تهذيب معاني القرآن و إعرابه

تهذیب معانی القرآن و إعرابه
پدیدآوران	زجاج، ابراهیم بن سری (نویسنده) عشا حسونه، عرفان بن سلیم (محقق)
عنوان‌های دیگر	معانی القرآن و اعرابه. تلخیص
ناشر	المکتبة العصریة
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1427ق. = 2006م.
چاپ	چاپ یکم
موضوع	قرآن -- مسائل لغوی قرآن - اعراب
زبان	عربی
تعداد جلد	5
کد کنگره	‏‎‏/‎‏ز‎‏3‎‏ ‎‏م‎‏601 / 82/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

تهذيب معاني القرآن و إعرابه، تهذیب و پالایش یکی از مهم‌ترین آثار ابواسحاق ابراهیم سری معروف به زجاج (متوفی 311ق)، از روایات موضوع و اسرائیلیات است. زجاج در این کتاب تمام سوره‌های قرآن کریم را مورد بررسی قرار داده است. عرفان بن سلیم عشا حسونه دمشقی، تهذیب و تصحیح این اثر را در پنج جلد به انجام رسانیده است.

از مهم‌ترین تألیفات زجاج «معانی القرآن و إعرابه» یا «إعراب القرآن و معانیه» است که آن را از ۲۸۵ تا ۳۰۱ تألیف کرد.‏ این کتاب چنان اهمیتی داشت که شاگردانش به شرح و تعلیق آن پرداختند. شیوه تفسیری او این است که با انتخاب کلمات آیه مورد نظر و اشتقاقات آن، به بحث و بررسی لغوی پرداخته و سپس اعراب آیه، و مباحث نحوی آن را مطرح کرده است. او آیه را با آیه دیگر تفسیر کرده و آرای مفسران را نیز آورده است. او در تفسیر آیه، شأن نزول آن، وقایع تاریخی و همچنین احادیث مطرح در ذیل آیه را بیان کرده است.‏

مصحح کتاب در «تهذیب معانی القرآن و اعرابه» همان‌ گونه که از نامش پیداست به تهذیب کتاب زجاج اقدام کرده و آن‌گونه که خود گفته احادیث موضوعه و ضعیف و اسرائیلیاتی را که زجاج از مفسران پیشین نقل کرده را حذف نموده است.‏

منابع مقاله

1. مقدمه محقق.
2. نهاوندی، زهرا، دانشنامه جهان اسلام، جلد 21، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1395.