نضرة الإغريض في نصرة القريض: تفاوت میان نسخه‌ها

[[ابن حاجب الدار، مظفر بن فضل]] (نويسنده)

| تعداد جلد =1

شارح، معتقد است كه با تدبر و نگاه دقيق به مباحث كتاب، مى‌توان به اين نكته پى برد كه نويسنده شديداً تحث تأثير «ابن رشيق» در كتاب «العمدة» مى‌باشد، زيرا ابواب كتاب، تماماً در «العمدة» آمده و اسلوب، شواهد و حكايات ذكر شده در هر دو كتاب، همانند يك‌ديگر است. به اعتقاد وى، حتى مى‌توان چنين ادعا كرد كه كتاب مظفر، تلخيص كتاب ابن رشيق مى‌باشد.

اسلوب پى در پى آوردن مطالب و تنظيم و تقرير مباحث و دسته‌بندى كردن آنها، در نزد مؤلف، بر اسلوب اشكال و مناقشه، غلبه دارد؛ بدين معنا كه وى اكثرا به نقل و روايت اشعار ديگران(كه گاه، سبک و فاقد ويژگى‌هاى شعر خوب است)، بسنده نموده و نقد يا اشكالى بر آنها وارد نكرده است.

 

 

در مقدمه شارح، پس از بيان شرح حال مختصرى از نويسنده، به عناوين فصول، ارزش و اهميت كتاب، ويژگى‌هاى آن، مصادر مورد استفاده نويسنده و نسخ موجود كتاب، اشاره شده است.

فصل اول، در رابطه با وصف، احكام، احوال و اقسام شعر مى‌باشد. نويسنده، در ابتدا، پيرامون اشتقاق لفظ شعر و علت تسميه آن به «القريض» بحث نموده و شعر را به «الفاظ منظومى كه دلالت بر معانى مفهومى دارند» و «الفاظ منضودى كه دلالت بر معانى مقصود مى‌نمايند»، تعريف كرده است.

شمول و گستردگى مباحث مطرح شده در اين فصل و نيز پرداختن نويسنده به تمام آنچه در فهم و درك زيبايى‌هاى شعر عربى از جمله حد شعر، عروض، قافيه، عيوب، جوازات، ضروريات شعر و... لازم است، باعث غنا و ارزش‌مندى هرچه بيشتر كتاب گرديده است؛ به‌گونه‌اى كه مى‌توان اين فصل را كتابى مستقل در نظر گرفت.

نويسنده، از شواهد شعرى فراوانى كه از شعراى بزرگى همچون امرؤ القيس، المتنبى، طرفه، ابوتمام، زهير، فرزدق، اعشى، نابغه، جرير، حسان، عنتره، ابونواس و... مى‌باشند، استفاده شايانى نموده است.

از جمله مصادر و منابع مهمى كه نويسنده، در تدوين اثر خويش از آنها بهره برده است(بعد از كتاب «العمدة» ابن رشيق)، مى‌توان از كتاب «نقد الشعر» قدامه، «حلية المحاضرة» حاتمى و «عيار الشعر» [[ابن طباطبا علوی اصفهانی، ابراهیم بن ناصر|ابن طباطبا]] نام برد.