دراسات في البلاغة العربية

دراسات في البلاغة العربية
پدیدآوران	علام، عبدالعاطی غریب (نویسنده)
ناشر	جامعة قاريونس
مکان نشر	لیبی - بنغازی
سال نشر	1997م.
چاپ	چاپ یکم
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏ع8د4 / 2028 PJA

دراسات في البلاغة العربية، اثر عبدالعاطی غریب علام، پژوهشی است در علم بلاغت، حول محور نظریه «نظم» عبدالقاهر جرجانی و سایر موضوعات و مباحث مرتبط با آن.

کتاب حاضر، مطالعه و پژوهشی است پیرامون برخی از مباحث و موضوعات بلاغت در زبان عربی که مورد توجه هر محقق و پژوهشگری که علاقه‌مند به تحقیق در زمینه فصاحت قرآن کریم و شناسایی دلایل اعجاز آن می‌باشد، قرار خواهد گرفت؛ چه، قرآن کتابی است که با فصاحت و سبک رفیع خود، اعراب فصیح را به خود خیره کرده و با نظم شگفت‌انگیز خود که دارای بالاترین درجه فصاحت بوده، معجزه کرده است.

نویسنده این تحقیق و پژوهش را با بررسی نظریه «نظم» از دیدگاه عبدالقاهر جرجانی، آغاز نموده است؛ زیرا نظم از نظر او، دارای اهمیت ویژه‌ای بوده و همانند بوته‌ای است که کلمات در آن ذوب شده و معانی با یکدیگر هم‌پوشانی نموده و به یک معنای واحد، تبدیل می‌شوند. همچنان‌که این موضوع، از دیدگاه وی، همان محور اصلی است که بلاغت، حول آن چرخیده و کلام همانند ساختمان و واحد جامعی است که اجزای آن به هم مرتبط بوده و از یکدیگر پشتیبانی کرده و اگر کلمه‌ای را از جای خود برداریم، این ساختمان فرو خواهد ریخت.

علت برگزیده شدن نظریه نظم جرجانی به‌عنوان محور اصلی کتاب حاضر، آن است که وی کسی است که بهترین نظریه و مستندترین دیدگاه و شایسته‌ترین تحقیق، تحلیل و تبیین در این موضوع، به وی نسبت داده شده است.

نویسنده پس از تبیین نظریه نظم از دیدگاه جرجانی، به موضوعات دیگر علم بلاغت که به‌نحوی مرتبط با این موضوع می‌باشند، پرداخته است که از جمله آنها، عبارتند از: تقدیم و تأخیر، تشبیه، علم بدیع و محسنات معنوی (مانند طباق، مقابله، مراعات نظیر، ارصاد، مشاکله، مزاوجه، توریه، مبالغه، حسن تعلیل، مدح شبیه ذم و ذم شبیه مدح) و لفظی (مانند جناس تام و غیر تام و سجع مطرف، مرصع و موازی).

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.