الفتوحات الإلهیة بتوضیح تفسیر الجلالین للدقائق الخفیة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    }}
    }}
       
       
    '''الفتوحات الالهیة بتوضیح تفسیر الجلالین للدقائق الخفیة''' تألیف سلیمان بن عمر عجیلی شافعی مشهور به شیخ جمل (متوفی 1204ق) شرح و توضیح «تفسیر جلالین» است. کتاب با تحقیق و تصحیح ابراهیم شمس‌الدین منتشر شده است.  
    '''الفتوحات الإلهية بتوضيح تفسير الجلالين للدقائق الخفية،''' تألیف سلیمان بن عمر عجیلی شافعی مشهور به شیخ جمل (متوفی 1204ق) شرح و توضیح «تفسیر جلالین» است. کتاب با تحقیق و تصحیح ابراهیم شمس‌الدین منتشر شده است.  


    تفسیر جلالین از تفاسیر بسیار مشهور و متداول جهان تفسیر است که به قلم دو تن از عالمان بزرگ اهل سنت یعنی: جلال الدین محلی (متوفی 864ق) و جلال الدین سیوطی (متوفی 911ق) نگاشته شده و مورد استقبال دانشمندان اسلامی از طوایف مختلف قرار گرفته است.<ref>ر.ک: ایازی، سید محمدعلی، ص213؛ مقدمه، ص 3</ref>‏   
    تفسیر جلالین از تفاسیر بسیار مشهور و متداول جهان تفسیر است که به قلم دو تن از عالمان بزرگ اهل سنت یعنی: جلال‌الدین محلی (متوفی 864ق) و جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق) نگاشته شده و مورد استقبال دانشمندان اسلامی از طوایف مختلف قرار گرفته است<ref>ر.ک: ایازی، سید محمدعلی، ص213</ref>‏.  


    یکی از شروح و حواشی مفصل این تفسیر، الفتوحات الالهیة شیخ جمل است. شیخ جمل که از دانشمندان قرن سیزدهم مصر و ساکن قاهره بوده است، در طریق صوفیه قرار داشته و با همان مذاق و اندیشه به توضیح و تفسیر پرداخته است. گرچه جهت‌گیری تأویلی و صوفیانه، کمتر در این تفسیر مشاهده می‌شود. در آغاز تفسیر، پس از ذکر انگیزه خود در نگارش این شرح، با مقدمه‌ای در بیان معنای تفسیر، مبدأ نزول، کیفیت جمع قرآن و برخی دیگر از مباحث علوم قرآنی وارد تفسیر می‌شود. هدف و روش شیخ جمل در تفسیر، بیشتر، نقل قول کلمات دیگران در کتاب است و نه نقد و مقایسه بین اقوال. در بعد ادبی، شیخ جمل به اعراب، صرف و قرائات گوناگون توجه فراوان دارد، به‌ویژه که مسأله اختلاف قرائات را با توجیه‌های ادبی تبیین کرده و وجوه تفسیری را در همین زمینه مطرح می‌کند. روش نامبرده در نقل روایات، عموماً نقد و بررسی است، گرچه با معیارهای خود چنین سنجشی دارد، اما در باب اسرائیلیات، حساسیت نشان می‌دهد و طبق روال تفاسیر اثری متأخر، این اخبار را نقل و سپس رد می‌کند.<ref>ر.ک: ایازی، سید محمدعلی، ص214-213</ref>‏
    یکی از شروح و حواشی مفصل این تفسیر، الفتوحات الالهیة شیخ جمل است. شیخ جمل که از دانشمندان قرن سیزدهم مصر و ساکن قاهره بوده است، در طریق صوفیه قرار داشته و با همان مذاق و اندیشه به توضیح و تفسیر پرداخته است. گرچه جهت‌گیری تأویلی و صوفیانه، کمتر در این تفسیر مشاهده می‌شود. در آغاز تفسیر، پس از ذکر انگیزه خود در نگارش این شرح، با مقدمه‌ای در بیان معنای تفسیر، مبدأ نزول، کیفیت جمع قرآن و برخی دیگر از مباحث علوم قرآنی وارد تفسیر می‌شود. هدف و روش شیخ جمل در تفسیر، بیشتر، نقل قول دیگران در کتاب است و نه نقد و مقایسه بین اقوال. در بعد ادبی، شیخ جمل به اعراب، صرف و قرائات گوناگون توجه فراوان دارد؛ به‌ویژه که مسئله اختلاف قرائات را با توجیه‌های ادبی تبیین کرده و وجوه تفسیری را در همین زمینه مطرح می‌کند. روش نامبرده در نقل روایات، عموماً نقد و بررسی است؛ گرچه با معیارهای خود چنین سنجشی دارد، اما در باب اسرائیلیات، حساسیت نشان می‌دهد و طبق روال تفاسیر اثری متأخر، این اخبار را نقل و سپس رد می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص214-213</ref>‏. شارح به شیوه رایج با لفظ «قوله» بخشی از عبارت تفسیر را ذکر کرده و سپس به شرح و توضیح آن پرداخته است.  
    شارح به شیوه رایج با لفظ «قوله» بخشی از عبارت تفسیر را ذکر کرده و سپس به شرح و توضیح آن پرداخته است.  


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    <references/>
    <references />
    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    # مقدمه و متن کتاب.
    ایازی، سید محمدعلی، «شناخت‌نامه تفاسیر»، قم، انتشارات کتاب مبین، چاپ اول، 1378.
    ایازی، سید محمدعلی، شناخت‌نامه تفاسیر، قم، انتشارات کتاب مبین، چاپ اول، 1378.  
     
     
    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}

    نسخهٔ ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۱

    الفتوحات الإلهیة بتوضیح تفسیر الجلالین للدقائق الخفیة
    الفتوحات الإلهیة بتوضیح تفسیر الجلالین للدقائق الخفیة
    پدیدآورانجمل، سلیمان بن عمر (نویسنده) شمس‌الدین، ابراهیم (مصحح)
    ناشردار الکتب العلمیة
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1427ق. = 2006م.
    چاپدوم
    موضوعمحلی، محمد بن احمد، 791 - 864ق. تفسیر الجلالین - نقد و تفسیر، سیوطی، عبد الرحمن بن ابی بکر، 849 - 911ق. تفسیر الجلالین - نقد و تفسیر، تفاسیر اهل سنت - قرن 9ق.، تفاسیر اهل سنت - قرن 10ق.
    زبانعربی
    تعداد جلد8
    کد کنگره
    ‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ ‎‏ت‎‏7023‎‏ / 96 BP

    الفتوحات الإلهية بتوضيح تفسير الجلالين للدقائق الخفية، تألیف سلیمان بن عمر عجیلی شافعی مشهور به شیخ جمل (متوفی 1204ق) شرح و توضیح «تفسیر جلالین» است. کتاب با تحقیق و تصحیح ابراهیم شمس‌الدین منتشر شده است.

    تفسیر جلالین از تفاسیر بسیار مشهور و متداول جهان تفسیر است که به قلم دو تن از عالمان بزرگ اهل سنت یعنی: جلال‌الدین محلی (متوفی 864ق) و جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق) نگاشته شده و مورد استقبال دانشمندان اسلامی از طوایف مختلف قرار گرفته است[۱]‏.

    یکی از شروح و حواشی مفصل این تفسیر، الفتوحات الالهیة شیخ جمل است. شیخ جمل که از دانشمندان قرن سیزدهم مصر و ساکن قاهره بوده است، در طریق صوفیه قرار داشته و با همان مذاق و اندیشه به توضیح و تفسیر پرداخته است. گرچه جهت‌گیری تأویلی و صوفیانه، کمتر در این تفسیر مشاهده می‌شود. در آغاز تفسیر، پس از ذکر انگیزه خود در نگارش این شرح، با مقدمه‌ای در بیان معنای تفسیر، مبدأ نزول، کیفیت جمع قرآن و برخی دیگر از مباحث علوم قرآنی وارد تفسیر می‌شود. هدف و روش شیخ جمل در تفسیر، بیشتر، نقل قول دیگران در کتاب است و نه نقد و مقایسه بین اقوال. در بعد ادبی، شیخ جمل به اعراب، صرف و قرائات گوناگون توجه فراوان دارد؛ به‌ویژه که مسئله اختلاف قرائات را با توجیه‌های ادبی تبیین کرده و وجوه تفسیری را در همین زمینه مطرح می‌کند. روش نامبرده در نقل روایات، عموماً نقد و بررسی است؛ گرچه با معیارهای خود چنین سنجشی دارد، اما در باب اسرائیلیات، حساسیت نشان می‌دهد و طبق روال تفاسیر اثری متأخر، این اخبار را نقل و سپس رد می‌کند[۲]‏. شارح به شیوه رایج با لفظ «قوله» بخشی از عبارت تفسیر را ذکر کرده و سپس به شرح و توضیح آن پرداخته است.

    پانویس

    1. ر.ک: ایازی، سید محمدعلی، ص213
    2. ر.ک: همان، ص214-213

    منابع مقاله

    ایازی، سید محمدعلی، «شناخت‌نامه تفاسیر»، قم، انتشارات کتاب مبین، چاپ اول، 1378.

    وابسته‌ها