تلخيص الأصول (زاهدی): تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR.....J1.jpg | عنوان =تلخيص الأصول | عنوان‌های دیگر = |پ...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - 'زبان =عربي ' به 'زبان =عربی ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر = | | تصویر =NUR56885J1.jpg | ||
| عنوان =تلخيص الأصول | | عنوان =تلخيص الأصول | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
[[زاهدی، حافظ ثناء الله]] (نویسنده) | [[زاهدی، حافظ ثناء الله]] (نویسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =8ت2ز / 156/6 BP | | کد کنگره =8ت2ز / 156/6 BP | ||
| موضوع = اصول فقه اهل سنت - قرن 14ق. | | موضوع = اصول فقه اهل سنت - قرن 14ق. | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| سال نشر =1414ق. = 1994م. | | سال نشر =1414ق. = 1994م. | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE56885AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =چاپ اول | | چاپ =چاپ اول | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =56885 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور =56885 | ||
| کد پدیدآور =45328 | | کد پدیدآور =45328 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''تلخيص الأصول'''، اثر حافظ ثناءالله | '''تلخيص الأصول'''، اثر [[زاهدی، حافظ ثناء الله|حافظ ثناءالله زاهدی]]، رساله‌ای است مختصر و کوتاه در علم اصول که در آن به توضیح اصول هفت‌گانه (کتاب، سنت، اجماع، قیاس، استحسان، استصحاب و استصلاح) پرداخته شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
نویسنده در این کتاب به بیان هفت اصل از اصولی که علما آنها را اصول فقه نامیده‌اند، پرداخته و این اصول هفت‌گانه را به دو قسم اصلی و تبعی تقسیم نموده است. | نویسنده در این کتاب به بیان هفت اصل از اصولی که علما آنها را اصول فقه نامیده‌اند، پرداخته و این اصول هفت‌گانه را به دو قسم اصلی و تبعی تقسیم نموده است. | ||
در باب اول، از اصول اصلی، یعنی کتاب و سنت سخن به میان آورده است و در چهار فصل زیر، به بحث پیرامون مصادر اصلی احکام، پرداخته است: | در باب اول، از اصول اصلی، یعنی کتاب و سنت سخن به میان آورده است و در چهار فصل زیر، به بحث پیرامون مصادر اصلی احکام، پرداخته است: | ||
در فصل اول، طرق استنباط از نص در نزد جمهور، به‌واسطه استدلال به منطوق صریح (شامل نص، ظاهر، مؤول و مجمل) و غیر صریح (دلالت اقتضا، تنبیه و ایما و اشاره) و مفهوم موافق و مخالف (مفهوم صفت، شرط، غایت، لقب و عدد)، مورد بحث قرار گرفته است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-17</ref>. | در فصل اول، طرق استنباط از نص در نزد جمهور، به‌واسطه استدلال به منطوق صریح (شامل نص، ظاهر، مؤول و مجمل) و غیر صریح (دلالت اقتضا، تنبیه و ایما و اشاره) و مفهوم موافق و مخالف (مفهوم صفت، شرط، غایت، لقب و عدد)، مورد بحث قرار گرفته است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-17</ref>. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۱: | ||
در فصل چهارم، به مبحث بیان در نصوص شرعیه پرداخته شده است. بیان در لغت، به معنای ایضاح و اظهار و در اصطلاح فقهی، عبارت است از آشکار کردن گوینده مراد کلام خویش را برای شنونده. | در فصل چهارم، به مبحث بیان در نصوص شرعیه پرداخته شده است. بیان در لغت، به معنای ایضاح و اظهار و در اصطلاح فقهی، عبارت است از آشکار کردن گوینده مراد کلام خویش را برای شنونده. | ||
انواع بیان عبارت است از: بیان تقریر، تفسیر، تغییر، تبدیل و ضرورت<ref>ر.ک: همان، ص31-33</ref>. | انواع بیان عبارت است از: بیان تقریر، تفسیر، تغییر، تبدیل و ضرورت<ref>ر.ک: همان، ص31-33</ref>. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۹: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[جمع الجوامع في أصول الفقه]] | |||
[[اصول فقه مقارن]] | |||
[[الأصول العامة في الفقه المقارن]] | |||
[[البحر المحيط في أصول الفقه]] | |||
[[التبصرة في أصول الفقه]] | |||
[[التمهيد في أصول الفقه]] | |||
[[الضروري في أصول الفقه أو مختصر المستصفی]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | |||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:فقه و اصول]] | |||
[[رده:اصول فقه (آثارکلی)]] | |||
[[رده:اصول فقه اهل سنت]] | |||
[[رده:خرداد (1400)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۷
| تلخيص الأصول | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | زاهدی، حافظ ثناء الله (نویسنده) |
| ناشر | مرکز المخطوطا‌ت و التراث و الوثا‌ئق |
| مکان نشر | کويت |
| سال نشر | 1414ق. = 1994م. |
| چاپ | چاپ اول |
| موضوع | اصول فقه اهل سنت - قرن 14ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 8ت2ز / 156/6 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تلخيص الأصول، اثر حافظ ثناءالله زاهدی، رساله‌ای است مختصر و کوتاه در علم اصول که در آن به توضیح اصول هفت‌گانه (کتاب، سنت، اجماع، قیاس، استحسان، استصحاب و استصلاح) پرداخته شده است.
ساختار
کتاب با مقدمه مؤلف آغاز و مطالب در یک تمهید و سه باب و هر باب در چندین فصل، تنظیم شده است.
نویسنده در این کتاب، به‌صورت مختصر و موجز، به تحلیل اصطلاحات اصولی و در برخی موارد، ذکر مثال برای آنها به‌منظور توضیح مفاهیم اصطلاحی آنها، پرداخته است.
گزارش محتوا
در مقدمه که در سال 1410ق نوشته شده است، به موضوع و محتوای کلی کتاب، اشاره شده[۱] و در تمیهد، به تعریف اصول فقه، موضوع و فایده آن، پرداخته شده است[۲].
نویسنده در این کتاب به بیان هفت اصل از اصولی که علما آنها را اصول فقه نامیده‌اند، پرداخته و این اصول هفت‌گانه را به دو قسم اصلی و تبعی تقسیم نموده است. در باب اول، از اصول اصلی، یعنی کتاب و سنت سخن به میان آورده است و در چهار فصل زیر، به بحث پیرامون مصادر اصلی احکام، پرداخته است:
در فصل اول، طرق استنباط از نص در نزد جمهور، به‌واسطه استدلال به منطوق صریح (شامل نص، ظاهر، مؤول و مجمل) و غیر صریح (دلالت اقتضا، تنبیه و ایما و اشاره) و مفهوم موافق و مخالف (مفهوم صفت، شرط، غایت، لقب و عدد)، مورد بحث قرار گرفته است[۳].
در فصل دوم، طرق استنباط از نص در نزد حنفیه، در پنج مبحث زیر، به‌صورت مختصر، معرفی شده است:
- تقسیم لفظ به اعتبار وضع آن برای معنا که به چهار قسم خاص، عام، مشترک و مؤول تقسیم می‌شود.
- تقسیم لفظ از حیث ظهور معنای آن، که چهار قسم دارد: ظاهر، نص، مفسر و محکم.
- تقسیم کلام از حیث خفای معنا که از این لحاظ، به چهار قسم خفی، مشکل، مجمل و متشابه تقسیم شده است.
- تقسیم لفظ به اعتبار استعمال آن در معنی که چهار قسم دارد: حقیقت، مجاز، صریح و کنایه.
- تقسیم کلام به اعتبار طریقه وقوف و آگاهی از مراد متکلم از آن، که دارای چهار قسم است: عبارت نص، اشاره نص، دلالت نص و اقتضای نص[۴].
فصل سوم، به حکم شرعی و اقسام آن اختصاص یافته است. نویسنده حکم شرعی را «خطاب خداوند تعالی که به صورت اقتضایی، تخییری یا وضعی، به افعال مکلفین تعلق گرفته است»، معرفی نموده و در سه قسم حکم تکلیفی یا اقتضایی (که بنا بر نظر مشهور علما، چهار قسم و بنا بر مذهب حنفیه، شش قسم فرض، واجب، مندوب، حرام، مکروه تحریمی و مکروه تنزیهی است)، حکم تخییری و حکم وضعی (شامل سیزده قسم: سبب، شرط، مانع، رکن، علت، علامت، عزیمت، رخصت، صحت، بطلان، اداء، اعاده و قضا)، به توضیح آن پرداخته است[۵].
در فصل چهارم، به مبحث بیان در نصوص شرعیه پرداخته شده است. بیان در لغت، به معنای ایضاح و اظهار و در اصطلاح فقهی، عبارت است از آشکار کردن گوینده مراد کلام خویش را برای شنونده.
انواع بیان عبارت است از: بیان تقریر، تفسیر، تغییر، تبدیل و ضرورت[۶].
در باب دوم، مصادر و اصول تبعی حکم که عبارتند از اجماع، قیاس، استحسان، استصحاب و استصلاح، در پنج فصل از لحاظ لغوی و اصطلاحی، تعریف و شروط، انواع، حکم و مقدار حجیت هریک، توضیح داده شده است[۷].
آخرین باب به سه مبحث «تعارض»، «اجتهاد» و «تقلید»، اختصاص یافته است[۸].
وضعیت کتاب
کتاب، فاقد پاورقی بوده و فهرست مطالب، در انتهای آن آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.