مرآت عشاق؛ اصطلاحات صوفیان

مرآت عشاق اصطلاحات صوفيان
پدیدآوران	سلیمانی، مرضیه (مصحح)
ناشر	شرکت انتشارات علمي و فرهنگي
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	1388ش
موضوع	تصوف - اصطلاحها و تعبيرها تصوف - متون قديمي تا قرن 14
زبان	فارسی
کد کنگره	‏

مرآت عشاق نوشته مؤلفی ناشناخته، رساله‌ای به زبان فارسی در توضیح «اصطلاحات صوفیان» است که با مقدمه، تصحیح و تعلیقات مرضیه سلیمانی منتشر شده است. کتاب حاضر در حقیقت متن رساله دانشگاهی مصحح بوده است که تحت نظر و راهنمایی استاد فتح الله مجتبایی و کامران فانی به سرانجام رسیده است.

مرآت العشاق مشتمل بر تعریف 468 مدخل اصطللاحی است و بدین‌حیث فراگیرترین اثر مستقل در اصطلاحات عرفانی به فارسی تا نیمه نخست سده 10ق است. مطالبی که مؤلف درباره فلسفه حروف و اعداد، دانش تأویل، معنی‌شناسی، دلالات الفاظ بر معانی و... ارائه کرده قابل توجه است و می‌تواند در مباحث مقدماتی اصطلاح‌شناسی عرفانی مد نظر قرار گیرد.‏.

این اثر از دو جهت: توضیح ادبی مصطلحات صوفیه و سبک خاص نگارش و ذوق مؤلف ناشناخته حائز اهمیت ویژه است. نوع بیان و کیفیت توضیح اصطلاحات در مرآت عشاق، به اصطلاحات صوفیه عراقی و لطیفه غیبی دارابی شباهتی دارد و این موضوع قرینه بر یکسانی مکتب و منابع و مدرسه جمیع مؤلفان این آثار است. متن مرآت عشاق سبکی منشیانه و تا حدودی مصنوع دارد. مؤلف علاقه زیادی به استفاده از امکانات و شیوه‌های بلاغی نثر ادبی کهن داشته و کوشیده است تسلط خود را در این زمینه نشان دهد و با صناعت‌پردازی و تذوق ادبی، این ساختار را شکل بخشد. مرآت عشاق را در مجموع می‌توان از آثار خوب قرون نهم تا دوازدهم هجری قلمداد کرد و این امر را مقارنه با آثار مشابه و بررسی مؤلفه‌های سبکی متن نشان می‌دهد.‏.

منابع مقاله

1. دیباچه مصحح و متن کتاب.
2. قلی‌زاده، حیدر؛ ایمانی، بهروز؛ «شناخت مولف مرآت عشاق (مطالعه ی نسخه شناسانه و متن پژوهانه)»، آینه میراث، بهار و تابستان 1395، شماره 58 ؛ به آدرس اینترنتی:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1198486