شکوه فقاهت یادنامه مرحوم آیة‌الله حاج آقا حسین بروجردی (قدس‌سره): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم' به 'دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم') |
جز (Yaalatif صفحهٔ شکوه فقاهت؛ یادنامه مرحوم آیة‌الله حاج آقا حسین بروجردی (قدس‌سره) را به [[شکوه فقاهت یادنامه مرحوم آیة‌الله حاج آقا حسین برو...) |
نسخهٔ ۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۱۹
| شکوه فقاهت: یادنامه مرحوم آیت‌الله حاج آقا حسین بروجردی قدس‌سره | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حوزه علمیه قم. دفتر تبلیغات اسلامی. بوستان کتاب قم (تهيه کننده) |
| عنوان‌های دیگر | یاد نامه مرحوم آیت‌الله حاج آقا حسین بروجردی قدس‌سره |
| ناشر | دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز انتشارات |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1379 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-424-867-8 |
| موضوع | بروجردی، حسین، 1253 - 1340 - یاد نامهها مجتهدان و علما - ایران - سرگذشت‌نامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 153/5 /ب4ش8 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شكوه فقاهت: يادنامه آيت‌الله حاج آقا حسين بروجردى (قدس‌سره)، مجموعه مقالات فارسى و عربى درباره آيت‌الله بروجردى است كه به جهت ارج نهادن به خدمات ارزنده آن عالم بزرگ و ارائه الگو براى نسل امروز و نسل‌هاى آينده تدوين شده است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر مقدمه ناشر، پيام رهبر انقلاب، بيانيه آيت‌الله بروجردى در اعتراض به اشغال فلسطين، نگرشى بر زندگانى آيت‌الله بروجردى و متن 21 مقاله فارسى و عربى و بخش خاطرات است.
گزارش محتوا
در مقدمه ناشر به نكاتى اشاره شده كه برخى از آنها عبارت است از:
- مقالات به ترتيب وصول و انجام امور فنى تنظيم شده و در تقدم و تأخر مقالات جهات ديگر در نظر نبوده است؛
- به لحاظ پاره‌اى ملاحظات، القاب حوزوى و دانشگاهى نويسندگان محترم مقالات حذف گرديده است[۱]
پيش از ارائه مقالات، پيام رهبر معظم انقلاب اسلامى به مناسبت سى‌امين سال رحلت حضرت آيت‌الله بروجردى ارائه شده است. در بخشى از اين پيام مى‌خوانيم: «علم و تقوا و اخلاص و روشن‌بينى و بزرگ‌منشى و كياست و نوآورى و جامع‌نگرى و خستگى‌ناپذيرى و بسى خصلت‌هاى كمياب و نفيس ديگر از اين مرد بزرگ و ذخيره الهى، چنان شخصيت ذوابعاد و عظيمى فراهم آورده بود كه نظير آن را در فقهاى صاحب‌نام و برخوردار از زعامت، به‌ندرت مى‌توان يافت»[۲]
در ادامه، متن مقالات فارسى و عربى درج گرديده كه گزارشى مختصر از هركدام ارائه مى‌شود:
- «نگرشى بر زندگانى آيت‌الله بروجردى»، به قلم على كريمى جهرمى: بررسى زندگانى ايشان با نگاهى به سخنان علماى اهل سنت، جورج جورداق مسيحى و همچنين علماى شيعه درباره آن عالم وارسته آغاز شده است. پس از آن زواياى مختلف علمى، اخلاقى و اجتماعى زندگى ايشان مطرح شده است. يكى از برجسته‌ترين خدمات آن زعيم بزرگ، احياى آثار گذشتگان و علماى سلف بوده است[۳]
- «القضاء»: بخشى از تقريرات درس خارج بحث قضاست كه توسط آيت‌الله بروجردى حدود يك سال پيش از رحلت بيان شده و توسط سيد عبدالرسول شريعتمدارى جهرمى به زبان عربى به رشته تحرير درآمده است[۴]
- «الصلاة في اللباس المشکوک»: يكى از محورهاى درس خارج فقه آيت‌الله بروجردى (حدود 1371ق) بوده كه توسط آيت‌الله سيد عبدالرسول شريعتمدارى جهرمى به زبان عربى به نگارش درآمده است[۵]
- «شرح حال علامه سيد محمد بن عبدالكريم طباطبايى»: مقاله‌اى به قلم آيت‌الله بروجردى است كه شرح حال مفصلى راجع به زندگى‌نامه اين جدّ بزرگوار خود نوشته و تا حدود زيادى نسل ايشان را به‌طور اجمال و فهرست‌وار متذكر شده است. اين مقاله گوياى تسلط فراوان ايشان در علم انساب است[۶]
- «مزايا و خدمات مرحوم آيت‌الله بروجردى»: از جمله مقالات شهيد مطهرى است كه نخستين بار در كتاب «بحثى درباره مرجعيت و روحانیت» در سال 1341ش به چاپ رسيده است. مقايسه روش فقهى ايشان و روش فقهى متأخرين در قرون اخير، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين مقاله است. نویسنده در انتهاى مقاله، هدف از نگارش آن را بيان درسى براى اجتماع و تذكرى براى كسانى دانسته كه ميل دارند بار گران زعامت روحانى را به دوش بكشند[۷]
- «آيت‌الله بروجردى قله رفيع فضيلت و تقوا»: مقاله‌اى است فارسى به قلم على محامد، كه ويژگى‌هاى شخصيتى آيت‌الله بروجردى، مكانت علمى و مكتب فقهى و رجالى و نيز ديدگاه آيت‌الله بروجردى درباره ولايت فقيه، از جمله موضوعات مطرح‌شده در اين مقاله است[۸]
- «قاعده من أدرك از نگاه آيت‌الله بروجردى»، به قلم محمد رحمانى، به مناسبت بزرگداشت آيت‌الله بروجردى: اين مقاله نگاهى است بر نظريات ايشان درباره قاعده «من أدرك ركعة من الصلاة فقد أدرك الصلاة»[۹]
- «جامع كافى در نگاه آيت‌الله بروجردى»: تأليف محمدتقى دانش، بررسى اسانيد كتاب كافى است. در ابتداى اين مقاله خلاصه‌اى از نظريه‌هاى دانشمندان در زمينه اعتبار كافى و مقدار آن ذكر شده و سپس ديدگاه آيت‌الله بروجردى در زمينه هريك از اين نظريه‌ها بيان شده است. بررسى شخصيت محمد بن الحسن كه در روايات كافى آمده از ديگر مطالب مطرح‌شده در اين مقاله است[۱۰]
- «نگاهى به كتاب جامع أحاديث الشيعة»: نوشته محمدعلى سلطانى، به بررسى اهداف و شيوه نگارش كتاب مذكور پرداخته است. آيت‌الله بروجردى خود هدف از نگارش اين كتاب را نگارش كتابى جامع دانسته كه همه آيات و روايت‌هاى مرتبط با فروع فقهى و اصولى را كه در استنباط فقهى بدان‌ها نياز است در آن بياورد. از تكرار، تقطيع و افزودنى‌هاى غير لازم پرهيز كند تا راه دستيابى به احاديث آسان گردد و فقيه با داشتن آن نيازمند كتاب ديگرى نباشد. كتاب با روش و شيوه ويژه‌اى تنظيم گشته است؛ روشى كه از بهترين بهره‌دهى و كم‌ترين نقص و كمبود برخوردار است[۱۱]
- «چشم‌اندازى بر ديدگاه سياسى آيت‌الله بروجردى»: به قلم محمد محمدى اشتهاردى به رشته تحرير درآمده است. نویسنده در بخشى از اين مقاله چنين مى‌نويسد: «آيت‌الله بروجردى در بحث ولايت فقيه، داراى تجزيه و تحليل قاطع بود كه با توجه به آن مى‌توان به‌روشنى انديشه پيوند و آميختگى سياست و دين را از ديدگاه ايشان شناخت». سپس با ذكر نمونه‌هايى از دخالت فكرى و عملى آيت‌الله بروجردى در امور سياسى و شئون اجتماعى چنين نتيجه مى‌گيرد كه آن مرجع كل نيز سياست صحيح را از اسلام ناب، هرگز جدا نمى‌دانست و مسائل سياسى را با فكر باز و پويا دنبال مى‌نمود و با توجه به شرايط زمان و مكان و مقايسه دو قانون اهم و مهم، در فكر و عمل، خط بطلان بر تز جدايى دين از سياست كشيد[۱۲]
- از صفحه 247 يادنامه، مقالاتى ارائه شده كه اگرچه در ابتداى برخى مى‌خوانيم: «نگارنده به پاس خدمات بى‌شائبه معظم‌له به جهان بشريت و اسلام، رساله «هلال» را به ساحت آن «بدر كامل» تقديم مى‌دارد»[۱۳]، اما ارتباط كاملى با يادنامه آيت‌الله بروجردى ندارند؛ اين مقالات عبارتند از:
- محورهاى ضرورت اجراى عدالت: محمدرضا حكيمى؛
- أهل‌البيت و السنة النبوية: محمدمهدى الآصفي؛
- التجا: مرتضى حسينى نجوم؛
- هلال: على زمانى قمشه‌اى؛
- كتاب عبيدالله بن ابى‌رافع: على‌اكبر ذاكرى؛
- بررسى و نقد روش استنباط احكام پس از رحلت رسول اكرم(ص): سيد مهدى صانعى؛
- گناه و كيفر: سيد نورالدين شريعتمدار جزايرى؛
- تطور شيوه بيان احكام: سيد عباس ميرى؛
- الأربعونات: محمدجواد الحسيني الجلالي؛
- كاستى‌ها و بايستگى‌هاى تبليغ: على نصيرى؛
- فاطمه‌هاى ده‌گانه: مرتضى حسينى نجومى.
پايان بخش كتاب، خاطرات علما درباره آن مرحوم است. در ابتداى اين بخش مى‌خوانيم: «از آنجا كه خاطرات علما درباره فقيه بزرگوار آيت‌الله بروجردى بسيار است و بخش اعظم آن خاطرات در ويژه‌نامه مجله حوزه (شماره 43-44) آمده است، در اينجا به نمونه‌هايى اندك از خاطرات اشاره مى‌شود؛ تا يادنامه خالى از بخش خاطرات نباشد. گفتنى است كه بخش كوچكى از اين خاطرات (حدود 8 صفحه) برگرفته از آن ويژه‌نامه است»[۱۴]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتداى كتاب و آدرس آيات، روايات و منابع در پاورقى‌هاى آن ذكر شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.