21-14</ref>‏  


مباحث کتاب را می‌توان در دو بخش دسته‌بندی کرد: بخش اول تا درس نهم به علم عروض اختصاص یافته است. سه درس آخر نیز به مباحث «قافیه» مرتبت است. در درس دوم از تفعیلات عروضیه که اجزای بحرهای شعری هستند بحث شده که تعداد آنها ده تاست و به دو بخش اصول و فروع تقسیم می‌شود.<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>‏ علل در علم عروض بدین معناست که اگر در بیت اول یک قصیده علتی چه به حالت زیادت و چه نقصان، ایجاد شود باید در همه ابیات ایجاد گردد.<ref>ر.ک: همان، ص55</ref>‏   
مباحث کتاب را می‌توان در دو بخش دسته‌بندی کرد: بخش اول تا درس نهم به علم عروض اختصاص یافته است. سه درس آخر نیز به مباحث «قافیه» مرتبط است. در درس دوم از تفعیلات عروضیه که اجزای بحرهای شعری هستند بحث شده که تعداد آنها ده تاست و به دو بخش اصول و فروع تقسیم می‌شود.<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>‏ علل در علم عروض بدین معناست که اگر در بیت اول یک قصیده علتی چه به حالت زیادت و چه نقصان، ایجاد شود باید در همه ابیات ایجاد گردد.<ref>ر.ک: همان، ص55</ref>‏   


بحر شعری به این دلیل بحر گفته می‌شود که وسعت و انبساط دارد؛ و در عروض وزن شعری کمیت زیادی از شعر عربی را شامل می‌شود یا اینکه مقدار لایتناهی از شعر به آن موزون می‌شود؛ مانند دریایی که مقدار بی‌نهایتی از آب را دربر دارد. خلیل بن احمد به پانزده بحر اشاره کرده و شاگردش اخفش نیز بحر «متدارک» را به آن افزوده است.<ref>ر.ک: همان، ص123</ref>‏ ابوالعلاء معری معتقد است که بیشتر اشعار عرب از بحور طویل و بسیط و کامل است. نویسنده نیز این سخن را صحیح و استقراء را نیز موافق آن دانسته است.<ref>ر.ک: همان، ص334</ref>‏
بحر شعری به این دلیل بحر گفته می‌شود که وسعت و انبساط دارد؛ و در عروض وزن شعری کمیت زیادی از شعر عربی را شامل می‌شود یا اینکه مقدار لایتناهی از شعر به آن موزون می‌شود؛ مانند دریایی که مقدار بی‌نهایتی از آب را دربر دارد. خلیل بن احمد به پانزده بحر اشاره کرده و شاگردش اخفش نیز بحر «متدارک» را به آن افزوده است.<ref>ر.ک: همان، ص123</ref>‏ ابوالعلاء معری معتقد است که بیشتر اشعار عرب از بحور طویل و بسیط و کامل است. نویسنده نیز این سخن را صحیح و استقراء را نیز موافق آن دانسته است.<ref>ر.ک: همان، ص334</ref>‏
خط ۳۴: خط ۳۴:
در بخشی از مباحث انتهایی عروض به فنون هفت‌گانه‌ای اشاره شده که مولدون تأسیس کرده‌اند؛ از آن جمله است سلسله که شعری است با پیدایش مجهول و شهرت و انتشار اندک.<ref>ر.ک: همان، ص341</ref>‏
در بخشی از مباحث انتهایی عروض به فنون هفت‌گانه‌ای اشاره شده که مولدون تأسیس کرده‌اند؛ از آن جمله است سلسله که شعری است با پیدایش مجهول و شهرت و انتشار اندک.<ref>ر.ک: همان، ص341</ref>‏


علما، قوافی را به اعتبار حرف روی به دو قسم مطلقه و مقیده تقسیم کرده‌اند؛ مطلقه آن است که حرف روی در آن متحرک باشد. این قسم در شعر عربی غلبه دارد و مشتمل بر شش صورت است. در قافیه مقیده نیز حرف روی ساکن است و سه صورت دارد<ref>ر.ک: همان، ص 405 و 411</ref>‏  
علما، قوافی را به اعتبار حرف روی به دو قسم مطلقه و مقیده تقسیم کرده‌اند؛ مطلقه آن است که حرف روی در آن متحرک باشد. این قسم در شعر عربی غلبه دارد و مشتمل بر شش صورت است. در قافیه مقیده نیز حرف روی ساکن است و سه صورت دارد<ref>ر.ک: همان، ص 405 و 411</ref>‏
 


==پانویس==
==پانویس==
خط ۴۶: خط ۴۷:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات شهریور 01 موسوی]]
[[رده:مقالات شهریور 01 موسوی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
۱٬۵۹۳

ویرایش