۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه'
جز (جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه') |
|||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =4 | | تعداد جلد =4 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =36061 | ||
| کتابخوان همراه نور =36061 | | کتابخوان همراه نور =36061 | ||
| کد پدیدآور = 146 | | کد پدیدآور = 146 | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
محقق کتاب در مقدمه به ارتباط [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] (متوفی 940ق) و [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|فاضل قطیفی]] اشاره کرده و نوشته است: «کم پیش میآید که محققی به زندگی یکی از این دو شخصیت، بدون اشاره به دیگری پرداخته باشد؛ علت این امر کشمکشهای علمی این دو شخصیت است. بیشتر نوشتههای [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|فاضل قطیفی]] رد یا ناظر بر تولیدات علمی [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]]، بهویژه در مسئله «خراج سلطان و جوایز آن» است»<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص12-11</ref>. | محقق کتاب در مقدمه به ارتباط [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] (متوفی 940ق) و [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|فاضل قطیفی]] اشاره کرده و نوشته است: «کم پیش میآید که محققی به زندگی یکی از این دو شخصیت، بدون اشاره به دیگری پرداخته باشد؛ علت این امر کشمکشهای علمی این دو شخصیت است. بیشتر نوشتههای [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|فاضل قطیفی]] رد یا ناظر بر تولیدات علمی [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]]، بهویژه در مسئله «خراج سلطان و جوایز آن» است»<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص12-11</ref>. | ||
[[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] نماینده جریان رسمی سنت | [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] نماینده جریان رسمی سنت فقهی تشیع بوده و سیطره داشتن میراث فقهی او تا پایان دوره صفوی نشانگر این حقیقت است. نظرات فقهی او که در اکثر موارد بیانگر همان سنّت رسمی شیعه است، از سوی عالم معاصرش، [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|قطیفی]] با انتقادهایی روبهرو بود؛ اما نظرات [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|قطیفی]] بیانگر نظرات شاذ فقه شیعه بشمار میرفت و با دیدگاههای رسمی سنت فقهی شیعه همخوان نبوده است. به همین گونه، پیوستن [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] به دربار صفوی و بیاشکال شمردن نزدیکی با قدرت دنیوی بر اساس الگو و مبنای فقهی متداول در سنت شیعی بوده؛ درحالیکه عدم پیوستن [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|قطیفی]] نیز بر اساس رویه دیگر متداول در سنت اسلامی بهنحو عام، یعنی لزوم پرهیز از قدرتهای دنیوی بوده است؛ نه آنکه بر این مبنا بتوان آن را نشانی از نادرستی تشیع صفویان دانست<ref>ر.ک: رحمتی، محمدکاظم، ص73-72</ref>. | ||
کرکی با انتقادهای تند و گستاخانه از سوی فقیهان نجف و شاگردان درس خود روبهرو گردید. اینان انتقاد میکردند که: چرا به دولت صفویان مشروعیت بخشیده؛ کاری که تنها از عهده امام معصوم برمیآید<ref>ر.ک: باغستانی، محمد، ص386</ref>. در همان زمان گروه دیگری از علمای شیعه، کرکی را به سبب اهتمامش به مصالح والای اسلامی پرهیزکار دانستهاند؛ لذا این اختلاف، «مبنایی» است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص14</ref>. | کرکی با انتقادهای تند و گستاخانه از سوی فقیهان نجف و شاگردان درس خود روبهرو گردید. اینان انتقاد میکردند که: چرا به دولت صفویان مشروعیت بخشیده؛ کاری که تنها از عهده امام معصوم برمیآید<ref>ر.ک: باغستانی، محمد، ص386</ref>. در همان زمان گروه دیگری از علمای شیعه، کرکی را به سبب اهتمامش به مصالح والای اسلامی پرهیزکار دانستهاند؛ لذا این اختلاف، «مبنایی» است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص14</ref>. | ||
بیتوجهی به مبنای این دو رویکرد، باعث ارزیابیهای نادرست فراوانی | بیتوجهی به مبنای این دو رویکرد، باعث ارزیابیهای نادرست فراوانی درباره مناسبات عالمان امامی با صفویان بر اساس منازعه بین این دو فقیه شده است. تعامل بین [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] با صفویه بر اساس همان الگوهای رایج در اعصار پیشین میان شیعیان و حکومتهای عصرشان، البته با تفاوتهایی اندکی، همچون بیاشکال شمردن اخذ خراج توسط صفویان، بوده است. هرچند در دوره صفویه، این حکومت در تلقی اکثر عالمان امامی، حکومت تمهیدگر ظهور دولت قائم تلقی شده و درجهای از مشروعیت برای آن در نظر گرفته میشده است. در حقیقت، تلقی مذکور به شکل نظریه اتصال دولت صفوی به دولت قائم از همان آغاز ظهور صفویه پدید آمده و در سراسر زمان حیات آن بهصورت اندیشهای جدی از سوی عالمان امامی ترویج میشده و رسالههای مستقلی نیز در خصوص آن به تحریر درآمده بود. اگرچه تلقی مذکور دیدگاه تمام عالمان امامیه محسوب نمیشده، اما تصویر غالب چنین بوده است<ref>ر.ک: رحمتی، محمدکاظم، ص73-72</ref>. | ||
جلد اول و دوم این موسوعه مشتمل است بر: | جلد اول و دوم این موسوعه مشتمل است بر: | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
# «الأربعون حديثاً»: مشتمل بر چهلوپنج حدیث از پیامبر(ص) و دیگر معصومین(ع) با حذف سند است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد 4، ص175</ref>. | # «الأربعون حديثاً»: مشتمل بر چهلوپنج حدیث از پیامبر(ص) و دیگر معصومین(ع) با حذف سند است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد 4، ص175</ref>. | ||
# «أدعية لسعة الرزق و أداء الدين»: نویسنده این رساله را با یک مقدمه و طرح این پرسش آغاز کرده که اگر رزق از سوی خداوند مقسوم و مکتوب است، طلب آن چه معنایی دارد؟ سپس پاسخ داده که طلب رزق اسراری دارد که از آن جمله است: تذلل نفس، عدم غفلت، دوام ذکر و مناجات با حق تعالی و...<ref>ر.ک: همان، ص182-181</ref>. | # «أدعية لسعة الرزق و أداء الدين»: نویسنده این رساله را با یک مقدمه و طرح این پرسش آغاز کرده که اگر رزق از سوی خداوند مقسوم و مکتوب است، طلب آن چه معنایی دارد؟ سپس پاسخ داده که طلب رزق اسراری دارد که از آن جمله است: تذلل نفس، عدم غفلت، دوام ذکر و مناجات با حق تعالی و...<ref>ر.ک: همان، ص182-181</ref>. | ||
# «الإجازات»: مشتمل بر اجازات [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|قطیفی]] به شاگردانش است که با اجازه به شمسالدین محمد بن ترکی آغاز شده است. چهارمین این اجازات به [[شوشتری، نورالله بن شریفالدین|قاضی نورالله شوشتری]] داده شده و [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|قطیفی]] آن را بعد از آنکه وی کتاب «ارشاد» در فقه را در حضورش قرائت کرده برایش صادر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص264</ref>. | # «الإجازات»: مشتمل بر اجازات [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|قطیفی]] به شاگردانش است که با اجازه به شمسالدین محمد بن ترکی آغاز شده است. چهارمین این اجازات به [[شوشتری، سید نورالله بن شریفالدین|قاضی نورالله شوشتری]] داده شده و [[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|قطیفی]] آن را بعد از آنکه وی کتاب «ارشاد» در فقه را در حضورش قرائت کرده برایش صادر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص264</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
#[[:noormags:27154|باغستانی، محمد، «تشکیل دولت صفویان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، فصلنامه فقه، پاییز و زمستان 1379، شماره 25و 26، ص375 تا 431]]. | #[[:noormags:27154|باغستانی، محمد، «تشکیل دولت صفویان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، فصلنامه فقه، پاییز و زمستان 1379، شماره 25و 26، ص375 تا 431]]. | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||