درر الأحاديث النبوية بالأسانيد اليحيوية: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR31380J1.jpg | عنوان =درر الأحاديث النبوية بالأسانيد...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)') |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
[[عزي، عبدالله بن حمود]] (محقق) | [[عزي، عبدالله بن حمود]] (محقق) | ||
[[ | [[هادی الی الحق، یحیی بن حسین]] (راوي) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 142/5 /ه2د4 | | کد کنگره =BP 142/5 /ه2د4 | ||
| موضوع =احاديث زيدي - قرن 3 ق. | | موضوع =احاديث زيدي - قرن 3 ق. | ||
محمد (ص)، پيامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - احاديث | محمد(ص)، پيامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - احاديث | ||
| ناشر =مؤسسة الإمام زيد بن علي الثقافية | | ناشر =مؤسسة الإمام زيد بن علي الثقافية | ||
| مکان نشر =اردن - عمان | | مکان نشر =اردن - عمان | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =31380 | ||
| کتابخوان همراه نور =31380 | |||
| کد پدیدآور =19976 | | کد پدیدآور =19976 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۱: | ||
}} | }} | ||
'''درر الأحاديث النبوية بالأسانيد اليحيوية'''، کتابی است منسوب به امام الهادي‌إلی‌الحق یحیی بن حسین بن قاسم رسّی که توسط قاضی عبدالله محمد بن حمزة بن ابی‌نجم | '''درر الأحاديث النبوية بالأسانيد اليحيوية'''، کتابی است منسوب به [[هادی الی الحق، یحیی بن حسین|امام الهادي‌إلی‌الحق یحیی بن حسین بن قاسم رسّی]] که توسط [[نجم صعدی، عبدالله محمد|قاضی عبدالله محمد بن حمزة بن ابی‌نجم صعدی]]، گردآوری شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۷: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه نخست، به مهم‌ترین اهداف مؤسسه فرهنگی امام زید بن علی اشاره شده<ref>ر.ک: مقدمه اول، صفحه الف - ج</ref> و در مقدمه دوم، ابتدا به تشریح روش اهل‌بیت(ع) در حدیث<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص7</ref> و قواعد اهل‌بیت در کیفیت قبول احادیث پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص9</ref> و سپس، ضمن تعریف کتاب حاضر<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>، به معرفی گردآورنده آن<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>، توثیق نسبت کتاب به او<ref>ر.ک: همان، ص22</ref> و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص24</ref>. | در مقدمه نخست، به مهم‌ترین اهداف مؤسسه فرهنگی امام زید بن علی اشاره شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26511/1/1 ر.ک: مقدمه اول، صفحه الف - ج]</ref> و در مقدمه دوم، ابتدا به تشریح روش اهل‌بیت(ع) در حدیث<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26511/1/7 ر.ک: مقدمه دوم، ص7]</ref> و قواعد اهل‌بیت در کیفیت قبول احادیث پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26511/1/9 ر.ک: همان، ص9]</ref> و سپس، ضمن تعریف کتاب حاضر<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26511/1/18 ر.ک: همان، ص18]</ref>، به معرفی گردآورنده آن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26511/1/20 ر.ک: همان، ص20]</ref>، توثیق نسبت کتاب به او<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26511/1/22 ر.ک: همان، ص22]</ref> و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/26511/1/24 ر.ک: همان، ص24]</ref>. | ||
اثر حاضر، از جمله کتب معتبر حدیث زیدیه است که در مدارس علوم دینی آنان تدریس می‌شود و دربرگیرنده اغلب احادیثی است که امام هادی یحیی بن حسین در کتاب «الأحكام»، آنها را ذکر کرده است<ref>ر.ک: موسوی‌نژاد، سید علی، ص169</ref>. | اثر حاضر، از جمله کتب معتبر حدیث زیدیه است که در مدارس علوم دینی آنان تدریس می‌شود و دربرگیرنده اغلب احادیثی است که امام هادی یحیی بن حسین در کتاب «الأحكام»، آنها را ذکر کرده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/165/169 ر.ک: موسوی‌نژاد، سید علی، ص169]</ref>. | ||
گردآورده کتاب، از علمای زیدی یمنی است. وی در این کتاب، مجموعه احادیثی را از خلال آثار امام «الهادي‌إلی‌الحق» که حدوداً ۲۲ کتاب می‌شود، در یک مجموعه گردآوری و به یک مجموعه حدیثی تبدیل کرده است. پس دربردارنده مجموعه احادیثی است که الهادي‌إلی‌الحق در آثار مختلفش از جمله کتاب «الأحكام» به آنها استناد کرده است؛ بنابراین، کتاب شامل مجموعه‌ای از احادیث است که یحیی، در آثار خود از پدر و جدش نقل کرده است<ref>ر.ک: بی‌نام</ref>. | گردآورده کتاب، از علمای زیدی یمنی است. وی در این کتاب، مجموعه احادیثی را از خلال آثار امام «الهادي‌إلی‌الحق» که حدوداً ۲۲ کتاب می‌شود، در یک مجموعه گردآوری و به یک مجموعه حدیثی تبدیل کرده است. پس دربردارنده مجموعه احادیثی است که الهادي‌إلی‌الحق در آثار مختلفش از جمله کتاب «الأحكام» به آنها استناد کرده است؛ بنابراین، کتاب شامل مجموعه‌ای از احادیث است که یحیی، در آثار خود از پدر و جدش نقل کرده است<ref>[http://toumar.info/fa/note/%D9%85%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D9%8A-%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%87/ ر.ک: بی‌نام]</ref>. | ||
یکی از ویژگی‌هایی که در این دیده کتاب می‌شود، این است که گردآورنده، در پایان کتاب، تکمله‌ای را از خود اضافه کرده و تعدادی حدیث را آورده که بین زیدیه رواج داشته و جزء روایات یحیی نیست، بلکه افزوده‌های خود اوست که خصوصاً دربردارنده مجموعه احادیثی است که می‌خواهد حقانیت الهادي‌إلی‌الحق و امامت زیدی یمن را اثبات کند. این تکمله اهمیت زیادی دارد. گاهی احادیث خیلی جالبی - البته جالب از نظر یک پژوهشگر - در این تکمله پیدا می‌شود. از جمله آنها: «سيأتی رجل من أهل بيتي اسمه اسم نبي يملأ الأرض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا» و اسم نبی، یعنی یحیی و با استناد به این حدیث می‌خواهد ثابت کند که الهادي‌إلی‌الحق یحیی بن | یکی از ویژگی‌هایی که در این دیده کتاب می‌شود، این است که گردآورنده، در پایان کتاب، تکمله‌ای را از خود اضافه کرده و تعدادی حدیث را آورده که بین زیدیه رواج داشته و جزء روایات یحیی نیست، بلکه افزوده‌های خود اوست که خصوصاً دربردارنده مجموعه احادیثی است که می‌خواهد حقانیت الهادي‌إلی‌الحق و امامت زیدی یمن را اثبات کند. این تکمله اهمیت زیادی دارد. گاهی احادیث خیلی جالبی - البته جالب از نظر یک پژوهشگر - در این تکمله پیدا می‌شود. از جمله آنها: «سيأتی رجل من أهل بيتي اسمه اسم نبي يملأ الأرض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا» و اسم نبی، یعنی یحیی و با استناد به این حدیث می‌خواهد ثابت کند که [[هادی الی الحق، یحیی بن حسین|الهادي‌إلی‌الحق یحیی بن حسین]]، همان مهدی موعود است. در‌حالی‌که در متون مختلف آمده است: «سيأتي رجل من بعدي اسمه اسمي و اسم أبيه اسم ابني» یا «و اسم أبيه اسم أبي»<ref>[http://toumar.info/fa/note/%D9%85%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D9%8A-%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%87/ ر.ک: همان]</ref>. | ||
ابن صعده سعی کرده با تحریف این حدیث به قضیه بنیان‌گذاری امامت زیدیه در یمن توسط الهادي‌إلی‌الحق، مشروعیت بدهد و آن را حل کند. البته بعد از الهادي‌إلی‌الحق، این حدیث به شکل دیگری مورد استفاده قرار گرفته است. در منابع اهل سنت، شاید در کتاب «الفردوس» دیلمی، حدیثی به این مضمون آمده است که: «سيأتي رجل من بعدي اسمه اسمي و اسم أبيه اسم نبي» که عبارت «اسمه اسمي» را دارد، ولی «و اسم أبيه اسم نبي» را اضافه دارد و احتمالاً همین حدیث است که ابن صعده از آن استفاده کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ابن صعده سعی کرده با تحریف این حدیث به قضیه بنیان‌گذاری امامت زیدیه در یمن توسط الهادي‌إلی‌الحق، مشروعیت بدهد و آن را حل کند. البته بعد از الهادي‌إلی‌الحق، این حدیث به شکل دیگری مورد استفاده قرار گرفته است. در منابع اهل سنت، شاید در کتاب «الفردوس» دیلمی، حدیثی به این مضمون آمده است که: «سيأتي رجل من بعدي اسمه اسمي و اسم أبيه اسم نبي» که عبارت «اسمه اسمي» را دارد، ولی «و اسم أبيه اسم نبي» را اضافه دارد و احتمالاً همین حدیث است که ابن صعده از آن استفاده کرده است<ref>[http://toumar.info/fa/note/%D9%85%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D9%8A-%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%87/ ر.ک: همان]</ref>. | ||
در خاتمه نیز شرح حال امام هادی یحیی بن حسین فضایل او، دانشش، وفات و قبرش به قلم قاضی ابونجم آمده و در نهایت دو روایت دیگر از امام هادی یحیی بن حسین را در فضیلت زیارت اهل‌بیت اضافه کرده است که در مجموع تعداد روایات این کتاب را به عدد 395 می‌رساند<ref>ر.ک: موسوی‌نژاد، سید علی، ص169</ref>. | در خاتمه نیز شرح حال [[هادی الی الحق، یحیی بن حسین|امام هادی یحیی بن حسین]] فضایل او، دانشش، وفات و قبرش به قلم قاضی ابونجم آمده و در نهایت دو روایت دیگر از امام هادی یحیی بن حسین را در فضیلت زیارت اهل‌بیت اضافه کرده است که در مجموع تعداد روایات این کتاب را به عدد 395 می‌رساند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/165/169 ر.ک: موسوی‌نژاد، سید علی، ص169]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
این کتاب که پیش از این چند بار به کوشش یحیی عبدالکریم فضیل (1332-1412ق)، در بیروت و صنعا به چاپ رسیده بود، در سال 2002م/1422ق، با تحقیقی جدید در 182 صفحه، به کوشش عبدالله بن حمود | این کتاب که پیش از این چند بار به کوشش یحیی عبدالکریم فضیل (1332-1412ق)، در بیروت و صنعا به چاپ رسیده بود، در سال 2002م/1422ق، با تحقیقی جدید در 182 صفحه، به کوشش [[عزي، عبدالله بن حمود|عبدالله بن حمود عزی]]، تجدید چاپ شده است. این چاپ با مقدمه ناشر کتاب، مؤسسه فرهنگی امام زید بن علی(ع)، آغاز می‌شود. مقدمه دیگر آن، از محقق کتاب است که در آن مطالب سودمندی در‌باره حدیث زیدیه، شرح حال گردآورنده و سند کتاب به وی، ارائه کرده است. همچنین مقدمه دیگری از امام المتوكل‌علی‌الله اسماعیل بن قاسم (1019-1087ق) و مقدمه چهارمی از گردآورنده کتاب، قاضی ابونجم، به آن افزوده شده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
فهرست آیات، احادیث و محتویات، در انتهای کتاب جای گرفته و در پاورقی‌ها، توضیحاتی پیرامون برخی از مطالب متن، ارائه شده است. | فهرست آیات، احادیث و محتویات، در انتهای کتاب جای گرفته و در پاورقی‌ها، توضیحاتی پیرامون برخی از مطالب متن، ارائه شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# موسوی‌نژاد، سید علی، «کتاب‌های حدیثی منتشرشده از زیدیه (1)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: علوم حدیث، پاییز 1381، شماره | #[[:noormags:1365|موسوی‌نژاد، سید علی، «کتاب‌های حدیثی منتشرشده از زیدیه (1)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: علوم حدیث، پاییز 1381، شماره 25]]. | ||
# [http://toumar.info/fa/note/%D9%85%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D9%8A-%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%87/ بی‌نام، برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی «طومار اندیشه»، شنبه 11 اسفندماه 1397]، | |||
# | |||
http://toumar.info/fa/note/%D9%85%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D9%8A-%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%87/ | |||
==وابسته‌ها== | |||
== وابسته‌ها == | {{وابسته‌ها}} | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: | [[رده:حدیث]] | ||
[[رده: | [[رده:متون احادیث]] | ||
[[رده: | [[رده:خطب، کلمات و مکاتیب رسول]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۸
| درر الأحاديث النبوية بالأسانيد اليحيوية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نجم صعدي، عبدالله محمد (نويسنده)
عزي، عبدالله بن حمود (محقق) هادی الی الحق، یحیی بن حسین (راوي) |
| ناشر | مؤسسة الإمام زيد بن علي الثقافية |
| مکان نشر | اردن - عمان |
| سال نشر | مجلد1: 2002م , 1422ق, |
| موضوع | احاديث زيدي - قرن 3 ق. محمد(ص)، پيامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - احاديث |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 142/5 /ه2د4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
درر الأحاديث النبوية بالأسانيد اليحيوية، کتابی است منسوب به امام الهادي‌إلی‌الحق یحیی بن حسین بن قاسم رسّی که توسط قاضی عبدالله محمد بن حمزة بن ابی‌نجم صعدی، گردآوری شده است.
ساختار
کتاب با دو مقدمه از مؤسسه فرهنگی امام زید بن علی و محقق آغاز شده است. کتاب دارای بیست باب است که عناوین آنها عبارت است از: زهد، محاسن اخلاق، فضیلت پیامبر و اهل‌بیت و شیعیان، فضیلت جمعه، طهارت، نماز، زکات، روزه، حج، مرگ و جنائز، ازدواج، طلاق، جهاد، تجارت، پرهیز از میگساری و منکرات، ذبائح، خوردنی‌ها و آداب آن، قضاوت، وصیت و سیر.
گزارش محتوا
در مقدمه نخست، به مهم‌ترین اهداف مؤسسه فرهنگی امام زید بن علی اشاره شده[۱] و در مقدمه دوم، ابتدا به تشریح روش اهل‌بیت(ع) در حدیث[۲] و قواعد اهل‌بیت در کیفیت قبول احادیث پرداخته شده[۳] و سپس، ضمن تعریف کتاب حاضر[۴]، به معرفی گردآورنده آن[۵]، توثیق نسبت کتاب به او[۶] و اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، پرداخته شده است[۷].
اثر حاضر، از جمله کتب معتبر حدیث زیدیه است که در مدارس علوم دینی آنان تدریس می‌شود و دربرگیرنده اغلب احادیثی است که امام هادی یحیی بن حسین در کتاب «الأحكام»، آنها را ذکر کرده است[۸].
گردآورده کتاب، از علمای زیدی یمنی است. وی در این کتاب، مجموعه احادیثی را از خلال آثار امام «الهادي‌إلی‌الحق» که حدوداً ۲۲ کتاب می‌شود، در یک مجموعه گردآوری و به یک مجموعه حدیثی تبدیل کرده است. پس دربردارنده مجموعه احادیثی است که الهادي‌إلی‌الحق در آثار مختلفش از جمله کتاب «الأحكام» به آنها استناد کرده است؛ بنابراین، کتاب شامل مجموعه‌ای از احادیث است که یحیی، در آثار خود از پدر و جدش نقل کرده است[۹].
یکی از ویژگی‌هایی که در این دیده کتاب می‌شود، این است که گردآورنده، در پایان کتاب، تکمله‌ای را از خود اضافه کرده و تعدادی حدیث را آورده که بین زیدیه رواج داشته و جزء روایات یحیی نیست، بلکه افزوده‌های خود اوست که خصوصاً دربردارنده مجموعه احادیثی است که می‌خواهد حقانیت الهادي‌إلی‌الحق و امامت زیدی یمن را اثبات کند. این تکمله اهمیت زیادی دارد. گاهی احادیث خیلی جالبی - البته جالب از نظر یک پژوهشگر - در این تکمله پیدا می‌شود. از جمله آنها: «سيأتی رجل من أهل بيتي اسمه اسم نبي يملأ الأرض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا» و اسم نبی، یعنی یحیی و با استناد به این حدیث می‌خواهد ثابت کند که الهادي‌إلی‌الحق یحیی بن حسین، همان مهدی موعود است. در‌حالی‌که در متون مختلف آمده است: «سيأتي رجل من بعدي اسمه اسمي و اسم أبيه اسم ابني» یا «و اسم أبيه اسم أبي»[۱۰].
ابن صعده سعی کرده با تحریف این حدیث به قضیه بنیان‌گذاری امامت زیدیه در یمن توسط الهادي‌إلی‌الحق، مشروعیت بدهد و آن را حل کند. البته بعد از الهادي‌إلی‌الحق، این حدیث به شکل دیگری مورد استفاده قرار گرفته است. در منابع اهل سنت، شاید در کتاب «الفردوس» دیلمی، حدیثی به این مضمون آمده است که: «سيأتي رجل من بعدي اسمه اسمي و اسم أبيه اسم نبي» که عبارت «اسمه اسمي» را دارد، ولی «و اسم أبيه اسم نبي» را اضافه دارد و احتمالاً همین حدیث است که ابن صعده از آن استفاده کرده است[۱۱].
در خاتمه نیز شرح حال امام هادی یحیی بن حسین فضایل او، دانشش، وفات و قبرش به قلم قاضی ابونجم آمده و در نهایت دو روایت دیگر از امام هادی یحیی بن حسین را در فضیلت زیارت اهل‌بیت اضافه کرده است که در مجموع تعداد روایات این کتاب را به عدد 395 می‌رساند[۱۲].
وضعیت کتاب
این کتاب که پیش از این چند بار به کوشش یحیی عبدالکریم فضیل (1332-1412ق)، در بیروت و صنعا به چاپ رسیده بود، در سال 2002م/1422ق، با تحقیقی جدید در 182 صفحه، به کوشش عبدالله بن حمود عزی، تجدید چاپ شده است. این چاپ با مقدمه ناشر کتاب، مؤسسه فرهنگی امام زید بن علی(ع)، آغاز می‌شود. مقدمه دیگر آن، از محقق کتاب است که در آن مطالب سودمندی در‌باره حدیث زیدیه، شرح حال گردآورنده و سند کتاب به وی، ارائه کرده است. همچنین مقدمه دیگری از امام المتوكل‌علی‌الله اسماعیل بن قاسم (1019-1087ق) و مقدمه چهارمی از گردآورنده کتاب، قاضی ابونجم، به آن افزوده شده است[۱۳].
فهرست آیات، احادیث و محتویات، در انتهای کتاب جای گرفته و در پاورقی‌ها، توضیحاتی پیرامون برخی از مطالب متن، ارائه شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- موسوی‌نژاد، سید علی، «کتاب‌های حدیثی منتشرشده از زیدیه (1)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: علوم حدیث، پاییز 1381، شماره 25.
- بی‌نام، برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی «طومار اندیشه»، شنبه 11 اسفندماه 1397،