کتاب الضعفاء و المتروکین

کتاب الضعفاء و المتروکین
پدیدآوران	ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نویسنده) قاضی، ابوالفداء عبدالله (محقق)
ناشر	دارالکتب العلمیة
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1406ق-1986م
چاپ	چاپ يکم
موضوع	ضعفا (حديث) محدثان اهل سنت حديث - علم الرجال
زبان	عربی
تعداد جلد	3
کد کنگره	‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ض‎‏7 / 114/5 BP

الضعفاء و المتروکین، اثر ابوالفرج، عبدالرحمن بن علی بغدادی حنبلی (510-597ق)، کتابی است رجالی از نویسنده‌ای از اهل سنت که به جرح و تعدیل راویان حدیث می‌پردازد.

از ویژگی‌های نویسنده، سخت‌گیری در جرح احادیث و جعلی دانستن بسیاری از احادیث حسن و حتی صحیح است(جدیدی نژاد، محمدرضا، ص 257).

روش نویسنده در این اثر، همچون روش ابن عدی در الکامل و ذهبی در المیزان است با این تفاوت که دو، ثقاتی که جرح مردود در شأن آنان وارد شده را آورده‌اند ولی ابن‌جوزی تنها به ضعفاء و متروکینی که قطع به ضعف آنان دارد را برشمرده است(مقدمه کتاب، ج1، ص13).

کتاب بر اساس حروف الفباء مرتب شده که در آن ترجمه بیش از چهارصد راوی ذکر گردیده است. نویسنده سعی در اختصار کتابش داشته لذا به ذکر اسم راوی، نسب و نقل قول علماء درباره آن راوی اکتفا نموده است(همان، ص24).

در این کتاب اسماء ضعفاء و واضعین آمده که جرح آنها توسط کبار ائمه اهل سنت همچون احمد بن حنبل، یحیی بن معین، علی بن مدینی، بخاری، مسلم، ابراهیم بن یعقوب جوزجانی سعدی و... صورت می‌گیرد. ابن‌جوزی، درصورتی‌که در شأن یک راوی هم جرح و هم تعدیل آمده باشد او جرح را بر تعدیل مقدم می‌داند و آن راوی را ضعیف می‌داند.

منابع مقاله

1. مقدمه محقق
2. جدیدی‌نژاد، محمدرضا، دانش رجال از دیدگاه اهل سنت، قم، دارالحدیث، اول، 1381ش/1423ق.