حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۴

حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد

نام	حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد
نام‎های دیگر	حیری نیشابوری، ابی‌عبدالرحمن اسماعیل نیسابوری، ابوعبدالرحمن اسماعیل بن احمد
نام پدر	احمد
متولد	رجب 361 ق
محل تولد	محله حيره نيشابور
رحلت	431 ق
اساتید	ابوطاهر محمد بن خُزَيمه زاهر بن طاهر سرخسى ابوعبدالرحمان سُلَمى
برخی آثار	وجوه القرآن
کد مؤلف	AUTHORCODE03843AUTHORCODE

ابوعبدالرحمن اسماعیل بن احمد ضریر نیشابوری حیری (361-431ق)، مقرى، مفسر، محدّث و فقيه شافعى قرن چهارم و پنجم بوده است.

ولادت

به نوشته خطیب بغدادى كه اطلاعاتش در اين باره از خود حيرى است، حيرى در رجب 361 و احتمالا در محله حيره نيشابور به دنيا آمد. حيرى نابينا بود، لذا در منابع براى او لقب ضرير نيز آورده‌اند.

اساتید

حيرى از عالمان و فقيهان شافعى دوره خود همچون ابوطاهر محمد بن خُزَيمه (متوفى 387)، زاهر بن طاهر سرخسى (متوفى 389)، ابوعبدالرحمان سُلَمى (متوفى 412) استماع حديث كرد. وى در 423 به بغداد سفر كرد و در آنجا احاديثى كه از عالمان و محدّثان خراسانى شنيده بود روايت كرد.

خطیب بغدادى بارها مطالبى از حيرى به نقل از ابوعبدالرحمان سلمى، صاحب «طبقات الصوفية»، نقل كرده است كه حاكى از تمايلات صوفيانه حيرى و تعلق او به مكتب صوفيانه سلمى در خراسان است.

حيرى به قصد سكونت در مكه راهى اين شهر شد، ولى به جهت ناامنى راه مكه از نيمه راه به نيشابور بازگشت. از جمله كتاب‌هايى كه وى در اين سفر همراه خود داشت، صحيح بخارى بود كه آن را از ابوالهيثم محمد بن مكى كُشميهَنى (متوفى 389) سماع كرده بود. خطیب بغدادى در سه مجلس صحيح بخارى را نزد حيرى سماع كرد و فهم و شناخت وى را ستود.

علاوه بر خطیب بغدادى، عبدالغافر فارسى نيز حيرى را ستوده و از آثار او در علوم قرآن و قرائات و ديگر علوم ياد كرده است.

وفات

خطیب بغدادى و فارسى، درگذشت او را اندكى پس از 430 ذكر كرده‌اند.

آثار

از جمله آثار موجود وى، كتاب «وجوه القرآن» است كه محمد عبدوس ستّار آن را به‌عنوان پايان‌نامه دكترى در دانشگاه كيمبريج تصحيح كرده و نجف عرشى آن را بار ديگر بر اساس دو نسخه تصحيح كرده است.

كتاب ديگر حيرى، تفسيرى است با نام «كفاية التفسير» كه كتاب مشهورى بوده است.

حيرى در آغاز «وجوه القرآن» از كتاب‌هاى ديگرش ياد كرده است كه عبارتند از:

الوقوف؛
مثلث الواعظين؛
كتاب التنزيل؛
كتاب معانیأسماء الرب؛
أسماء من نزل فيهم القرآن.

منابع مقاله

برگرفته از دانشنامه جهان اسلام، ج 14، ص534، به قلم محمدكاظم رحمتى.

وابسته‌ها

وجوه القرآن

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
 [[پرونده:NUR03843.jpg|بندانگشتی|حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد
+! نام!! data-type="authorName" |حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‎های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| حیری نیشابوری، ابی عبد الرحمن اسماعیل
+| data-type="authorOtherNames" | حیری نیشابوری، ابی‌عبدالرحمن اسماعیل
-نیسابوری، ابو عبد الرحمن اسماعیل بن احمد
+نیسابوری، ابوعبدالرحمن اسماعیل بن احمد
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |احمد
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|
+| data-type="authorbirthDate" |رجب 361 ق
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |محله حيره نيشابور
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|431 هـ.ق
+| data-type="authorDeathDate" |431 ق
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |ابوطاهر محمد بن خُزَيمه
+زاهر بن طاهر سرخسى
+[[سلمی، محمد بن حسین|ابوعبدالرحمان سُلَمى]]
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
+| data-type="authorWritings" |[[وجوه القرآن]]
-|-class='articleCode'
+|- class="articleCode"
-|کد مولف
+|کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE3843AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE03843AUTHORCODE
 |}
 </div>
+'''[[حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد|ابوعبدالرحمن اسماعیل بن احمد ضریر نیشابوری حیری]]''' (361-431ق)، مقرى، مفسر، محدّث و فقيه شافعى قرن چهارم و پنجم بوده است.
-«حيرى، ابوعبدالرحمان اسماعيل بن احمد»، مقرى، مفسر، محدّث و فقيه شافعى قرن چهارم و پنجم بوده است. به نوشته [[خطيب بغدادى]] كه اطلاعاتش در اين باره از خود حيرى است، حيرى در رجب 361 و احتمالا در محله حيره نيشابور به دنيا آمد. حيرى نابينا بود، لذا در منابع براى او لقب ضرير نيز آورده‌اند.
+== ولادت ==
+به نوشته [[خطیب بغدادى]] كه اطلاعاتش در اين باره از خود حيرى است، حيرى در رجب 361 و احتمالا در محله حيره نيشابور به دنيا آمد. حيرى نابينا بود، لذا در منابع براى او لقب ضرير نيز آورده‌اند.
-حيرى از عالمان و فقيهان شافعى دوره خود همچون ابوطاهر محمد بن خُزَيمه (متوفى 387)، زاهر بن طاهر سرخسى (متوفى 389)، ابوعبدالرحمان سُلَمى (متوفى 412) استماع حديث كرد. وى در 423 به بغداد سفر كرد و در آنجا احاديثى كه از عالمان و محدّثان خراسانى شنيده بود روايت كرد.
+== اساتید ==
+حيرى از عالمان و فقيهان شافعى دوره خود همچون ابوطاهر محمد بن خُزَيمه (متوفى 387)، زاهر بن طاهر سرخسى (متوفى 389)، [[سلمی، محمد بن حسین|ابوعبدالرحمان سُلَمى]] (متوفى 412) استماع حديث كرد. وى در 423 به بغداد سفر كرد و در آنجا احاديثى كه از عالمان و محدّثان خراسانى شنيده بود روايت كرد.
-[[خطيب بغدادى]] بارها مطالبى از حيرى به نقل از ابوعبدالرحمان سلمى، صاحب «[[طبقات الصوفية (للسلمي)|طبقات الصوفية]]»، نقل كرده است كه حاكى از تمايلات صوفيانه حيرى و تعلق او به مكتب صوفيانه سلمى در خراسان است.
+[[خطیب بغدادى]] بارها مطالبى از حيرى به نقل از [[سلمی، محمد بن حسین|ابوعبدالرحمان سلمى]]، صاحب «[[طبقات الصوفية (للسلمي)|طبقات الصوفية]]»، نقل كرده است كه حاكى از تمايلات صوفيانه حيرى و تعلق او به مكتب صوفيانه [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] در خراسان است.
-حيرى به قصد سكونت در مكه راهى اين شهر شد، ولى به جهت ناامنى راه مكه از نيمه راه به نيشابور بازگشت. از جمله كتاب‌هايى كه وى در اين سفر همراه خود داشت، [[صحيح بخارى]] بود كه آن را از ابوالهيثم محمد بن مكى كُشميهَنى (متوفى 389) سماع كرده بود. [[خطيب بغدادى]] در سه مجلس [[صحيح بخارى]] را نزد حيرى سماع كرد و فهم و شناخت وى را ستود.
+حيرى به قصد سكونت در مكه راهى اين شهر شد، ولى به جهت ناامنى راه مكه از نيمه راه به نيشابور بازگشت. از جمله كتاب‌هايى كه وى در اين سفر همراه خود داشت، [[صحيح بخارى]] بود كه آن را از ابوالهيثم محمد بن مكى كُشميهَنى (متوفى 389) سماع كرده بود. [[خطیب بغدادى]] در سه مجلس [[صحيح بخارى]] را نزد حيرى سماع كرد و فهم و شناخت وى را ستود.
-علاوه بر [[خطيب بغدادى]]، عبدالغافر فارسى نيز حيرى را ستوده و از آثار او در علوم قرآن و قرائات و ديگر علوم ياد كرده است. [[خطيب بغدادى]] و فارسى، درگذشت او را اندكى پس از 430 ذكر كرده‌اند.
+علاوه بر [[خطیب بغدادى]]، عبدالغافر فارسى نيز حيرى را ستوده و از آثار او در علوم قرآن و قرائات و ديگر علوم ياد كرده است.
+== وفات ==
+[[خطیب بغدادى]] و فارسى، درگذشت او را اندكى پس از 430 ذكر كرده‌اند.
+== آثار ==
 از جمله آثار موجود وى، كتاب «وجوه القرآن» است كه محمد عبدوس ستّار آن را به‌عنوان پايان‌نامه دكترى در دانشگاه كيمبريج تصحيح كرده و نجف عرشى آن را بار ديگر بر اساس دو نسخه تصحيح كرده است.
@@ خط ۵۰: / خط ۶۱: @@
 حيرى در آغاز «وجوه القرآن» از كتاب‌هاى ديگرش ياد كرده است كه عبارتند از:
-. الوقوف؛
+#الوقوف؛
+#مثلث الواعظين؛
-. مثلث الواعظين؛
+#كتاب التنزيل؛
+#كتاب معانیأسماء الرب؛
-. كتاب التنزيل؛
+#أسماء من نزل فيهم القرآن.
-. كتاب معاني أسماء الرب؛
-. أسماء من نزل فيهم القرآن.
 == منابع مقاله ==
+[https://rch.ac.ir/article/Details?id=8253 برگرفته از دانشنامه جهان اسلام، ج 14، ص534، به قلم محمدكاظم رحمتى.]
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-برگرفته از دانشنامه جهان اسلام، ج 14، ص 534، به قلم محمدكاظم رحمتى.
+[[وجوه القرآن]]
-== وابسته‌ها ==
-[[وجوه القرآن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
 [[رده:زندگی‌نامه]]