۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابن ماکولا، علی بن هبةالله: تفاوت میان نسخهها
←وابستهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" | | | data-type="authorWritings" |الإكمال في رفع الإرتياب عن المؤتلف و المختلف في الأسماء و الكنی و الأنساب | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
على بن هبةالله بن على بن جعفر بن ماكولا از دانشمندانى چون ابن بشران، عبيدالله بن عمر بن شاهين و ابوطيب طبرى و احمد بن محمد عقيقى و ديگران سماع حديث كرد. سپس در طلب دانش به بغداد، دمشق، مصر، جزيره، خراسان و جبال سفر كرد و در همه این جاىها از محضر حافظان و محدثان بهره برگرفت و از جمله حافظان حديث و نسبشناسان نامور شد. مورخان از حافظه شگفت ابن ماكولا در حديث و انساب ياد كرده و او را | على بن هبةالله بن على بن جعفر بن ماكولا از دانشمندانى چون ابن بشران، عبيدالله بن عمر بن شاهين و ابوطيب طبرى و احمد بن محمد عقيقى و ديگران سماع حديث كرد. سپس در طلب دانش به بغداد، دمشق، مصر، جزيره، خراسان و جبال سفر كرد و در همه این جاىها از محضر حافظان و محدثان بهره برگرفت و از جمله حافظان حديث و نسبشناسان نامور شد. مورخان از حافظه شگفت ابن ماكولا در حديث و انساب ياد كرده و او را خطیب دوم و حتى برتر از خطیب شمردهاند. محدّثانى چون ابوبكر خطیب و نصر مقدسى و ابومحمدحسن بن احمد سمرقندى و محمد بن عبدالواحد بن دقاق از او روايت حديث كردهاند. وى پارهاى از روزگار خود را در مأموريتهاى ادارى گذراند. چنانكه گفتهاند از سوى خليفه مقتدى به بخارا رفت تا از طَمغان خان بيعت ستاند. نيز گفتهاند از جمله كسانى بود كه نسبنامهاى برای آل بویه برساخت و نسب آنها را به بهرام گور رساند. با اينهمه به نظر مىرسد كه در واپسين روزگار آل بویه، وى به دربار خليفه كه در پى بيرون آمدن از زير نفوذ آل بویه بود، گرايش يافت. او همچنين با ابراهیم بن اسحاق حبّال كه سراج قارى بيشتر داستانهاى خود را از او الهام گرفته، دوستى داشت. در باب اينكه وى چگونه لقب «امیر» سعدالملك يافته است، آگاهى در دست نيست و به قول [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] ترديد است كه آيا خود وى امارتى داشته، يا چون از فرزندان امیر ابودلف عجلى بوده به امیر نامبردار شده است. | ||
==وفات== | |||
ابونصر على بن ماكولا سرانجام به دست غلامان ترك خویش كشته شد و اموالش به يغما رفت. در تاريخ و محل قتل او اختلاف بسيار است. برخى قتل وى را در 475ق در کرمان و پارهاى پس از 470ق در گرگان دانستهاند و بعضى در خراسان يا خوزستان در 487ق گفتهاند. [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] تاريخ قتل ابونصر را در یک جا 475ق و در جاى ديگر 486ق ذكر كرده است. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
از ابونصر آثارى در رجال و تاريخ ياد كردهاند: | از ابونصر آثارى در رجال و تاريخ ياد كردهاند: | ||
# الاكمال في المختلف و المؤتلف من اسماء الرجال كه در حقيقت تكمیل شده کتاب «المختلف و المؤتلف» [[دارقطنی، علی بن عمر|دار قطنى]] و «مشتبه النسبه» حافظ عبدالغنى ازدى و «المؤتلف تكلمه المؤتلف و المختلف» [[ | # الاكمال في المختلف و المؤتلف من اسماء الرجال كه در حقيقت تكمیل شده کتاب «المختلف و المؤتلف» [[دارقطنی، علی بن عمر|دار قطنى]] و «مشتبه النسبه» حافظ عبدالغنى ازدى و «المؤتلف تكلمه المؤتلف و المختلف» [[خطیب بغدادى]] است، نام كامل این کتاب را «الاكمال في رفع الارتياب عن المؤتلف و المختلف في الاسماء والكنى و الالقاب» گفتهاند. | ||
# تهذيب مستمر الاوهام على ذوى التمنى و الاحلام، در باب اشتباهات و افتادگىهاى کتاب «المؤتلف» [[ | # تهذيب مستمر الاوهام على ذوى التمنى و الاحلام، در باب اشتباهات و افتادگىهاى کتاب «المؤتلف» [[خطیب بغدادى]] كه این ماكولا آن را پس از مرگ خطیب منتشر ساخت. | ||
# دو کتاب مفاخره القلم و السيف والدينار كه اكنون بر جاى نيست. | # دو کتاب مفاخره القلم و السيف والدينار كه اكنون بر جاى نيست. | ||
ياقوت از ابن ماكولا دو کتاب رجال به نامهاى «المختلف و المؤتلف» و «الاكمال في المؤتلف و المختلف» ياد كرده است. ولى به نظر مىرسد كه این هر دو یک کتاب باشد. نام این کتاب را «تهذيب مستمر الاوهام على ذوى المعرفه و اولى الافهام» هم گفتهاند. | ياقوت از ابن ماكولا دو کتاب رجال به نامهاى «المختلف و المؤتلف» و «الاكمال في المؤتلف و المختلف» ياد كرده است. ولى به نظر مىرسد كه این هر دو یک کتاب باشد. نام این کتاب را «تهذيب مستمر الاوهام على ذوى المعرفه و اولى الافهام» هم گفتهاند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/985 سجادی، صادق، ج2، ص129]</ref>. | ||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/985 سجادی، صادق، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378] | |||
| خط ۷۱: | خط ۷۳: | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[ | [[الإكمال في رفع الإرتياب عن المؤتلف و المختلف في الأسماء و الكنی و الأنساب]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:رجالیان]] | |||