تقی‌الدین نجرانی، مختار بن محمود: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۵

تقی‌الدین نجرانی، مختار بن محمود

نام	تقی‌الدین نجرانی، مختار بن محمود
نام‎های دیگر
نام پدر	محمود
متولد	نیمه دوم قرن ششم
محل تولد
رحلت	قرن هفتم
اساتید
برخی آثار	الكامل في الإستقصاء فيما بلغنا من كلام القدماء
کد مؤلف	AUTHORCODE01756AUTHORCODE

نجم‌الدین مختار بن محمود العجالى المعتزلى مشهور به تقى‌الدين نجرانى (نیمه دوم قرن ششم)، از عالمان حنفی و معتزلى، در اواخر قرن ششم و اوایل هفتم هجرى است.

ولادت

تاريخ ولادت وى دقيقا معلوم نيست، اما به نظر مى‌رسد، در نيمه دوم قرن ششم هجرى زاده شده باشد.

دربارۀ وى در كتب تراجم اطلاع چندانى وجود ندارد. فقط بروكلمان در جلد اول «تاريخ الأدب العربى» به نام وى اشاره كرده و معتقد است كه تقى‌الدين النجرانى در سالهاى 505 تا 675 هجرى قمرى كتاب «الكامل في الاستقصاء» را نگاشته است.اما مزيد بر اين اطلاعى دربارۀ وى به دست نمى‌دهد.

شبهه زیدی بودن و تشابه اسمی

برخى او را زيدى دانسته‌اند اما محقق«الكامل في الاستقصاء» اين عقيده را مردود اعلام داشته و او را جزء عالمان معتزلى مى‌شمارد. محقق به نكته‌اى دربارۀ تشابه اسمى مؤلف كتاب با شخصى به نام نجم‌الدين ابوالرجاء مختار بن محمود الزهدى الغزمينى كه اتفاقا او نيز مانند مؤلف «الكامل في الاستقصاء» اثرى به نام «المجتبى» از خود به يادگار گذاشته اشاره مى‌كند و به ايراد و پرسش ذيل مى‌پردازد:

آيا نجم‌الدين مختار بن محمود زاهدى غزمينى فقيه حنفى صاحب كتاب «المجتبى في فروع الفقه الحنفى»همان مختار بن محمود العجالى المعتزلى، صاحب كتاب «المجتبى في اصول‌الدين» است يا اين دو، دو شخصيت متفاوتند كه اتفاقا با يكديگر در نام خود و نام کتاب‌هايشان مشابهت دارند؟
آيا شيخ مختار بن محمود العجالى المعتزلى صاحب «المجتبى في اصول‌الدين»همان نويسندۀ كتاب «الكامل في الاستقصاء» است يا خير؟در پاسخ به اين اولين پرسش محقق مى‌گويد:

[به نظر مى‌رسد]با توجه به تشابه اسمى اين دو و تشابه به نام كتابى كه نگاشته‌اند و نيز با توجه به اشتراك اين دو در نام پدر (محمود) و زمانى كه مى‌زيسته‌اند، فقيه و متكلّم معتزلى، يك شخص بيشتر نباشد كه به جهت نبود آگاهى كافى در مورد زندگانى و آثار وى به دو نام خوانده شده است.

در پاسخ به سؤال دوم هم وى معتقد است كه مؤلف كتاب «المجتبى في اصول‌الدين»همان مؤلف «الكامل في الاستقصاء» است. وى براى اثبات مدعاى خويش به فقراتى از كتاب «المجتبى» اشاره مى‌كند كه از مطابقت كامل با آنچه در «الكامل في الاستقصاء»آمده، برخوردار است.محقق بر اين باور است كه «المجتبى»پس از «الكامل» به نگارش درآمده چرا كه بسيارى از فقرات آن برگرفته از «الكامل في الاستقصاء» است.

از ديگر آثار وى اطلاعى در دست نيست جز آنچه كه خود وى در «الكامل» از آن با عنوان «الدرر» یاد مى‌كند آنجا كه مى‌گويد:ان ظواهر النصوص لا تفيد اليقين إلا بعد استجماع ثلاثة عشر شرطا ذكرناها في«الدّرر» فلا بد من بيانها.

وفات

تاريخ وفات وى نيز بطور دقيق مشخص نيست اما به نظر مى‌رسد در قرن هفتم هجرى بدرود حيات گفته باشد.

وابسته‌ها

الكامل في الإستقصاء فيما بلغنا من كلام القدماء

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
-[[پرونده:NUR01756.jpg|بندانگشتی|تقی الدین نجرانی، مختار بن محمود]]
+[[پرونده:NUR01756.jpg|بندانگشتی|تقی‌الدین نجرانی، مختار بن محمود]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|تقی الدین نجرانی، مختار بن محمود
+! نام!! data-type="authorName" |تقی‌الدین نجرانی، مختار بن محمود
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‎های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'|
+| data-type="authorOtherNames" |
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |محمود
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|
+| data-type="authorbirthDate" |نیمه دوم قرن ششم
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|
+| data-type="authorDeathDate" |قرن هفتم
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
+| data-type="authorWritings" |[[الكامل في الإستقصاء فيما بلغنا من كلام القدماء]]
-|-class='articleCode'
+|- class="articleCode"
-|کد مولف
+|کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE1756AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE01756AUTHORCODE
 |}
 </div>
+'''نجم‌الدین مختار بن محمود العجالى المعتزلى  مشهور به تقى‌الدين نجرانى''' (نیمه دوم قرن ششم)، از عالمان حنفی و معتزلى، در اواخر قرن ششم و اوایل هفتم هجرى است.
-«مختار بن محمود العجالى المعتزلى الشهير بتقى الدين النجرانى»
+== ولادت ==
+تاريخ ولادت وى دقيقا معلوم نيست، اما به نظر مى‌رسد، در نيمه دوم قرن ششم هجرى زاده شده باشد.
-از عالمان
+دربارۀ وى در كتب تراجم اطلاع چندانى وجود ندارد. فقط [[بروکلمان، کارل|بروكلمان]] در جلد اول «تاريخ الأدب العربى» به نام وى اشاره كرده و معتقد است كه تقى‌الدين النجرانى در سالهاى 505 تا 675 هجرى قمرى كتاب «[[الكامل في الإستقصاء فيما بلغنا من كلام القدماء|الكامل في الاستقصاء]]» را نگاشته است.اما مزيد بر اين اطلاعى دربارۀ وى به دست نمى‌دهد.
-معتزلى قرن هفتم هجرى است.تاريخ ولادت وى دقيقا معلوم نيست، اما به نظر مى‌رسد
+== شبهه زیدی بودن و تشابه اسمی ==
+برخى او را زيدى دانسته‌اند اما محقق«الكامل في الاستقصاء» اين عقيده را مردود اعلام داشته و او را جزء عالمان معتزلى مى‌شمارد. محقق به نكته‌اى دربارۀ تشابه اسمى مؤلف كتاب با شخصى به نام نجم‌الدين ابوالرجاء مختار بن محمود الزهدى الغزمينى كه اتفاقا او نيز مانند مؤلف «الكامل في الاستقصاء» اثرى به نام «المجتبى» از خود به يادگار گذاشته اشاره مى‌كند و به ايراد و پرسش ذيل مى‌پردازد:
+# آيا نجم‌الدين مختار بن محمود زاهدى غزمينى فقيه حنفى صاحب كتاب «المجتبى في فروع الفقه الحنفى»همان مختار بن محمود العجالى المعتزلى، صاحب كتاب «المجتبى في اصول‌الدين» است يا اين دو، دو شخصيت متفاوتند كه اتفاقا با يكديگر در نام خود و نام کتاب‌هايشان مشابهت دارند؟
+# آيا شيخ مختار بن محمود العجالى المعتزلى صاحب «المجتبى في اصول‌الدين»همان نويسندۀ كتاب «الكامل في الاستقصاء» است يا خير؟در پاسخ به اين اولين پرسش محقق مى‌گويد:
+[به نظر مى‌رسد]با توجه به تشابه اسمى اين دو و تشابه به نام كتابى كه نگاشته‌اند و نيز با توجه به اشتراك اين دو در نام پدر (محمود) و زمانى كه مى‌زيسته‌اند، فقيه و متكلّم معتزلى، يك شخص بيشتر نباشد كه به جهت نبود آگاهى كافى در مورد زندگانى و آثار وى به دو نام خوانده شده است.
-در نيمه دوم قرن ششم هجرى زاده شده باشد.دربارۀ وى در كتب تراجم اطلاع
+در پاسخ به سؤال دوم هم وى معتقد است كه مؤلف كتاب «المجتبى في اصول‌الدين»همان مؤلف «الكامل في الاستقصاء» است. وى براى اثبات مدعاى خويش به فقراتى از كتاب «المجتبى» اشاره مى‌كند كه از مطابقت كامل با آنچه در «الكامل في الاستقصاء»آمده، برخوردار است.محقق بر اين باور است كه «المجتبى»پس از «الكامل» به نگارش درآمده چرا كه بسيارى از فقرات آن برگرفته از «الكامل في الاستقصاء» است.
-چندانى وجود ندارد.فقط بروكلمان در جلد اول«تاريخ الأدب العربى»به نام وى
+از ديگر آثار وى اطلاعى در دست نيست جز آنچه كه خود وى در «الكامل» از آن با عنوان «الدرر» یاد مى‌كند آنجا كه مى‌گويد:ان ظواهر النصوص لا تفيد اليقين إلا بعد استجماع ثلاثة عشر شرطا ذكرناها في«الدّرر» فلا بد من بيانها.
-اشاره كرده و معتقد است كه تقى الدين النجرانى در سالهاى 505 تا 675 هجرى قمرى كتاب
+== وفات ==
+تاريخ وفات وى نيز بطور دقيق مشخص نيست اما به نظر مى‌رسد در قرن هفتم هجرى بدرود حيات گفته باشد.
-«الكامل في الاستقصاء»را نگاشته است.اما مزيد بر اين اطلاعى دربارۀ وى به دست
-نمى‌دهد.برخى او را زيدى دانسته‌اند اما محقق«الكامل في الاستقصاء»اين عقيده را مردود
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-اعلام داشته و او را جزء عالمان معتزلى مى‌شمارد.محقق به نكته‌اى دربارۀ تشابه اسمى مؤلف
+[[الكامل في الإستقصاء فيما بلغنا من كلام القدماء]]
-كتاب با شخصى به نام نجم الدين ابوالرجاء مختار بن محمود الزهدى الغزمينى كه اتفاقا او نيز
-مانند مؤلف«الكامل في الاستقصاء»اثرى به نام«المجتبى»از خود به يادگار گذاشته اشاره
-مى‌كند و به ايراد و پرسش ذيل مى‌پردازد:
--آيا نجم الدين مختار بن محمود زاهدى غزمينى فقيه حنفى صاحب كتاب«المجتبى في فروع الفقه
-الحنفى»همان مختار بن محمود العجالى المعتزلى،صاحب كتاب«المجتبى في اصول الدين»است
-يا اين دو،دو شخصيت متفاوتند كه اتفاقا با يكديگر در نام خود و نام كتابهايشان مشابهت دارند؟
--آيا شيخ مختار بن محمود العجالى المعتزلى صاحب«المجتبى في اصول الدين»همان نويسندۀ كتاب
-«الكامل في الاستقصاء»است يا خير؟در پاسخ به اين اولين پرسش محقق مى‌گويد:
-[به نظر مى‌رسد]با توجه به تشابه اسمى اين دو و تشابه به نام كتابى كه نگاشته‌اند و نيز با
-توجه به اشتراك اين دو در نام پدر (محمود)و زمانى كه مى‌زيسته‌اند،فقيه و متكلّم
-معتزلى،يك شخص بيشتر نباشد كه به جهت نبود آگاهى كافى در مورد زندگانى و آثار وى
-به دو نام خوانده شده است.
-در پاسخ به سؤال دوم هم وى معتقد است كه مؤلف كتاب«المجتبى في اصول الدين»همان مؤلف
-«الكامل في الاستقصاء»است.وى براى اثبات مدعاى خويش به فقراتى از كتاب«المجتبى»اشاره
-مى‌كند كه از مطابقت كامل با آنچه در«الكامل في الاستقصاء»آمده، برخوردار است.محقق بر اين باور
-است كه «المجتبى»پس از«الكامل»به نگارش درآمده چرا كه بسيارى از فقرات آن برگرفته
-از«الكامل في الاستقصاء»است.
-از ديگر آثار وى اطلاعى در دست نيست جز آنچه كه خود وى در«الكامل»از آن با عنوان
-«الدرر»ياد مى‌كند آنجا كه مى‌گويد:ان ظواهر النصوص لا تفيد اليقين إلا بعد استجماع
-ثلاثة عشر شرطا ذكرناها في«الدّرر»فلا بد من بيانها.
-تاريخ وفات وى نيز بطور دقيق مشخص نيست اما به نظر مى‌رسد در قرن هفتم هجرى بدرود
-حيات گفته باشد.
-== وابسته‌ها ==
-[[الکامل فی الاستقصاء فیما بلغنا من کلام القدماء]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
 [[رده:زندگی‌نامه]]