صفی‌علی‌شاه، محمدحسن بن محمدباقر: تفاوت میان نسخه‌ها

| data-type="authorWritings" |اسرار المعارف

‏[[تفسیر قرآن صفی علی شاه]]  

 

 

 

'''میرزا محمدحسن اصفهانی، ملقب به صفی‎علی‌شاه''' (1251-1316ق)، از صوفیان بزرگ سلسله نعمت‌اللهى و از ارادتمندان رحمت‎علی‌شاه و منورعلی‌شاه بوده و کتاب «زبدة الأسرار» از آثار اوست. از جمله فعالیتهای او مبارزه با شیخیه و بابیت و بهائیت بود.

صفى تا 1280 در یزد ماند و آنگاه، برای دومین‎بار، به هندوستان رفت و علی‌شاه آقاخان دوم، رهبر اسماعیلیه، از او استقبال کرد. گویا علت سفر او به هندوستان، درخواست علی‌شاه از منورعلی‌شاه بود مبنی بر فرستادن شیخ مؤتمنى از طریقت نعمت‌اللهى. صفی از هند به زیارت خانه خدا رفت و سپس به هندوستان بازگشت و تألیف «زبدة الأسرار» را به پایان برد و آن را در بمبئى، با حمایت علی‌شاه، به چاپ رساند. در این سفر وی با بسیارى از مرتاضان و جوکیان ملاقات و گفتگو کرد. پس از چهار سال اقامت در هند، به زیارت عتبات عالیات رفت و در نجف به دیدار [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ مرتضى انصارى]]، از بزرگ‎ترین عالمان شیعه و مهم‎ترین مرجع شیعیان عصر، رفت. قصد او از این دیدار، تحویل هدایاى علی‌شاه، رهبر اسماعیلیان و ابلاغ پیامى از سوى وى بود. گفته‌اند که [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ مرتضی انصاری]] از او به‌گرمی استقبال و تلویحاً از «زبدة الأسرار» تمجید کرد<ref>ر.ک: همان</ref>.

در تهران عبدعلی‌شاه کاشانى، از مشایخ منورعلی‌شاه، با صفی بناى مخالفت گذاشت و چنین استدلال کرد که چون صفی، شیخ سیار است، توقف بیش از شش ماه او در تهران جایز نیست. گویا اقبال اهالى تهران و صاحب‌منصبان دربارى به صفی‎علی‌شاه در بالاگرفتن این مخالفت‎ها بی‌تأثیر نبوده است. صفی‎علی‌شاه نیز که از مدت‎ها پیش خود را مستقل از منورعلی‌شاه می‌دانست، پیوند روحانى خود را به رحمت‎علی‌شاه پشتوانه معنوى و سلوکى خود ‎دانست و بلاواسطه خود را به رحمت‎علی‌شاه متصل ‎کرد. یکی از دلایل استقلال صفی‎علی‌شاه از منورعلی‌شاه آن بود که به اعتقاد وی، اعتبار اجازه‎نامه سعادت‎علی‌شاه بیش از اجازه‎نامه مورد ادعاى منورعلی‌شاه است. درعین‌حال، صفى به سعادت‎علی‌شاه نیز انتقاداتی داشت و او را شایسته جانشینی نمی‌دانست. صفى با طرح این موضوع که «سند فقر، ترک هنگامه است نه کاغذ ارشادنامه»، مناط اعتبار ادعاى شیخی را به تهذیب اخلاق، زهد از دنیا و انقطاع از ماسوی‌الله، توکل بر خدا و ذخیره نکردن مال، پوشیدن عیب مردم، حفظ زبان از لغو، به‌خصوص دروغ و غیبت و تهمت و پاک داشتن دل از کینه و خصومت می‌دانست<ref>ر.ک: همان</ref>.

صفى به‎‎واسطه برخوردارى از دانش وسیع عرفانى و کمالات معنوى و همچنین بیان گرم و گیرا، در اواخر دوره ناصرى شمارى از ارباب حرف و صاحب‌منصبان دربارى را مجذوب خود کرد؛ از آن جمله‌اند: سلطان محمدمیرزا نوه فتحعلی شاه، میرزا نصرالله ‎خان دبیرالملک و ظهیرالدوله که وزیر تشریفات و داماد ناصرالدین ‎شاه بود. کیوان قزوینی نیز مدتی مرید صفی‎علی‌شاه بود، ولی بعد به سلطان‎علی‌شاه گنابادی پیوست.

<references/>

[[تفسیر قرآن صفی علی شاه]]

[[زبده الاسرار]]

[[ديوان صفي‌علي شاه]]

[[رده:25 تیر الی 24 مرداد]]

[[رده:سال97-1تیر الی31]]