۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'ابياري، ابراهيم' به 'ابیاری، ابراهیم') |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[ابن حبیب، محمد بن حبیب]] (نويسنده) | [[ابن حبیب، محمد بن حبیب]] (نويسنده) | ||
[[ | [[ابیاری، ابراهیم]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =DS 36/9 /آ1الف2 | | کد کنگره =DS 36/9 /آ1الف2 | ||
| موضوع =اعراب - نسب نامه | | موضوع =اعراب - نسب نامه | ||
قبايل و نظام | قبايل و نظام قبيلهای - کشورهای عربي - نسب نامه | ||
| ناشر =دار الکتاب اللبناني | | ناشر =دار الکتاب اللبناني | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =22461 | ||
| کتابخوان همراه نور =22461 | |||
| کد پدیدآور =05175 | | کد پدیدآور =05175 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
}} | }} | ||
'''مختلف القبائل و مؤتلفها'''، اثر [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابوجعفر، محمد بن حبیب]] (متوفی 245ق) کتابی است به زبان عربی با موضوع تراجم که به تحقیق [[ | '''مختلف القبائل و مؤتلفها'''، اثر [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابوجعفر، محمد بن حبیب]] (متوفی 245ق) کتابی است به زبان عربی با موضوع تراجم که به تحقیق [[ابیاری، ابراهیم|ابراهیم ابیاری]] رسیده است. نویسنده در این کتاب، قبائل و افراد قبائل را معرفی کرده است. گویا این اثر، بخشی از یک کتاب دیگر از ابن حبیب بوده که چهل جزء داشته و هر جزء دارای صد صفحه بوده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در این کتاب، قبائل و افراد قبائل را معرفی کرده است. محقق کتاب در مقدمه آن مینویسد: غیر از [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]]، سایر اشخاص نام این کتاب را به همین عنوان یعنی «مختلف القبائل و مؤتلفها» ذکر کردهاند و فقط [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]] و [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|صاحب کشف الظنون]] هستند که نام این کتاب را به ترتیب، «المؤتلف و المختلف في النسب» و «المختلف و المؤتلف في أسماء القبائل» ذکر کردهاند. این اثر برای اولین بار در سال 1850م در شهر گوتینگن و توسط مستشرق معروف، هاينريش فرديناند وستنفلد، به چاپ رسید. او به نسخههای خطی مراجعه کرده و در حواشی کتاب به آنها اشاره کرده است اما نسخه مورد اعتماد وی، همان نسخه به خط [[مقریزی، احمد بن علی|احمد بن علی بن عبدالقادر مقریزی شافعی]] است که در ماه ربیعالاول سال 839ق در مکه از کتابتش فارغ شده است. مشکل نسخه مقریزی این است که از نسخه اصلی که [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] برای ابوالقاسم حجبی املا کرده نوشته نشده است. <ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص17-18</ref> | نویسنده در این کتاب، قبائل و افراد قبائل را معرفی کرده است. محقق کتاب در مقدمه آن مینویسد: غیر از [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]]، سایر اشخاص نام این کتاب را به همین عنوان یعنی «مختلف القبائل و مؤتلفها» ذکر کردهاند و فقط [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]] و [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|صاحب کشف الظنون]] هستند که نام این کتاب را به ترتیب، «المؤتلف و المختلف في النسب» و «المختلف و المؤتلف في أسماء القبائل» ذکر کردهاند. این اثر برای اولین بار در سال 1850م در شهر گوتینگن و توسط مستشرق معروف، هاينريش فرديناند وستنفلد، به چاپ رسید. او به نسخههای خطی مراجعه کرده و در حواشی کتاب به آنها اشاره کرده است اما نسخه مورد اعتماد وی، همان نسخه به خط [[مقریزی، احمد بن علی|احمد بن علی بن عبدالقادر مقریزی شافعی]] است که در ماه ربیعالاول سال 839ق در مکه از کتابتش فارغ شده است. مشکل نسخه مقریزی این است که از نسخه اصلی که [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] برای ابوالقاسم حجبی املا کرده نوشته نشده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28846/1/17 ر.ک: مقدمه کتاب، ص17-18]</ref> | ||
بههرحال علاوه بر وجود تشکیکی که در نقل املای [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] در نسخه مقریزی شده است، در این نسخه، ضبط تمام حرکات و عبارات سالم نیست و محقق کتاب سعی کرده است تا به کتابهای مختلف رجوع کند و این مشکل را حل کند و علاوه بر این در این نسخه تعریف مؤلف یعنی [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] را هم انجام داده است، فهارس فنی ناقص را تکمیل کرده، عنوانبندیها را سر و سامان داده، به فصلبندی کتاب پرداخته، به ضبط کلمات و ... پرداخته و... .<ref>ر.ک: همان، ص19-20</ref> | بههرحال علاوه بر وجود تشکیکی که در نقل املای [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] در نسخه مقریزی شده است، در این نسخه، ضبط تمام حرکات و عبارات سالم نیست و محقق کتاب سعی کرده است تا به کتابهای مختلف رجوع کند و این مشکل را حل کند و علاوه بر این در این نسخه تعریف مؤلف یعنی [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] را هم انجام داده است، فهارس فنی ناقص را تکمیل کرده، عنوانبندیها را سر و سامان داده، به فصلبندی کتاب پرداخته، به ضبط کلمات و... پرداخته و....<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28846/1/19 ر.ک: همان، ص19-20]</ref> | ||
این اثر، بخشی از کتاب «القبائل الكبير و الأیام» [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] بوده که دارای چهل بخش بوده و هر بخشی از آن صد صفحه داشته است. این اثر بزرگ از بین رفته و بخشهایی از آن تا زمان ابن ندیم باقی بوده است و وی از این اثر با عنوان «الأساس في النسب» نام برده است. در واقع میتوان [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] را با این حجم عظیمی که در باب انساب نوشته است، نسبشناس دانست. وی علاوه بر این اثر، دو کتاب دیگر یعنی «العمائر و الربائع» و «النسب» را هم در علم انساب نوشته است.<ref>ر.ک: همان، ص20-21</ref> | این اثر، بخشی از کتاب «القبائل الكبير و الأیام» [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] بوده که دارای چهل بخش بوده و هر بخشی از آن صد صفحه داشته است. این اثر بزرگ از بین رفته و بخشهایی از آن تا زمان ابن ندیم باقی بوده است و وی از این اثر با عنوان «الأساس في النسب» نام برده است. در واقع میتوان [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|ابن حبیب]] را با این حجم عظیمی که در باب انساب نوشته است، نسبشناس دانست. وی علاوه بر این اثر، دو کتاب دیگر یعنی «العمائر و الربائع» و «النسب» را هم در علم انساب نوشته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28846/1/20 ر.ک: همان، ص20-21]</ref> | ||
در بخشی از کتاب در عنوان «عراب» در حرف عین میخوانیم: در قبیله قیس: عُرابُ، پسر فزارة بن ذبیان بن یغیض است و در قبیله طیئ، عراب فرزند جذیمة ابن ود بن معن بن عتود بن عنین.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص20-21</ref> | در بخشی از کتاب در عنوان «عراب» در حرف عین میخوانیم: در قبیله قیس: عُرابُ، پسر فزارة بن ذبیان بن یغیض است و در قبیله طیئ، عراب فرزند جذیمة ابن ود بن معن بن عتود بن عنین.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28846/1/20 ر.ک: متن کتاب، ص20-21]</ref> | ||
همانطور که مشاهده میکنید نویسنده اسامی اشخاص را در قابیل مختلف را مورد بررسی قرار داده بهگونهای که علاوه بر نام شخص، نام پدر و اجدادش را نیز ذکر کرده است. او در اسامی مبهم سعی نموده ضبط آن را توضیح دهد. | همانطور که مشاهده میکنید نویسنده اسامی اشخاص را در قابیل مختلف را مورد بررسی قرار داده بهگونهای که علاوه بر نام شخص، نام پدر و اجدادش را نیز ذکر کرده است. او در اسامی مبهم سعی نموده ضبط آن را توضیح دهد. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۳: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۶: | ||
[[رده:کشورهای عربی]] | [[رده:کشورهای عربی]] | ||
ویرایش