منتهی المقال في الدراية و الرجال: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '== منابع مقاله == مقدمه و متن كتاب. رده:کتاب‌شناسی' به '== منابع مقاله == مقدمه و متن كتاب. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی'
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای')
جز (جایگزینی متن - '== منابع مقاله == مقدمه و متن كتاب. رده:کتاب‌شناسی' به '== منابع مقاله == مقدمه و متن كتاب. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی')
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۷: خط ۱۷:
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =36530
| کتابخوان همراه نور =36530
| کتابخوان همراه نور =36530
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۳۲: خط ۳۲:
نویسنده در مقدمه تصريح مى‌كند كه آثار فراوانى توسط علماى شيعه در علم رجال نگارش شده، اما هيچ‌كدام براى تدريس نوشته نشده‌اند و لذا تدريس اين علم نيازمند تلاش خاصى از استاد متخصص در اين علم است و اين كتاب در جهت برطرف نمودن اين مشكل است<ref>ر.ک: مقدمه، ص8</ref>
نویسنده در مقدمه تصريح مى‌كند كه آثار فراوانى توسط علماى شيعه در علم رجال نگارش شده، اما هيچ‌كدام براى تدريس نوشته نشده‌اند و لذا تدريس اين علم نيازمند تلاش خاصى از استاد متخصص در اين علم است و اين كتاب در جهت برطرف نمودن اين مشكل است<ref>ر.ک: مقدمه، ص8</ref>


جزء اول كتاب در علم حديث و درايه نوشته شده است؛ چراكه علم حديث از متممات علم رجال و مكمل آن است. اين جزء با بيان معنا، موضوع، غايت و تفاوت علم درايه و رجال آغاز شده است. اولين مطلبى كه در اين جزء آمده معناى درايه است. «مصباح المنير» درايه را «علم» معنا كرده است. نویسنده فرق بين اين دو را در اين مى‌داند كه درايه مسبوق به شك است برخلاف علم كه مسبوقيت به شك در آن شرط نيست؛ به همين دليل نمى‌گويند «الله درى»؛ چراكه مستلزم عروض شك بر خداوند متعال است، بلكه گفته مى‌شود «الله علم». [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]] نيز درايه را علمى‌دانسته كه از سند حديث و متن آن و كيفيت تحمل و آداب نقل آن بحث مى‌كند<ref>ر.ک: تمهيد، ص11</ref>
جزء اول كتاب در علم حديث و درايه نوشته شده است؛ چراكه علم حديث از متممات علم رجال و مكمل آن است. اين جزء با بيان معنا، موضوع، غايت و تفاوت علم درايه و رجال آغاز شده است. اولين مطلبى كه در اين جزء آمده معناى درايه است. «مصباح المنير» درايه را «علم» معنا كرده است. نویسنده فرق بين اين دو را در اين مى‌داند كه درايه مسبوق به شك است برخلاف علم كه مسبوقيت به شك در آن شرط نيست؛ به همين دليل نمى‌گويند «الله درى»؛ چراكه مستلزم عروض شك بر خداوند متعال است، بلكه گفته مى‌شود «الله علم». [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]] نيز درايه را علمى‌دانسته كه از سند حديث و متن آن و کیفیت تحمل و آداب نقل آن بحث مى‌كند<ref>ر.ک: تمهيد، ص11</ref>


در فصل دوم از اين جزء، خبر به اعتبار روات به چهار قسم: صحيح، حسن، موثق و ضعيف تقسيم و اصول حديث ناميده شده است. اين تقسيم‌بندى نزد قدما به اين شكل صريح نبوده است و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]] اولين كسى بود كه آن را تفصيل داد و تبيين كرد. نویسنده سپس اشكال برخى از اخباریين كه اين تقسيم را بدعت و ضلالت دانسته‌اند، بى‌معنا دانسته است؛ چراكه آنها قائل به صحت تمامى اخبار وارده در كتب اربعه هستند و ضعف اين كلام واضح است؛ زيرا علماى پيشين، احاديث صحيح را مى‌پذيرفتند و از احاديث ضعيف اعراض می‌كردند<ref>ر.ک: متن كتاب، ص35</ref>
در فصل دوم از اين جزء، خبر به اعتبار روات به چهار قسم: صحيح، حسن، موثق و ضعيف تقسيم و اصول حديث ناميده شده است. اين تقسيم‌بندى نزد قدما به اين شكل صريح نبوده است و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]] اولين كسى بود كه آن را تفصيل داد و تبيين كرد. نویسنده سپس اشكال برخى از اخباریين كه اين تقسيم را بدعت و ضلالت دانسته‌اند، بى‌معنا دانسته است؛ چراكه آنها قائل به صحت تمامى اخبار وارده در كتب اربعه هستند و ضعف اين كلام واضح است؛ زيرا علماى پيشين، احاديث صحيح را مى‌پذيرفتند و از احاديث ضعيف اعراض می‌كردند<ref>ر.ک: متن كتاب، ص35</ref>
خط ۵۰: خط ۵۰:
سومين فصل از كتاب به بررسى برخى منابع و تعدادى از روات اختصاص يافته است. بررسى «جعفريات»، «[[تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليهم|تحف العقول]]»، «مكارم الأخلاق» و «جامع» بزنطى از جمله منابع و معلى بن خنيس، سهل بن زياد، محمد برقى و ابوبصير از جمله روات مطرح‌شده در اين فصل هستند؛ به‌عنوان مثال ابوبصير، مردد بين چهار شخصيت است كه برخى از آنها ثقه هستند<ref>ر.ک: همان، ص248</ref>
سومين فصل از كتاب به بررسى برخى منابع و تعدادى از روات اختصاص يافته است. بررسى «جعفريات»، «[[تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليهم|تحف العقول]]»، «مكارم الأخلاق» و «جامع» بزنطى از جمله منابع و معلى بن خنيس، سهل بن زياد، محمد برقى و ابوبصير از جمله روات مطرح‌شده در اين فصل هستند؛ به‌عنوان مثال ابوبصير، مردد بين چهار شخصيت است كه برخى از آنها ثقه هستند<ref>ر.ک: همان، ص248</ref>


در آخرين فصل كتاب به مبحث مشيخه پرداخته شده است. محدّثان بزرگ در جمع‌آورى احاديث، مسلك‌ها و روش‌هاى متفاوتى داشته‌اند؛ براى نمونه روش مرحوم [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] در «[[الکافی|كافى]]» با روش [[شيخ صدوق]] در «[[من‌لايحضره‌الفقيه]]» متفاوت است. نویسنده در ابتدا به اين نكته اشاره مى‌كند كه اختلاف [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] با ديگر محدثان در اين است كه اسانيد را حذف نكرده و در ابتداى هر حديثى، سند آن را به‌طور كامل بيان كرده است؛ اما روش و منهج [[شيخ صدوق]] در «[[من‌لايحضره‌الفقيه]]» و روش [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در دو كتاب «[[تهذيب الأحكام]]» و «ال[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]» اين‌گونه نيست. [[شيخ صدوق]] در كتاب خود روايات را بدون سند ذكر كرده است. [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] نيز در دو كتاب تهذيب و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] خود تقريباً اين‌گونه عمل كرده است<ref>ر.ک: همان، ص260-259</ref>
در آخرين فصل كتاب به مبحث مشيخه پرداخته شده است. محدّثان بزرگ در جمع‌آورى احاديث، مسلك‌ها و روش‌هاى متفاوتى داشته‌اند؛ براى نمونه روش مرحوم [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] در «[[الکافی|كافى]]» با روش [[شيخ صدوق]] در «[[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه]]» متفاوت است. نویسنده در ابتدا به اين نكته اشاره مى‌كند كه اختلاف [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] با ديگر محدثان در اين است كه اسانيد را حذف نكرده و در ابتداى هر حديثى، سند آن را به‌طور كامل بيان كرده است؛ اما روش و منهج [[شيخ صدوق]] در «[[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه]]» و روش [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در دو كتاب «[[تهذيب الأحكام]]» و «ال[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]» اين‌گونه نيست. [[شيخ صدوق]] در كتاب خود روايات را بدون سند ذكر كرده است. [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] نيز در دو كتاب تهذيب و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] خود تقريباً اين‌گونه عمل كرده است<ref>ر.ک: همان، ص260-259</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۵۸: خط ۵۸:


==پانويس ==
==پانويس ==
<references />
<references/>
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن كتاب.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}






[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش