دیوان عثمان مختاری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'فارسي ' به 'فارسی') |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره =/د9 / 4732 PIR | | کد کنگره =/د9 / 4732 PIR | ||
| موضوع = شعر | | موضوع = شعر فارسی- قرن 6ق. | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = | | ناشر = شرکت انتشارات علمي و فرهنگي | ||
| مکان نشر = ایران- تهران | | مکان نشر = ایران- تهران | ||
| سال نشر = 1382ش | | سال نشر = 1382ش | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| شابک =964-445-456-1 | | شابک =964-445-456-1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =28422 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور = | ||
| کد پدیدآور =18436 | | کد پدیدآور =18436 | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان عثمان | '''دیوان عثمان مختاری،''' کامل‌ترین مجموعه اشعار حکیم ابوعمرو (یا ابوعمر) [[مختاری غزنوی، عثمان بن عمر|بهاءالدین عثمان بن عمر مختاری غزنوی]] (بین 469 و 458- بین 512 و 548ق)، از شاعران توانا و قصیده‌سرایان فصیح قرون پنجم و ششم هجری است که به اهتمام [[همایی، جلال‌الدین|جلال‌الدین همایی]] فراهم آمده و تصحیح و تنقیح شده است. | ||
مختاری از انواع شعر، بیشتر به قصیده پرداخته و بسیاری از پادشاهان، امرا و بزرگان عصر خود را مدح | [[مختاری غزنوی، عثمان بن عمر|مختاری]] از انواع شعر، بیشتر به قصیده پرداخته و بسیاری از پادشاهان، امرا و بزرگان عصر خود را مدح گفته است<ref>مقدمه، ص7</ref>. | ||
ترتیب قصاید که رکن اعظم دیوان است، غیر الفبایی و | ترتیب قصاید که رکن اعظم دیوان است، غیر الفبایی و برحسب ممدوحین شاعر است و سه جزء دارد: اول، غزنویات یا قصاید غزنویه در مدح سلاطین غزنوی و وزرا و اکابر غزنه. دوم، کرمانیات؛ یعنی قصایدی که مختاری در ایام سفر به کرمان و قریب سه سال اقامتش در دربار [[ارسلانشاه قاوردی|ارسلان شاه قاوردی]] در مدح وی و بزرگان آن دیار سروده و نیز مدایحی که در اثنای همان مسافرت برای ملوک و امرای اطراف مانند [[امیرتاج‌الدین نصر بن خلف سیستانی|امیر تاج‌الدین نصر بن خلف سیستانی]] و [[عضدالدوله بویی]] و [[عضدالدوله لاجین]] ساخته. سوم، سمرقندیات؛ یعنی قصایدی که شاعر در سفر کوتاه دو سه ماهه سمرقند برای علاءالدین محمد ارسلانخان از ملوک خانیه ماوراءالنهر و برخی از بزرگان و رجال آن نواحی ساخته است. برخی قصاید متفرقه دیگر که عده آنها چندان نیست نیز در خلال بخش‌های سه‌گانه فوق جا داده شده است<ref>همان، ص9</ref>. | ||
بعد از بخش قصاید، بخش قطعات و سپس هزلیات و اهاجی و | بعد از بخش قصاید، بخش قطعات و سپس هزلیات و اهاجی و پس از آن غزلیات و آنگاه مثنوی «هنرنامه یمینی» و در آخر، رباعیات آمده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
نسخ دیوان مختاری، بیشتر غیرالفبایی و کمتر الفبایی است اما ویژگی اثر حاضر، آن است که مصحح آن، پس از استقصا در | نسخ دیوان مختاری، بیشتر غیرالفبایی و کمتر الفبایی است اما ویژگی اثر حاضر، آن است که مصحح آن، پس از استقصا در گرد آوردن همه اشعار مختاری، دیوان وی را به‌ترتیب الفبایی، ولی با اسلوبی که خاص خود ایشان است، تنظیم کرده است؛ به‌گونه‌ای‌که اشعار دیوان، به‌ترتیب قصاید، ترکیبات، غزلیات، قطعات، رباعیات و مثنویات و برحسب نظم الفبایی در حروف قافیه، تنظیم شده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | [[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | ||
[[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده خرداد 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]] | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۲
| دیوان عثمان مختاری | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مختاری غزنوی، عثمان بن عمر (نویسنده) همایی، جلال‌الدین (محقق) |
| ناشر | شرکت انتشارات علمي و فرهنگي |
| مکان نشر | ایران- تهران |
| سال نشر | 1382ش |
| چاپ | دوم |
| شابک | 964-445-456-1 |
| موضوع | شعر فارسی- قرن 6ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /د9 / 4732 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دیوان عثمان مختاری، کامل‌ترین مجموعه اشعار حکیم ابوعمرو (یا ابوعمر) بهاءالدین عثمان بن عمر مختاری غزنوی (بین 469 و 458- بین 512 و 548ق)، از شاعران توانا و قصیده‌سرایان فصیح قرون پنجم و ششم هجری است که به اهتمام جلال‌الدین همایی فراهم آمده و تصحیح و تنقیح شده است.
مختاری از انواع شعر، بیشتر به قصیده پرداخته و بسیاری از پادشاهان، امرا و بزرگان عصر خود را مدح گفته است[۱].
ترتیب قصاید که رکن اعظم دیوان است، غیر الفبایی و برحسب ممدوحین شاعر است و سه جزء دارد: اول، غزنویات یا قصاید غزنویه در مدح سلاطین غزنوی و وزرا و اکابر غزنه. دوم، کرمانیات؛ یعنی قصایدی که مختاری در ایام سفر به کرمان و قریب سه سال اقامتش در دربار ارسلان شاه قاوردی در مدح وی و بزرگان آن دیار سروده و نیز مدایحی که در اثنای همان مسافرت برای ملوک و امرای اطراف مانند امیر تاج‌الدین نصر بن خلف سیستانی و عضدالدوله بویی و عضدالدوله لاجین ساخته. سوم، سمرقندیات؛ یعنی قصایدی که شاعر در سفر کوتاه دو سه ماهه سمرقند برای علاءالدین محمد ارسلانخان از ملوک خانیه ماوراءالنهر و برخی از بزرگان و رجال آن نواحی ساخته است. برخی قصاید متفرقه دیگر که عده آنها چندان نیست نیز در خلال بخش‌های سه‌گانه فوق جا داده شده است[۲].
بعد از بخش قصاید، بخش قطعات و سپس هزلیات و اهاجی و پس از آن غزلیات و آنگاه مثنوی «هنرنامه یمینی» و در آخر، رباعیات آمده است[۳].
نسخ دیوان مختاری، بیشتر غیرالفبایی و کمتر الفبایی است اما ویژگی اثر حاضر، آن است که مصحح آن، پس از استقصا در گرد آوردن همه اشعار مختاری، دیوان وی را به‌ترتیب الفبایی، ولی با اسلوبی که خاص خود ایشان است، تنظیم کرده است؛ به‌گونه‌ای‌که اشعار دیوان، به‌ترتیب قصاید، ترکیبات، غزلیات، قطعات، رباعیات و مثنویات و برحسب نظم الفبایی در حروف قافیه، تنظیم شده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.