نواهد الأبكار و شوارد الأفكار

نواهد الأبکار و شوارد الأفکار
پدیدآوران	سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر (محشی) بیضاوی، عبدالله بن عمر (نویسنده)
ناشر	جامعة أم القرى. کلیة الدعوة و أصول الدین
مکان نشر	عربستان
سال نشر	1424ق. = 2005م.
چاپ	چاپ یکم
زبان	عربی
تعداد جلد	3
کد کنگره	‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نواهد الأبكار و شوارد الأفكار، عنوان اثری است 3 جلدی از جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابوبکر سیوطی به زبان عربی با موضوع تفسیر قرآن کریم (تفاسیر اهل سنت). این کتاب، حاشیه سیوطی بر تفسیر بیضاوی است.

ناصرالدین ابوالخیر عبدالله بن عمر شافعی بیضاوی، تفسیر «انوار التنزیل و اسرار التأویل» خود را بر مبنای کشاف زمخشری نوشت و از این کتاب، آرا و تأویلاتی که بر اساس مذهب معتزله بود را حذف کرد. تفسیر بیضاوی مورد قبول و اقبال علما واقع شد و آن را تدریس کردند و بر آن حواشی و تعلیقاتی زدند. از جمله این حواشی، حاشیه سیوطی بر این اثر است که آن را «نواهد الابکار و شوارد الافکار» نامید.

سیوطی در این کتاب، بسیار از کتب نحویان استفاده کرده و بر این کتاب، مقدمه مهم و موجزی نگاشته که در آن به بحث از تطور علم تفسیر تا زمان ظهور «کشاف» پرداخته و از حرکت علمی که بر این تفسیر بنا شده تا به اینکه به تفسیر بیضاوی برسد، سخن گفته است. وی در مقدمه خویش خاطرنشان کرده است که دو استاد او کافیجی و شمنی، تفسیر بیضاوی را تدریس می‌کرده‌اند و پس از وفات آنان، او خود تمام همّ خویش را صرف تدریس آن نموده و این امر ده سال طول کشیده است و در این مدت حواشی فراوانی بر آن زده است.

منابع مقاله

نبهان عبدالإله، «مقدمة السیوطی لحاشیته علی تفسیر البیضاوی المسماة: نواهد الأبکار و شوارد الأفکار»، مجله: المجمع اللغة العربیة بدمشق، المجلد الثامن و الستون، ربیع‌الآخر 1414- الجزء 4.