عجايب هند/ترجمه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'دائره المعارف' به 'دائرةالمعارف') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'سبکى' به 'سبکی ') |
||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11426J1.jpg | |||
| عنوان =عجايب هند/ترجمه | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[ملک زاده، محمد]] (مترجم) | |||
| | |||
| | |||
[[رامهرمزی، بزرگ بن شهریار]] ( | [[رامهرمزی، بزرگ بن شهریار]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =DSR 409 /ر2 | ||
| موضوع = | |||
جغرافیای قرون وسطا | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
هند - سیر و سیاحت | هند - سیر و سیاحت | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | بنياد فرهنگ ايران | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1348 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11426AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11426 | |||
| کتابخوان همراه نور =11426 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''عجايب هند'''، ترجمه كتابى است با عنوان «[[عجائب الهند بره و بحره]]»، تألیف [[رامهرمزی، بزرگ بن شهریار|بزرگ بن شهریار رامهرمزی]] که توسط محمد ملک‌زاده از عربی به فارسى برگردانده شده و به موضوع سفرنامه دريايى يكى از ناخدايان قديم ايرانى اختصاص يافته است. | |||
تاريخ نگارش كتاب را حدود سال342ق. و داستان‌هايى را كه نویسنده از ناخدايان، دريانوردان و بازرگانان ديگر آورده، وابسته به سال‌های 288-342ق. دانسته‌اند. | |||
تاريخ نگارش كتاب را حدود سال342ق. و داستان‌هايى را كه | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم مترجم است و مطالب آن در دو قسمت اصلى بيان گرديده است: قسمت اول؛ مشتمل بر77 داستان و قسمت دوم؛ مشتمل بر59 داستان و حكايت شگفت است. بنابراین كل كتاب حاوى يكصد و سى و شش داستان كوتاه و بلند است. | |||
كتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم مترجم است و مطالب آن در دو قسمت اصلى بيان گرديده است: قسمت اول؛ مشتمل بر77 داستان و قسمت دوم؛ مشتمل بر59 داستان و حكايت شگفت است. | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
ابن شهريار، آن چه در سفرهای دريايى خود درباره پديده‌ها و موجودات شگفت‌انگيز ديده، و نيز داستان‌هايى را كه از ديگر ناخدايان، دريانوردان و بازرگانان مورد اعتمادش شنيده بود، در اين كتاب گرد آورده است. برخى از محققان به دلايلى معتقدند كه بزرگ بن شهريار اين داستان‌ها را از دريانوردان و بازرگانان شنيده، و در كتاب خود گردآورده است. اين دريانوردان و بازرگانان به ويژه از مردم سيراف، بندر طاهري كنونى، و برخى نيز از مردم بصره و عمان بوده‌اند. | |||
نام‌گذاری كتاب را مى‌توان برخاسته از باور نویسنده درباره عجايب هند دانست، كه در آغاز كتابش تصريح كرده و آورده است كه خداوند همه شگفتى‌های جهان را به ده بخش تقسيم كرده، و نه بخش آن را به مشرق گيتى بخشيده، و از ميان آنها نيز يك بخش را ويژه چين و هند قرار داده است. | |||
برخى بدون سند متقن معتقدند؛ كتاب عجائب‌الهند در اصل به زبان فارسى بوده كه از ميان رفته است و دانسته نيست كه در چه زمانى به عربى برگردانيده شده است. | برخى بدون سند متقن معتقدند؛ كتاب عجائب‌الهند در اصل به زبان فارسى بوده كه از ميان رفته است و دانسته نيست كه در چه زمانى به عربى برگردانيده شده است. | ||
بزرگ، افزون بر بيان رويدادها و | بزرگ، افزون بر بيان رويدادها و شگفتى‌های درياها و كرانه‌های سرزمين‌هايى؛ چون افريقای شرقى، شبه جزيره عربى، جزاير دريای هند و چين، جاوه، زنگبار و جزيره‌هايى كه امروزه ژاپن ناميده مى‌شوند، سال‌های وقوع برخى از رويدادها را نيز ذكر مى‌كند. برخى با توجه به سنوات مذكور در كتاب، معتقدند كه ناخدا بزرگ، اگر چه نخستين نویسنده عجائب‌الهند است، ولى پس از او يك يا چند شخص ديگر داستان‌هايى نو از دريانوردي بدان افزوده‌اند. | ||
در اين مجموعه با يك قصه منظم سروكار نداريم، بلكه تعدادى داستان‌هاى پراكنده است كه درازى و كوتاهى آنها متفاوت است. يك جا وصف كوتاه ماهى يا گياه يا اعجوبه‌اى است و جاى ديگر گزارش يك حادثه خشكى يا دريايى است. برخى داستان‌هاى اين كتاب گر چه با گزافه‌گويى همراه است؛ ولى جزئيات واقعى آنها بر پايه درستى قرار دارد. توصيف مؤلف از پديده‌ها و | در اين مجموعه با يك قصه منظم سروكار نداريم، بلكه تعدادى داستان‌هاى پراكنده است كه درازى و كوتاهى آنها متفاوت است. يك جا وصف كوتاه ماهى يا گياه يا اعجوبه‌اى است و جاى ديگر گزارش يك حادثه خشكى يا دريايى است. برخى داستان‌هاى اين كتاب گر چه با گزافه‌گويى همراه است؛ ولى جزئيات واقعى آنها بر پايه درستى قرار دارد. توصيف مؤلف از پديده‌ها و رويدادهای شگفت‌انگيز گاه شكل داستانى ماجراجويانه و گاهى شكل نمايشى اخلاقى به خود مى‌گيرد كه با مهارت هنري فراوان عرضه شده است. با نگرشى اجمالى مى‌توان دريافت كه اين داستان‌ها آفريده سخن‌پردازي هنرمندند كه به سبکی زنده و روان ارائه شده‌اند. از اين‌رو، مى‌توان كتاب بزرگ بن شهريار را يك اثر برجسته ادبى نيز به شمار آورد كه ارزش آن از بهترين قسمت‌هاى «سندباد» كمتر نيست و گاه برتر از آن است. اگر چه نگارش داستان‌های دريايى همواره و در طى سده‌های دراز در ادبيات عرب عهد اسلامى سابقه داشته، ولى هرگز اثر برجسته‌اي؛ همانند اين كتاب پديد نيامده است. افزون بر اين‌ها، بزرگ بن شهريار علاوه بر آگاه ساختن خوانندگان كتابش از زندگانى دريايى روزگار خود، از اوضاع و احوال سرزمين‌های خاوري اطلاعات فراوانى به دست داده، و برای نخستين بار در دنيای اسلام، از موجودات ناشناخته متعلق به هند و خاور دور و اسطوره‌های وابسته به آن سخن رانده است. | ||
برخى از دانشمندان اهميت كتاب بزرگ بن شهريار را بسيار فراتر از يك اثر جغرافيايى دانسته‌اند. در واقع نيز اين كتاب، تأثيري آشكار در پيشرفت دانش جغرافيا داشته است و از سوي ديگر نمايانگر كوشش‌هايى است كه دريانوردان ايرانى در گشت و گذار دريايى خود از سيراف تا هند، سيلان سرانديب، جاوه، زنگبار، | برخى از دانشمندان اهميت كتاب بزرگ بن شهريار را بسيار فراتر از يك اثر جغرافيايى دانسته‌اند. در واقع نيز اين كتاب، تأثيري آشكار در پيشرفت دانش جغرافيا داشته است و از سوي ديگر نمايانگر كوشش‌هايى است كه دريانوردان ايرانى در گشت و گذار دريايى خود از سيراف تا هند، سيلان سرانديب، جاوه، زنگبار، جزيره‌های دريايى هند و چين نشان داده‌اند. | ||
== | ==وضعیت کتاب== | ||
كتاب عجائب الهند نوشته بزرگ بن شهریار رامهرمزی، نخستين بار در 1883 - 1886م.توسط دانشمند فرانسوی وان درليت، به دستياري گروهى از خاورشناسان، تصحيح و به وسيله مارسل دويك به فرانسه ترجمه شد و همراه متن عربى در ليدن به چاپ رسيد. اين كتاب را محمد ملك‌زاده در 1348ش. به فارسى برگردانيد. ترجمه انگليسى آن نيز از روي ترجمه فرانسوی دويك، به قلم پيتركوينل در1928م. در لندن منتشر شده است. | |||
كتاب عجائب الهند نخستين بار در 1883 - 1886م.توسط دانشمند | |||
نسخه حاضر در برنامه برگردان فارسى كتاب از روى متن عربى آن است كه توسط آقاى محمد ملك زاده انجام گرفته و به همراه پاورقى‌هاى وى و فهرست اماكن و نيز فهرست اعلام، منتشر شده است. | نسخه حاضر در برنامه برگردان فارسى كتاب از روى متن عربى آن است كه توسط آقاى محمد ملك زاده انجام گرفته و به همراه پاورقى‌هاى وى و فهرست اماكن و نيز فهرست اعلام، منتشر شده است. | ||
== منابع== | ==منابع مقاله== | ||
#دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج12. | #دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج12. | ||
#مقدمه مترجم. | #مقدمه مترجم. | ||
| خط ۸۰: | خط ۵۹: | ||
#كراچكوفسكى، ايگناتى يوليانوويچ، تاريخ نوشته‌هاى جغرافيايى در جهان اسلامى، ص116. | #كراچكوفسكى، ايگناتى يوليانوويچ، تاريخ نوشته‌هاى جغرافيايى در جهان اسلامى، ص116. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[عجائب الهند بره و بحره]] | [[عجائب الهند بره و بحره]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۵۱
| عجايب هند/ترجمه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ملک زاده، محمد (مترجم) رامهرمزی، بزرگ بن شهریار (نویسنده) |
| ناشر | بنياد فرهنگ ايران |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1348 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | جغرافیای قرون وسطا هند - سیر و سیاحت |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DSR 409 /ر2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
عجايب هند، ترجمه كتابى است با عنوان «عجائب الهند بره و بحره»، تألیف بزرگ بن شهریار رامهرمزی که توسط محمد ملک‌زاده از عربی به فارسى برگردانده شده و به موضوع سفرنامه دريايى يكى از ناخدايان قديم ايرانى اختصاص يافته است.
تاريخ نگارش كتاب را حدود سال342ق. و داستان‌هايى را كه نویسنده از ناخدايان، دريانوردان و بازرگانان ديگر آورده، وابسته به سال‌های 288-342ق. دانسته‌اند.
ساختار
كتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم مترجم است و مطالب آن در دو قسمت اصلى بيان گرديده است: قسمت اول؛ مشتمل بر77 داستان و قسمت دوم؛ مشتمل بر59 داستان و حكايت شگفت است. بنابراین كل كتاب حاوى يكصد و سى و شش داستان كوتاه و بلند است.
گزارش محتوا
ابن شهريار، آن چه در سفرهای دريايى خود درباره پديده‌ها و موجودات شگفت‌انگيز ديده، و نيز داستان‌هايى را كه از ديگر ناخدايان، دريانوردان و بازرگانان مورد اعتمادش شنيده بود، در اين كتاب گرد آورده است. برخى از محققان به دلايلى معتقدند كه بزرگ بن شهريار اين داستان‌ها را از دريانوردان و بازرگانان شنيده، و در كتاب خود گردآورده است. اين دريانوردان و بازرگانان به ويژه از مردم سيراف، بندر طاهري كنونى، و برخى نيز از مردم بصره و عمان بوده‌اند.
نام‌گذاری كتاب را مى‌توان برخاسته از باور نویسنده درباره عجايب هند دانست، كه در آغاز كتابش تصريح كرده و آورده است كه خداوند همه شگفتى‌های جهان را به ده بخش تقسيم كرده، و نه بخش آن را به مشرق گيتى بخشيده، و از ميان آنها نيز يك بخش را ويژه چين و هند قرار داده است.
برخى بدون سند متقن معتقدند؛ كتاب عجائب‌الهند در اصل به زبان فارسى بوده كه از ميان رفته است و دانسته نيست كه در چه زمانى به عربى برگردانيده شده است.
بزرگ، افزون بر بيان رويدادها و شگفتى‌های درياها و كرانه‌های سرزمين‌هايى؛ چون افريقای شرقى، شبه جزيره عربى، جزاير دريای هند و چين، جاوه، زنگبار و جزيره‌هايى كه امروزه ژاپن ناميده مى‌شوند، سال‌های وقوع برخى از رويدادها را نيز ذكر مى‌كند. برخى با توجه به سنوات مذكور در كتاب، معتقدند كه ناخدا بزرگ، اگر چه نخستين نویسنده عجائب‌الهند است، ولى پس از او يك يا چند شخص ديگر داستان‌هايى نو از دريانوردي بدان افزوده‌اند.
در اين مجموعه با يك قصه منظم سروكار نداريم، بلكه تعدادى داستان‌هاى پراكنده است كه درازى و كوتاهى آنها متفاوت است. يك جا وصف كوتاه ماهى يا گياه يا اعجوبه‌اى است و جاى ديگر گزارش يك حادثه خشكى يا دريايى است. برخى داستان‌هاى اين كتاب گر چه با گزافه‌گويى همراه است؛ ولى جزئيات واقعى آنها بر پايه درستى قرار دارد. توصيف مؤلف از پديده‌ها و رويدادهای شگفت‌انگيز گاه شكل داستانى ماجراجويانه و گاهى شكل نمايشى اخلاقى به خود مى‌گيرد كه با مهارت هنري فراوان عرضه شده است. با نگرشى اجمالى مى‌توان دريافت كه اين داستان‌ها آفريده سخن‌پردازي هنرمندند كه به سبکی زنده و روان ارائه شده‌اند. از اين‌رو، مى‌توان كتاب بزرگ بن شهريار را يك اثر برجسته ادبى نيز به شمار آورد كه ارزش آن از بهترين قسمت‌هاى «سندباد» كمتر نيست و گاه برتر از آن است. اگر چه نگارش داستان‌های دريايى همواره و در طى سده‌های دراز در ادبيات عرب عهد اسلامى سابقه داشته، ولى هرگز اثر برجسته‌اي؛ همانند اين كتاب پديد نيامده است. افزون بر اين‌ها، بزرگ بن شهريار علاوه بر آگاه ساختن خوانندگان كتابش از زندگانى دريايى روزگار خود، از اوضاع و احوال سرزمين‌های خاوري اطلاعات فراوانى به دست داده، و برای نخستين بار در دنيای اسلام، از موجودات ناشناخته متعلق به هند و خاور دور و اسطوره‌های وابسته به آن سخن رانده است.
برخى از دانشمندان اهميت كتاب بزرگ بن شهريار را بسيار فراتر از يك اثر جغرافيايى دانسته‌اند. در واقع نيز اين كتاب، تأثيري آشكار در پيشرفت دانش جغرافيا داشته است و از سوي ديگر نمايانگر كوشش‌هايى است كه دريانوردان ايرانى در گشت و گذار دريايى خود از سيراف تا هند، سيلان سرانديب، جاوه، زنگبار، جزيره‌های دريايى هند و چين نشان داده‌اند.
وضعیت کتاب
كتاب عجائب الهند نوشته بزرگ بن شهریار رامهرمزی، نخستين بار در 1883 - 1886م.توسط دانشمند فرانسوی وان درليت، به دستياري گروهى از خاورشناسان، تصحيح و به وسيله مارسل دويك به فرانسه ترجمه شد و همراه متن عربى در ليدن به چاپ رسيد. اين كتاب را محمد ملك‌زاده در 1348ش. به فارسى برگردانيد. ترجمه انگليسى آن نيز از روي ترجمه فرانسوی دويك، به قلم پيتركوينل در1928م. در لندن منتشر شده است.
نسخه حاضر در برنامه برگردان فارسى كتاب از روى متن عربى آن است كه توسط آقاى محمد ملك زاده انجام گرفته و به همراه پاورقى‌هاى وى و فهرست اماكن و نيز فهرست اعلام، منتشر شده است.
منابع مقاله
- دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج12.
- مقدمه مترجم.
- وانديك، ادوارد، اكتفاء القنوع بما هو مطبوع، بيروت: دار صادر، ص59.
- كراچكوفسكى، ايگناتى يوليانوويچ، تاريخ نوشته‌هاى جغرافيايى در جهان اسلامى، ص116.