أخبار الأذکياء: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''اخبار الاذکیاء''' تألیف ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن جوزی (598-508ق)، مشتمل بر مجموعه ارزشمندی از سخنان حکیمانه و جالب اقشار مختلف مردم از انبیا و علما و دانشمندان گرفته تا مردم عادی است که در ابواب مختلف دسته‌بندی شده است. تحقیق کتاب توسط دانی بن منیر آل زهوی انجام شده است.  
'''اخبار الاذکیاء''' تألیف ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن جوزی (597-508ق)، مشتمل بر مجموعه ارزشمندی از سخنان حکیمانه و جالب اقشار مختلف مردم از انبیا و علما و دانشمندان گرفته تا مردم عادی است که در ابواب مختلف دسته‌بندی‌شده است. تحقیق کتاب توسط دانی بن منیر آل زهوی انجام‌شده است.


کتاب مشتمل بر مقدمه نویسنده و 33 باب است. محقق اثر عبارات کتاب را در 682 شماره دسته‌بندی کرده است.  
کتاب مشتمل بر مقدمه نویسنده و 33 باب است. محقق اثر عبارات کتاب را در 682 شماره دسته‌بندی کرده است.


نویسنده در مقدمه کتاب چنین می‌نویسد: «اما بعد، والاترین موهبات، موهبت عقل است؛ چراکه وسیله تحصیل معرفت الهی است و به‌وسیله آن مصالح تنظیم، عواقب لحاظ، غوامض فهم و فضائل جمع می‌شود. و چون عقلاء در موهبت عقل متفاوت و در تحصیل تجارب و علم مختلف هستند، دوست داشتم که کتابی در اخبار اذکیاء که فراست ایشان قوی و ذکاوت آنها به جهت قوه جوهری عقولشان روشن است، گردآورم. در این کار سه هدف داشتم: اول شناخت توان اذکیاء با ذکر احوالاتشان؛ دوم پیوند عقول شنوندگان -اگر استعدادی برای نیل به آن مرتبه داشته باشند- چراکه دیدن عقلاء و همنشینی با ایشان برای خردمندان مفید است، پس شنیدن اخبار آنها نیز همانند دیدن ایشان است و سوم ادب شدن خود بزرگ‌بین، هنگامیه اخبار کسی که پیروی از او برایش سخت است را می‌شنود.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص5</ref>
ابن جوزی در مقدمه می‌نویسد: اما بعد، والاترین موهبات، موهبت عقل است؛ چراکه وسیله تحصیل معرفت الهی است و به‌وسیله آن مصالح تنظیم، عواقب لحاظ، غوامض فهم و فضائل جمع می‌شود. و چون عقلا در موهبت عقل متفاوت و در تحصیل تجارب و علم مختلف هستند، دوست داشتم که کتابی در اخبار اذکیا که فراست ایشان قوی و ذکاوت آن‌ها به جهت قوه جوهری عقولشان روشن است، گرد آورم. در این کار سه هدف داشتم: اول شناخت توان اذکیا با ذکر احوالاتشان؛ دوم بارورکردن عقول شنوندگان -اگر استعدادی برای نیل به آن مرتبه داشته باشند- چراکه دیدن عقلا و هم‌نشینی با ایشان برای خردمندان مفید است، پس شنیدن اخبار آن‌ها نیز همانند دیدن ایشان است و سوم ادب شدن خودبزرگ‌بین، هنگامی‌که اخبار کسی که پیروی از او برایش سخت است را می‌شنود.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص5</ref>


ابن جوزی در ابواب اولیه کتاب از فضیلت و ماهیت عقل و معنای ذهن و ذکاوت سخن گفته است. از دیدگاه او نشانه‌های ذکاوت بر دو قسم است: حکما از جهت صورت، اخلاق معتدل و بنیه متناسب و از جهت معنا و افعال سکوت و سکون و مانند آن را دلیل بر ذکاوت می‌دانند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17</ref>‏  
ابن جوزی در ابواب اولیه کتاب از فضیلت و ماهیت عقل و معنای ذهن و ذکاوت سخن گفته است. از دیدگاه او نشانه‌های ذکاوت بر دو قسم است: حکما، از جهت صورت، اخلاق معتدل و بنیه متناسب و از جهت معنا و افعال سکوت و سکون و مانند آن را دلیل بر ذکاوت می‌دانند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17</ref>‏
 
او از گفته‌های هوشمندانه انبیاء و امت‌های گذشته نقل کرده و عباراتی را ذکر کرده که حکایت از ذکاوت پیامبر اسلام(ص) و خلفا و همچنین سلاطین و امراء و قضات و فقها و عباد و زهاد دارد. همچنین در بابی از کتاب ضرب المثل‌های عربی و حکمت‌هایی که از زبان حیوانات نقل شده گردآمده است.<ref>ر.ک: همان، ص218</ref>‏ و در باب دیگر حکایت‌هایی که از زیرکی کودکان اشاره دارد مطرح شده است.<ref>ر.ک: همان، ص183</ref>‏
او از گفته‌های هوشمندانه انبیاء و امت‌های گذشته نقل کرده و عباراتی را ذکر کرده که حکایت از ذکاوت پیامبر اسلام(ص) و خلفا و همچنین سلاطین و امراء و قضات و فقها و عباد و زهاد دارد. همچنین در بابی از کتاب ضرب‌المثل‌های عربی و حکمت‌هایی که از زبان حیوانات نقل‌شده گردآمده است.<ref>ر.ک: همان، ص218</ref>‏ و در باب دیگر حکایت‌هایی که از زیرکی کودکان اشاره دارد مطرح‌شده است.<ref>ر.ک: همان، ص183</ref>‏
 
اذکیاء همیشه در بین دانشمندان و نخبگان نبوده‌اند بلکه گاه سخنان عوام و مردم عادی حکایت از زیرکی ایشان دارد؛ به عنوان مثال در شماره 394 چنین آمده است: ادیبی به دوستش گفت: به خداوند سوگند که تو بوستان دنیا هستی، و دوستش به او گفت: تو نیز نهری هستی که آن بستان از آن سیراب می‌شود.<ref>ر.ک: همان، ص136</ref>‏
اذکیا همیشه در بین دانشمندان و نخبگان نبوده‌اند بلکه گاه سخنان عوام و مردم عادی حکایت از زیرکی ایشان دارد؛ به‌عنوان‌مثال در شماره 394 چنین آمده است: ادیبی به دوستش گفت: به خداوند سوگند که تو بوستان دنیا هستی و دوستش به او گفت: تو نیز نهری هستی که آن بوستان از آن سیراب می‌شود.<ref>ر.ک: همان، ص136</ref>‏


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۴۷: خط ۴۷:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات مرداد 01 موسوی]]
[[رده:مقالات مرداد 01 موسوی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]  
[[رده:مقالات بازبینی شده1]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
۶۷۶

ویرایش