کلید صبح (رباعیات مولانا): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
| شابک = 2-78-2905-964-978
| شابک = 2-78-2905-964-978
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =0000
| کتابخوان همراه نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}
   
   
'''کلید صبح''' با عنوان فرعی رباعیات مولانا، مجموعه ی رباعیاتی است که از [[مولانا]] در این کتاب جمع شده با مقدّمه و تصحیح استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]].
'''کلید صبح''' با عنوان فرعی رباعیات مولانا، مجموعه‌ی رباعیاتی است که از [[مولانا]] در این کتاب جمع شده با مقدّمه و تصحیح استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]].


   
   
خط ۵۲: خط ۵۲:
{{ب|''آن دل که شد او قابل انوار خدا''|2=''پر باشد جان او ز اسرار خدا''}}
{{ب|''آن دل که شد او قابل انوار خدا''|2=''پر باشد جان او ز اسرار خدا''}}
{{ب|''زنهار تن مرا چو تنها مشمر''|2=''کو جمله نمک شد به نمکزار خدا''<ref>دیوان کبیر، رباعی 1، ص 1311</ref>}}{{پایان شعر}}
{{ب|''زنهار تن مرا چو تنها مشمر''|2=''کو جمله نمک شد به نمکزار خدا''<ref>دیوان کبیر، رباعی 1، ص 1311</ref>}}{{پایان شعر}}
در حالی که نخستین رباعی [[کلید صبح]] چنین است: {{شعر}}
در حالی که نخستین رباعی کلید صبح چنین است: {{شعر}}
{{ب|''ای شب، شادی همیشه، شادآ شادآ''|2=''عمرت به دازای قیامت بادا''}}
{{ب|''ای شب، شادی همیشه، شادآ شادآ''|2=''عمرت به دازای قیامت بادا''}}
{{ب|''در یاد من آتشی است از صورت دوست''|2=''ای غصّه، اگر تو زهره داری یاد آ''<ref>متن، رباعی 1، ص 9</ref>}}{{پایان شعر}}
{{ب|''در یاد من آتشی است از صورت دوست''|2=''ای غصّه، اگر تو زهره داری یاد آ''<ref>متن، رباعی 1، ص 9</ref>}}{{پایان شعر}}
خط ۶۳: خط ۶۳:
{{ب|'' گر دامن وصل تو کشم، جنگی نیست ''|2='' ور طعنه‌ی عشقت شنوم، ننگی نیست ''}}
{{ب|'' گر دامن وصل تو کشم، جنگی نیست ''|2='' ور طعنه‌ی عشقت شنوم، ننگی نیست ''}}
{{ب|'' با وصل خوشت می‌زیم و می‌گریم ''|2='' وصلی، که در او فراق را رنگی نیست ''<ref>دیوان کبیر، رباعی 375، ص 1345</ref>}}{{پایان شعر}}
{{ب|'' با وصل خوشت می‌زیم و می‌گریم ''|2='' وصلی، که در او فراق را رنگی نیست ''<ref>دیوان کبیر، رباعی 375، ص 1345</ref>}}{{پایان شعر}}
رباعی شماره 390 [[کلید صبح]]:  
رباعی شماره 390 کلید صبح:  
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|'' گر دامن وصل تو کشم، جنگی نیست ''|2='' ور طعنه ی عشقت شنوم، ننگی نیست ''}}
{{ب|'' گر دامن وصل تو کشم، جنگی نیست ''|2='' ور طعنه ی عشقت شنوم، ننگی نیست ''}}
خط ۷۰: خط ۷۰:
در صورت ظاهر فرق چندانی با هم ندارند ولی خوب که به کلمات آن دقّت می‌کنیم می‌یابیم که در انتهای مصراع سوّم با دو خوانش مواجه هستیم، در تصحیح استاد فروزانفر «می‌گریم» است و در تصحیح استاد محمّدی «می‌گیرم» و همین دو لفظ معنای عبارت و مراد کلّی رباعی را تغییر می‌دهد و اگر درست نظر کنیم شاید حق را به استاد محمّدی بدهیم، زیرا بعد از آوردن «می‌گیرم» در ابتدای مصراع آخر واژه ی «وصل» را می‌بینیم که با «می‌گیرم» معنای بهتری می‌یابد تا با «می‌گریم». غرض به چنگ آوردن وصل معشوق است ور نه اگر گریستن را لحاظ کنیم با واژه ی وصل که بعد از آن می‌آید هیچ همخوانی و مناسبت ندارد.
در صورت ظاهر فرق چندانی با هم ندارند ولی خوب که به کلمات آن دقّت می‌کنیم می‌یابیم که در انتهای مصراع سوّم با دو خوانش مواجه هستیم، در تصحیح استاد فروزانفر «می‌گریم» است و در تصحیح استاد محمّدی «می‌گیرم» و همین دو لفظ معنای عبارت و مراد کلّی رباعی را تغییر می‌دهد و اگر درست نظر کنیم شاید حق را به استاد محمّدی بدهیم، زیرا بعد از آوردن «می‌گیرم» در ابتدای مصراع آخر واژه ی «وصل» را می‌بینیم که با «می‌گیرم» معنای بهتری می‌یابد تا با «می‌گریم». غرض به چنگ آوردن وصل معشوق است ور نه اگر گریستن را لحاظ کنیم با واژه ی وصل که بعد از آن می‌آید هیچ همخوانی و مناسبت ندارد.


اختلاف دیگری که در نگارش و صورت وجود دارد این است که استاد محمّدی با إاعراب مناسب و با علائم دستوری مطلب و رباعی را به شکل اصلیِ آن به خواننده ارائه می‌دهد. بدیهی است که اگر از إعراب مناسب و از علائم دستوری لازم در اینگونه متون استفاده نکنیم، هم خوانش آن دشوار می‌شود و هم معنای آن چنانکه باید حاصل نمی‌شود، از این رو تصحیح استاد محمّدی ترجیح می‌یابد زیرا به این نکات به دقّت تمام توجّه کرده است. به هر حال به این رباعی هم می‌توان نظر داشت. رباعی شماره 377 [[دیوان کبیر]] در برابر رباعی شماره 161 [[کلید صبح]].
اختلاف دیگری که در نگارش و صورت وجود دارد این است که استاد محمّدی با إاعراب مناسب و با علائم دستوری مطلب و رباعی را به شکل اصلیِ آن به خواننده ارائه می‌دهد. بدیهی است که اگر از إعراب مناسب و از علائم دستوری لازم در اینگونه متون استفاده نکنیم، هم خوانش آن دشوار می‌شود و هم معنای آن چنانکه باید حاصل نمی‌شود، از این رو تصحیح استاد محمّدی ترجیح می‌یابد زیرا به این نکات به دقّت تمام توجّه کرده است. به هر حال به این رباعی هم می‌توان نظر داشت. رباعی شماره 377 [[دیوان کبیر]] در برابر رباعی شماره 161 کلید صبح.  
 
در [[دیوان کبیر]]:  
در [[دیوان کبیر]]:  
{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۷۶: خط ۷۷:
{{ب|'' آخر نه قباد صف شکن در صف ماست "‎‎''|2='' آخر نه سلیمان نهان آصف ماست ''<ref>دیوان کبیر،رباعی شماره 377، ص 1345 </ref>}}
{{ب|'' آخر نه قباد صف شکن در صف ماست "‎‎''|2='' آخر نه سلیمان نهان آصف ماست ''<ref>دیوان کبیر،رباعی شماره 377، ص 1345 </ref>}}
{{پایان شعر}}  
{{پایان شعر}}  
و در [[کلید صبح]]:  
و در کلید صبح:  
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|'' گر دف نبود نیشکر او دف ماست "‎''|2='' آخر نه شراب عاشقی در کف ماست؟‎''}}
{{ب|'' گر دف نبود نیشکر او دف ماست "‎''|2='' آخر نه شراب عاشقی در کف ماست؟‎''}}
خط ۸۲: خط ۸۳:
{{پایان شعر}}  
{{پایان شعر}}  


و از این نوع اختلافات بسیار زیاد دیده می‌شود که قهراً اگر شعر درست دیده و خوانده نشود در فهم درست مطلب نیز اشکالاتی پدیدار خواهد شد. لذا از جهات عدیده تصحیح استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] می‌تواند ترجیح داشته باشد و البتّه این بدان معنا نیست که دانش و زحمات بسیار زیاد استاد فروزانفر را نادیده بگیرم.
و از این نوع اختلافات بسیار زیاد دیده می‌شود که قهراً اگر شعر درست دیده و خوانده نشود در فهم درست مطلب نیز اشکالاتی پدیدار خواهد شد. لذا از جهات عدیده تصحیح استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] می‌تواند ترجیح داشته باشد و البتّه این بدان معنا نیست که دانش و زحمات بسیار زیاد استاد [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|فروزانفر]] را نادیده بگیرم.




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش